“‘China bindt de strijd aan met “verse vleesjes”’

Ching Lin Pang

© Brecht Goris

K-pop en Japanse boybands zijn ook in China een groot succes, tot ergernis van de overheid. “Verse vleesjes” verstoren immers de nationale beeldvorming van een vitaal en krachtig China als opkomende supermacht, schrijft columniste Ching Lin Pang. Maar de hamvraag is: zal het beleid voor vermannelijking succes boeken?

Het is een understatement te beweren dat de Chinese overheid een koele minnaar is van de toenemende populariteit van androgyne boybands en alles wat erbij komt kijken.

Ik was geenszins verrast door het verhaal van het Engelstalige Chinese online magazine Sixth Tone , over de maatregelen van het ministerie van Onderwijs om de vervrouwelijking van Chinese adolescenten tegen te gaan. Een verhaal dat gretig opgepikt werd door de westerse media en dus ook door onze nationale pers.

De Japans-Koreaanse populaire cultuur is sinds een paar decennia populair in China, eerst in de vorm van soapseries, gevolgd door mode en meer recent via K-pop. Sinds de intrede van K-pop enkele jaren geleden kijkt de Chinese overheid met lede ogen toe hoe Chinese millennials deze modieuze en genderfluïde popsterren omarmen als rolmodel, in plaats van gespierde sporters en stoere oorlogshelden.

Deze “verse vleesjes” (xiaoxianrou) – het slangwoord voor mooie genderneutrale jongens, bedacht door netizens (internetcitizens) – passen namelijk niet in de nationale beeldvorming van een vitaal en krachtig China als opkomende supermacht.

Zo heeft de overheid al in 2018 tv-zenders verboden om acteurs en popsterren met tatoeages te tonen, net als LGBTQI-symbolen. Zelfs hun oren zijn onderworpen aan censuur. Op afbeeldingen verbergt de overheid de oorbellen die ze dragen. Of de nieuwe maatregelen voor meer lichamelijke oefening en de aanwerving van sportvedetten als leerkracht het tij kunnen keren, is maar de vraag.

Ze willen geen vrouw zijn. Ze zijn evenmin per definitie gay. Ze stellen gewoonweg de bestaande normen, die mannen een bepaalde stijl opleggen, in vraag.

Wie zijn deze modebewuste, piekfijn verzorgde en uitgedoste zangers en acteurs, die het dragen van make-up, sieraden en rokken niet schuwen? In de eerste plaats maken ze deel uit van een entertainmentindustrie die zijn wortels heeft in het Japan van de jaren ‘60. Het Japanse bedrijf Johnny & Associates lanceerde in 1962 de idoolcultuur. In de eerste drie decennia focuste het bedrijf op de productie van tienermeisjesidolen gekenmerkt door een onschuldige uitstraling, mierzoete melodietjes en dartele danspasjes.

Op het einde van de jaren ‘80 werden voor het eerst Japanse boysbands gelanceerd. Deze jongens kregen een onberispelijk verzorgde look met een hoog genderfluïde gehalte. Toen Zuid-Korea tien jaar later op deze trein van de boybands stapte en daarmee K-pop uit de hoed toverde, was er aan dit fenomeen geen halt meer toe te roepen. Via Zuid-Korea maakt de wereld kennis met deze idoolcultuur.

Ook China viel voor K-pop en vanaf 2018 ontstonde de eerste Chinese boysbands. De leden van deze bands zien zichzelf niet als mietjes of minder masculien. Ze willen geen vrouw zijn. Ze zijn evenmin per definitie gay. Ze zetten gewoon vraagtekens bij de bestaande normen die mannen een bepaalde stijl opleggen. Als vrouwen een broek mogen aantrekken, waarom is het hen dan niet toegestaan om ook rokken te dragen? Vrouwen gebruiken make-up om zich mooier maken, waarom wordt dit ontzegd aan mannen?

Genderfluïditeit neemt vele vormen aan. FFC Acrush is bijvoorbeeld dan weer een Chinese boysband bestaande uit knaapjesachtig ogende meisjes. De androgyne look voor meisjes wordt alsmaar meer aanvaard sinds Li Yuchun in 2005 de muziekwedstrijd Super Girl won, getooid in een jongensachtige outfit en stijl.

Laat ons terugkeren naar de hamvraag: zal het beleid voor vermannelijking succes boeken? Afgaand op de reacties op sociale media zal het alleszins geen instant succes kennen. Vooral de vrouwelijke stemmen vallen op. Hun ideale man ziet er niet bepaald uit als een supergespierde Rambo. Naarmate ze zelf meer opleiding genieten, financiële onafhankelijkheid verwerven en zich een eigentijdse levensstijl aanmeten, worden hun eisen almaar hoger.

Dit betekent concreet dat hun ideale partner iemand is met een hoger inkomen dan zijzelf, materieel welgesteld met als minimale voorwaarde eigenaar zijn van een huis en een wagen. Hij is zelfverzekerd en heeft een romantische – en als het even kan ook een artistieke – ingesteldheid. Het is een uitdaging om aan deze eisen te voldoen.

Mannen die hier niet aan voldoen, worden op sociale media aan de schandpaal genageld als ‘youni’ of ‘vettig’. De term verwijst naar ‘zweterige, gore, vunzige, obscene, kortom vieze vettige’ mannen van middelbare leeftijd. Maar opgepast, deze negatieve kwalificatie wordt soms ook toegepast op rijke, succesvolle mannen, die op overdreven wijze hun rijkdom etaleren, bovenmatig zelfverzekerd zijn en narcistische trekken vertonen.

En ja, deze term wordt ook gebruikt voor de mooie jongens van de idoolcultuur. In het algemeen vinden vrouwen dat deze jongens het recht hebben om zich mooi te maken. Ze vinden ook dat ze daardoor niet minder mannelijk zijn. Het gaat om schoonheid en niet om seksualiteit. Anderzijds: als ook deze “verse vleesjes” over de top gaan met bijvoorbeeld een ostentatieve knipoog of overmatig gebruik van highlighter op hun gezicht , worden ze op sociale media ongenadig neergesabeld als ‘vetzak’, ongeacht hun jongensachtige look.

De definitie van mannelijkheid wordt niet alleen bepaald door de overheid of door mannen zelf, maar ook door vrouwen. Hoe onafhankelijker ze worden op financieel, sociaal en mentaal vlak, hoe meer ze vorm geven aan de omschrijving van de ideale man.

De man in China is in volle transitie. Vrouwen dragen niet alleen de helft van de wereld maar ze bepalen (minstens) voor de helft de definitie van het man-zijn. Of: hoe de emancipatie van de vrouw in China mee het actuele beeld van de man bepaalt.