“‘Omdat iedereen het verdient te leven als mens’

Samira Atillah

© Brecht Goris

Op 10 december was het Dag van de Mensenrechten en die ging ook bij MO* niet ongezien voorbij. Tien keer tien minuten voor de mensenrechten in De Roma te Antwerpen was een groot succes! Niet enkel waren er boeiende sprekers met verschillende invalshoeken, ik voelde me verbonden met al die mensen die de mensenrechten nog hoog in het vaandel dragen. De activisten, de academici, de mensenrechtenorganisaties, de gewone burgers en vrijwilligers, de mensen die elke dag strijden tegen onrecht: wauw! Het was een zeldzaam moment van hoop voor mij, de laatste maanden.

Want het afgelopen jaar gebeurden er zeer verontrustende zaken in verband met mensenrechten en dan wel in het bijzonder voor mensen op de vlucht, en van die groep specifiek de meest kwetsbaren, mensen zonder papieren. Ik kan niet geloven dat ik dit schrijf in 2018, maar we zijn al zo ver gekomen dat mensen in het Brussels Noordstation opgejaagd worden door agenten, met traangas, met honden.

We zijn al zo ver dat kinderen opgesloten worden, terwijl ons land in het verleden al eens veroordeeld werd daarvoor. We zijn al zo ver dat we vluchtelingen terugsturen naar landen die bekend staan om hun dictatoriaal regime, met leiders die gezocht worden door het Internationaal strafhof.

Zij die vanaf het begin de erbarmelijke situaties van die mensen hebben aangeklaagd, werden dit jaar opgepakt en in de cel gestopt, enkel en alleen om ze te intimideren.

We zijn al zo ver gekomen dat we niet meer echt wakker liggen van mensen die dag en nacht in de kou staan om enkel en alleen hun dossier in te dienen, we liggen maar een beetje wakker van het feit dat baby’s van enkele maanden oud, de deur letterlijk wordt gewezen aan onze Dienst Vreemdelingenzaken.

Vrijwilligers die solidaire handelingen uitvoeren, liggen nu zelfs al onder vuur. Zij die vanaf het begin de erbarmelijke situaties van die mensen hebben aangeklaagd, werden dit jaar opgepakt en in de cel gestopt, enkel en alleen om ze te intimideren. In 2018 wou men proberen om solidariteit te criminaliseren. In 2018 sliepen mensen expres op onze straten. In 2018 heeft ons land doelbewust mensen uitgezet naar landen waarvan men weet dat er folteringen plaatsvinden..

Mensenrechten. Mensenrechten, meer dan ooit.

We mogen het niet normaal vinden dat er mensen in onze, in tenten overleven omdat ze het zogenaamd niet verdienen te leven als mens. Het is niet normaal dat mensen in onze straten, in onze stations, opgejaagd worden met traangas en honden, omdat ze het zogenaamd niet verdienen te leven als mens.

Het is niet normaal dat mensen gereduceerd worden tot onmensen, gearresteerd worden, hardhandig aangepakt worden en geen bewegingsvrijheid meer hebben, omdat ze het zogenaamd niet verdienen te leven als mens.

Het is niet normaal dat mensen die zich inzetten voor mensen zonder papieren, hen een bad, bed en wat voedsel geven, opgepakt en opgesloten worden omdat ook zij het zogenaamd niet verdienen te leven als mens en bovenal niet kunnen zijn wie of wat ze zijn: menselijk.

Ter stichting en lering voor het toekomstige geweten zullen ik en vele anderen dit blijven aanklagen. Maar ook om de huidige beleidsmakers de luxe niet te gunnen om deze schandvlek stilletjes en ongemerkt tussen de plooien van de tijd te laten glippen.

Mensenrechten: omdat iedereen het verdient te leven als mens.

Mensenrechten, omdat ook ons land tekende voor bepaalde verdragen, en bovenal waarden en het is aan ons allen om onze beleidsmakers daarop te blijven wijzen. Het blijven wijzen op hun verantwoordelijkheden, het blijven wijzen op het mens zijn, het blijven wijzen op de universele rechten van de mens.

70 jaar mensenrechten… mensenrechten staan meer dan ooit onder druk.

Mensenrechten voor al die mensen op de vlucht die ondertussen al stierven aan en binnen onze grenzen. Voor hen die stierven in koelcellen, zich vastklampend aan een vrachtwagen…

Mensenrechten, voor hen die werden aangereden of omgebracht werden in het donkere, grimmige circuit. Mensenrechten, voor zij die stierven van ontbering, ziekte of uitputting.

Mensenrechten, voor zij die zich van het leven hebben beroofd, maar ook en vooral voor zij die nog leven: mensenrechten, voor ons allen, ja allemaal,

Zodat we later niet opnieuw kunnen zeggen dat we het niet wisten.