“‘Een ode aan de dubbels, de meervouden, de gelaagden’

Layla El-Dekmak: ‘Dit is een ode aan de diaspora. Geboren zonder gouden lepels in de mond, maar met zoveel moed in het hart.’

© Konstantinos Tsanakas

Layla El-Dekmaks maand als MO*columniste is, wanneer u deze tekst helemaal gelezen hebt, ten einde. ‘Dat vier ik graag met een loftrompet, want ik houd het meest van al van mooie eindes. En dus is dit een ode. Een ode aan iedereen in de diaspora**.’**

Aan de dubbels, aan de meervouden, aan de gelaagden. Aan zij die grenzen kenden en ze naast zich probeerden neer te leggen, te doorbreken of te hertekenen. Aan zij die verbuigen, ombuigen, nieuwe werelden creëren uit de assen van wat niet (meer) is.

In een wereld waarin geen plaats voor hen leek te zijn, bouwden zij hun eigen plek. Geboren zonder gouden lepels in de mond, maar met zoveel moed in het hart.

Ik weet hoeveel verbeelding het vergt om een levenspad te creëren in een domein waarin niets voor jou lijkt.

Zij vinden taal voor dat wat nog niet in Van Dale staat. Zij selecteren, creëren en eren op een manier die ik begrijp. Ik kom thuis bij zij die zoveel te horen hebben gekregen: niet jij, niet hier.

Ik weet hoeveel verbeelding het vergt om een levenspad te creëren in een domein waar niets voor jou lijkt te zijn, waar niets op jouw maat lijkt gemaakt. Om wortel te moeten schieten in de grond van twijfel, onze aarde stond op losse schroeven. Maar al dat woelen en wroeten heeft zijn vruchten afgeworpen. In de schaduw en luwte van de plekken zonder fondsen, in niemandsland, bouwen zij, uit noodzaak.

Uit leegte geboren, zo leek het soms. Of uit — en met — teveel, zo leek het soms ook. Al struikelend ontdekken dat er ook vrijheid schuilt in het moeten creëren van je eigen bestaan. Tussenin, middenin, nergens in.

Zij scheppen werelden uit vervreemding en herkenning, gemis en onontgonnen gronden. Ze zingen, dansen, performen, doen nadenken, filmen, verbinden, onderzoeken, discussiëren, schrijven, organiseren, versieren en doen blinken.

Waar zij staan en waar zij voor staan, daar kan ik enkel voor applaudisseren.

Wisselwerking

Dit is wie ik bewonder en waar ik naar kijk, als ik even het noorden — sorry ik bedoel het Oosten en Zuiden maar zeker niet het Westen —  kwijt ben.

En ik ben niet alleen. Ik was in december op een muzikale avond over de Iraanse revolutie, georganiseerd door de prachtige actrice Sachli Gholamalizad, en iemand uit het publiek vroeg haar hoe het komt dat de reactie vanuit de Iraanse diaspora ditmaal zoveel krachtiger is, vergeleken met de vorige revoluties.

Zij antwoordde: ‘Omdat wij uit de Iraanse diaspora ook voortdurend leren van de andere diaspora’s. We kijken naar hen en zien hoe zij het doen. Hoe zij opkomen, het voortouw durven nemen, hun ervaringen in woorden gieten en die uitspreken. Hoe zij revoluties durven ontketenen en verandering teweegbrengen.’

De verbinding tussen ons allen is een wisselwerking, van elkaar versterken, van steunen en bijleren. Van het pad effenen, van wieden en bijplanten.

Ik maak vooruitgang mede dankzij en door hen.

Dankjewel, merci

Daarom dus deze ode, deze dankjewel.

En dus:

merci

Aya Sabi,
Sabrine Ingabire,
Rachida Lambrabet,
Chrostin,
Imazi.Reine,
Jaouad Alloul,
Mama’s Open Mic,
Dalilla Hermans,
Abbie Boutkabout,
WANDA Collective,
IKRAAAN,
Philsan Omar Osman,
Zelda Fitzgerald,
Braver Spaces,
Lisette Ma Neza,
Lotus Li,
Sachli Gholamalizad,
Warda El-Kaddouri,
Serine Ayari,
Olivia Rutazibwa,
Chingiz Karibekov,
Black Speaks Back,
Untold Asian Stories,
Bahati Simoens,
Uwi Van Hauwermeiren,
Charlotte Adigéry,
The Narcist,
Bertony Da Silva,
Black History Month,
Bolis Pupul,
Doruntina Islamaj,
Juanita Onzaga,
Anissa Boujdaini,
BOEH!,
Baloji,
Ayeyo’s Place,
Baya Collective,
Skin Mutts,
Goua Grovogui,
Bledarte,
Miss Angel,
Sarah El Massaoudi Verryt,
Dena Vahdani,
Anthony Nti,
Young FENIX,
Lady Blaxx,
Jihad Van Puymbroeck,
en zovele anderen.

Dankjewel voor het geven van kracht, van taal, van creatie, van schoonheid.
Elk op jullie eigen, unieke manier.
Helden, van mij.

Moest je hierboven namen lezen die je nog niet kende, zag of ondersteunde: zoek hun werk op, lees het, koop het, steun het en bewonder het.

Zie het als een cadeautje voor jezelf. Of als een afscheidscadeautje van mij, voor jou, beste lezer.