Over Donald, Boefje en Theo
“‘Het jaar van de vrouw moet nog komen’
MO*columniste Ikrame Kastit wil ‘de muren van de patriarchale burcht slopen’, want pas dan kunnen we het jaar van de vrouw vieren.
Ikrame Kastit
© Brecht Goris
Een nieuwe kalender, een nieuw begin. Hier gaan we. Mijn eerste column van 2018 is een terugblik op…
Nee, wacht even. Om deze column te schrijven moet ik mezelf en mijn computer eerst in bed hijsen, mijn kussens rechtzetten, koekjes en water binnen handbereik leggen en hopen dat ik gedurende een uur of twee kan rekenen op een niet te hard woelende baby van dik zeven maanden in mijn buik. Jaja, hoop doet leven. En dat is niet enkel een mooi nummer van Will Tura, maar al een tijd mijn vurigste wens in de strijd tegen onrecht. Of dat zich nu dicht of ver van mijn bed afspeelt.
Mijn eerste column van 2018 is een terugblik op 2017 dat volgens sommigen het jaar van de vrouw was. Maar dat was het niet. Tenminste dat hoop ik. Want als Time magazine de #Metoo campagne tot ‘person of the year’ bombardeerde, is nu enkel duidelijk hoe ver we nog staan van het jaar van de vrouw.
Tarane Burke, een zwart Amerikaanse mensenrechten activiste die zelf seksueel geweld overleefde, startte 10 jaar geleden de #Metoo beweging op.
Tarane Burke, een zwart Amerikaanse mensenrechtenactiviste die zelf seksueel geweld overleefde, startte 10 jaar geleden de #Metoo beweging om vrouwen van kleur uit minderbedeelde buurten te empoweren door empathie. Niet toevallig zijn het getuigenissen van succesvolle witte vrouwen die afgelopen jaar het meeste empathie genereerden en ervoor zorgden dat de hashtag wereldwijd trending werd op twitter.
Sinds #Metoo in het centrum van de witte aandacht belandde, lijkt het alsof seksuele roofdieren nergens meer veilig zijn. Zelfs de knuffelvlaming bij uitstek Bart De Pauw -volgens Humo’s Pop-Poll desondanks ‘man van het jaar’ en verdienstelijke runner-up voor ‘lul van het jaar’- werd op zijn plaats gezet. Buiten bij de VRT. Hij verkeert daar in het internationaal gezelschap van mannen zoals Harvey Weinstein, Donald Trump, Roman Polanski en Tariq Ramadan.
Maar schijn bedriegt. Want Donald -grab’em by the pussy- Trump is nog steeds president van het machtigste land ter wereld. En als ik er de cijfers van het afgelopen jaar bij neem voor België stel ik vast dat er dagelijks acht mensen klacht indienen voor verkrachting. De VN legde België ook al op de rooster omdat er amper veroordelingen zijn in België voor verkrachting. En eigenlijk is die 8 eerder 100, want volgens de veiligheidsmonitor van de federale politie blijft het in ongeveer een dik 90 procent van alle seksuele misdrijven muisstil, want een dikke 90 percent dient nooit klacht in.
De vijand
Voelt u zich veilig? Ik niet. De individuele getuigenissen tonen aan dat we met een kanjer van een samenlevingsprobleem zitten dat niet zal verdwijnen door alleen individuen aan te pakken die de grens overschrijden.
Met MO* zorgen wij voor écht nieuws over echte mensen in heel de wereld. Wil je ook ons unieke journalistieke project mogelijk maken? Word dan proMO*. Als proMO* word je lid van onze community, mag je gratis naar al onze events en kan je in dialoog gaan met onze journalisten. Je bent proMO* voor € 4/maand of € 50/jaar.
Spijtig genoeg verhoogt onze Staatsecretaris van Gelijke Kansen Zuhal Demir dat veiligheidsgevoel bij mij niet, integendeel. Haar beleid beperkt zich tot een oproep om erover te spreken en de beschuldigingen discreet te behandelen. Dat laatste is nogal evident, maar het zou pas van daadkracht getuigen om helder en duidelijk de vijand te benoemen en deze met de grond gelijk te maken: het patriarchaat.
