'Kinderen opsluiten is beter voor hun ontwikkeling, toch?'
“‘Meneer Francken, gesloten centra zijn geen oplossing’
Samira Attilah vraagt een vluchteling waarom hij liever leeft zonder voorzieningen en opgejaagd door agenten. Na zijn pijnlijke antwoord besluit ze enkele scherpe vragen te richten aan staatssecretaris voor Asiel en Migratie Theo Francken.
© Brecht Goris
‘Maar hier heb je niets…’ Ik keek Ahmed vragend aan, terwijl ik hem confronteerde met het boskamp waar we zaten, tussen onze grenzen. ‘Ik bedoel, is dit echt wat je wil?’ Ik vroeg me af waarom Ahmed en velen anderen liever in een boshel zaten, zonder voorzieningen, opgejaagd door agenten, achternagezeten door het traangas, zonder al te veel middelen. ‘Je weet toch, dat ze je vingerafdrukken nemen en zo, als ze je oppakken? Dan sturen ze je terug naar Italië of elders.’ Ik zuchtte.
Ahmed liet me zijn vingers zien. Zijn vingertoppen waren afgesneden. ‘Ze kunnen geen vingerafdrukken meer van me maken’, zei hij stil. ‘En… het is hier alleszins beter dan waar we vandaan komen. Ik heb gestreden tegen IS. Maar als je je niet aansluit bij hen, word je gedood.’
Ik was verbolgen. Mensen op de vlucht snijden hun vingers af om te ontsnappen aan vingerafdrukcontroles. Mensen op de vlucht worden liever opgejaagd door agenten en traangas dan het parcours te volgen dat wordt opgelegd door de wet, om toch maar op hun bestemming te geraken en vooral om te ontsnappen aan de terreur.
Theo en trauma’s
Staatssecretaris Theo Francken reageerde gisteren op het nieuws dat duizenden mensen in Brussel zich verzet hebben tegen het opsluiten van kinderen. Hij beweert hierbij dat: ‘Tegenstanders van de maatregel verwijzen naar internationaal onderzoek waaruit blijkt dat opsluiting voor kinderen traumatiserend is. Ik zou er graag de jarenlange ervaring van mijn vele honderden mensen op het terrein willen naast leggen.’
‘Leven in illegaliteit is ook negatief voor de ontwikkeling van een kind. Het betekent voor het gezin permanente angst om opgepakt te worden, uitbuiting door malafide huisjesmelkers en louche werkgevers, zwartwerk om aan de kost te geraken, soms ook criminaliteit of zelfs prostitutie’, gaat Francken verder.
Beste Theo Francken, waar was u, toen vrijwilligers aan de alarmbel trokken over de schrijnende situatie van kinderen op de vlucht? Waar was u trouwens toen we het hadden over de begeleiding van kinderen die verdwenen in groezelige cafés, in de prostitutie en in andere smerige netwerken, omdat onder andere uw beleid, samen met het Europees asielbeleid, dit allemaal in stand houdt?
‘Het is net door een streng asielbeleid dat mensen op de vlucht beroep moeten doen op het illegale circuit. Ze snijden hun vingertoppen af, om aan uw beleid te ontsnappen’
Waren het niet de EU en u, die geld gaven aan mensensmokkelaars in Libië om mensen op de vlucht daar te houden? Waar was u, Theo Francken, toen vrijwilligers via de media vertelden dat mensensmokkel een halt moest toegeroepen worden, niet door het beleid strenger te maken, omdat dit niet werkt, maar net soepeler?
U heeft mensen op het terrein? Ik zit ook op het terrein! Ja het is waar, u heeft gelijk! Kinderen die vluchten, samen met hun ouders, en die noodgedwongen beroep moeten doen op smokkelaars, omdat het anders onmogelijk is voor ze, om de grenzen over te geraken, leven in angst en ze worden uitgebuit!
We hebben met verschillende organisaties en vrijwilligers hier al uw aandacht voor gevraagd. Maar toen werden wij als ‘extreemlinkse activisten’ weggezet. Heb ik nu uw aandacht?
Verloren kansen
Het is net door een streng asielbeleid dat mensen op de vlucht beroep moeten doen op het illegale circuit. Mensen op de vlucht hebben niets meer te verliezen. Ze snijden hun vingertoppen af, om aan uw beleid te ontsnappen, Meneer de staatssecretaris. Ze hangen liever onder vrachtwagen en onder treinen dan de legale weg te kiezen. Is dat niet schrijnend? Is dat niet beangstigend?
Hoe strenger de regels worden, hoe ondergrondser mensen te werk zullen gaan om de grenzen over te steken. Heeft u dat, met al uw ‘ervaring op het terrein’ nog steeds niet door?
Staatssecretaris Francken, de beslissing over de komst van dit centrum werd jaren geleden genomen, u heeft gelijk in deze. Vorige regeringen sloten ook kinderen op, u heeft opnieuw gelijk, maar toen werden wij andermaal op de vingers getikt, door onder anderen het Europees Hof. Maar u gaat vandaag zelfs nog een stapje verder.
Behalve het feit dat u dweept met het opsluiten van kinderen, gebruikt u die kwetsbare groepen, mensen op de vlucht om te polariseren, met zwartmakingspropaganda en door uw communicatie.
Volgens mij bent u uit op een soort van revanchistische missie, om wraak te nemen op de ‘linkse elite’. U liet echter een kans liggen. U kon het anders doen. U heeft een kans laten liggen, de kans om te laten zien dat u het echt meent met kinderen in kwetsbare situaties. Om voorbij de stemmenmakerij te kijken.
Isoleercel
We zullen nu moeten afwachten op de gevolgen voor kinderen in deze nieuwe gesloten centra, maar het belooft niet veel goeds te worden. De situatie in onze gesloten centra is ook al schrijnend voor mensen zonder kinderen. Ik geef graag enkele voorbeelden van de afgelopen maanden, die ik via een collectief heb ingezameld.
29/04: Een Iraakse Koerdische man is in het gesloten centrum 127bis een hongerstaking begonnen op 29/04/2018. Hij wikkelde zich in een wit laken, plakte zijn mond dicht en hield een affiche waarop “Vrijheid” stond in zijn handen.
29/04: ‘Ze hebben hem geïsoleerd onder bewaking, we zien het door de ramen en soms sluiten ze de deur, zodat we niets kunnen zien of horen. Sinds gisteren wordt hij door een politieman bewaakt.’
30/04: ‘Ze hebben hem vandaag in de isoleercel gestopt.’
Een andere man is erg ziek: hij heeft pijn aan zijn bekken en kan nauwelijks bewegen. Zijn medegevangenen moeten hem helpen om vooruit te geraken. Hij is vorige week naar het ziekenhuis gebracht waar ze hem hebben gescand, zonder enig resultaat te krijgen, zonder een dokter in het ziekenhuis of in het centrum te hebben gezien.
01/05: ‘15 mensen in hongerstaking in vleugel 1. Ze plakten hun mond dicht. De federale politie en de misdaadbrigade aanwezig in het centrum.’
‘Mensen op de vlucht, en zeker kinderen, horen niet achter tralies, meneer Francken. Een menselijker grenzenbeleid met veilige routes zou mensen niet tot deze waanzin dwingen’
02/05: ‘De Irakezen werden uit de isoleercel gehaald onder de druk van 15 kameraden die weigerden te eten. Sindsdien hebben ze allemaal te horen gekregen dat er een verbod op hongerstakingen is, en dat ze anders onmiddellijk in de isoleercel worden gegooid.’
04/05: ‘Ik kreeg net een telefoontje van 127bis. De directrice kondigde zojuist aan dat iedereen morgen opgesloten blijft in hun kamer.’
Iemand vroeg waarom en zij antwoordde: ‘einde discussie’ en dreigde ermee dat mensen die blijven klagen in de isoleercel zouden worden opgesloten.
‘Ze hebben het over in hongerstaking gaan morgen in twee vleugels van het centrum ter ondersteuning van een evenement waarbij het centrum open is voor bezoekers. Ze weten dat ze de isoleercel riskeren, maar ze kunnen het niet meer verdragen’
Groter gerechtshof
De situatie in deze centra zijn heel schrijnend. Mensen gaan zelfs hier over tot verzet: hongerstakingen! Blijft u nu echt beweren dat uw beleid werkt? Het is fout en onjuist om te doen alsof deze plaatsen ‘goed’ en ‘beter’ zijn voor mensen, en zeker voor kinderen! Mensen op de vlucht, en zeker kinderen, horen niet achter tralies, meneer Francken. Een menselijker grenzenbeleid met veilige routes zou mensen niet tot deze waanzin dwingen. Ik vraag u nogmaals om dit te herbekijken.
Dat u en Dienst Vreemdelingenzaken deze gesloten centra voor kinderen proberen goed te praten is echter volgens mij het bewijs van wat we al een tijdje weten: mensenrechten zijn voor u en deze regering blijkbaar enkel een vodje papier, stemmenmakerij, op de kap van kwetsbaren is voor u belangrijker, is het niet?
Maar zoals Ghandi heeft gezegd ‘Er is een groter gerechtshof dan alle bestaande rechtbanken en dat is het gerechtshof van het geweten.’