Ik ben ondergeschikt aan de man en moet als seksobject beschikbaar zijn. Als ik of andere vrouwen daarover klagen zijn wij aandachtshoeren.
Ik ben ondergeschikt aan de man en moet als seksobject beschikbaar zijn. Als ik of andere vrouwen daarover klagen zijn wij aandachtshoeren. Ziedaar één van de centrale zaken van het patriarchaat. Het is een systeem van hokjesdenken dat als natuurlijk, gewenst en erotisch voorgesteld wordt.
Dat is niet toevallig zo, want als de meeste mensen denken dat iets natuurlijk en gewenst is, zal er minder verzet zijn. Alles en iedereen in onze samenleving is ervan doordrongen. Het is de lucht die we dagelijks opnemen met ons lichaam en geest.
Het feit dat veel mannen wel manieren hebben en goed opgevoed zijn door hun moeder of vader doet niets af aan het bestaan van het patriarchaat. Het bevestigt wel mijn hoop in de mogelijkheid om de eeuwenoude muren van de patriarchale burcht in het hart van onze samenleving af te breken.
Kortom. Het patriarchaat moet eraan. Pas dan kan het jaar van de vrouw zich concretiseren.
Donald, Boefje en Theo
Hoe we het patriarchaat moeten slopen licht ik meteen toe, maar neem alvast mee dat je het niet oplost door seksueel geweld te culturaliseren in de vorm van een handleiding of cursus ‘hoe omgaan met vrouwen’ voor vluchtelingen. Daarmee bevestig je enkel een ander soort superioriteitsdenken dat al onze instituten doordringt en geesten bedreigt: racisme.
Het zonet geschetste probleem waarvan Boef een voetnoot is, is het patriarchaat.
Enter Boef. Deze Nederlands-Frans-Algerijnse rapper met het IQ van een goudvis draait rond in het oog van de storm nadat hij in een filmpje uitlegt dat vrouwen die kortgerokt uitgaan in plekken waar alcohol gedronken wordt hoeren of Keh zijn. Nadien excuseerde hij zich voor zijn dronken uitlatingen. Ironisch? Nee, alleen geldgewin hebben ons Boefje gepusht om zich te excuseren. It’s all about the money, money, money.
Het zonet geschetste probleem waarvan Boef een voetnoot is, is het patriarchaat.
Daar waar Trump gewoon een oranje-witte man is met een vies beeld over vrouwen is dat voor het bruine broekventje volgens velen niet zo. Ineens is niet het vrouwbeeld van Boef het probleem, maar zijn cultuur of religie.
Vrouwen aan de macht maken meer verschil dan een hashtag
Die twee maten en gewichten zien we heel duidelijk bij onze eigen erop los twitterende Theo Francken. Afgelopen jaar was hij ontzettend stil op twitter over de getuigenissen in ons land van witte slachtoffers van witte daders. In scherp contrast met zijn enorme bezorgdheid over de vermeende bruine daders die in Keulen witte slachtoffers hadden gemaakt op nieuwjaarsnacht 2015.
Het patriarchaat met de grond gelijk maken, gaat over het radicaal veranderen van de beeldvorming over vrouwen en mannen, machtsonevenwichten, onze genderrollen en hoe die verdeeld worden tussen mannen en vrouwen. Dit moet tegelijk gebeuren op het niveau van onze instituten zoals het onderwijs, media, werk, sport of cultuurhuizen, als in de kleine kring van de familiale opvoeding. Het institutionele niveau is de conditio sine qua non. Anders blijven we leven op hoop terwijl we met de open kraan dweilen.
Het patriarchaat afbreken is een werk van lange adem waarin fouten maken moet kunnen, maar er niks uit leren niet. Om dat werk vol te houden moet je je omringen met medestanders, want de weg is nog lang en hard. Maar de geest is uit de fles en niet tegen te houden zoals mijn zielsgenoot, en auteur van het in november vorig jaar verschenen boek Niemand zal hier slapen vannacht, Rachida Aziz, het zo hoopvol formuleerde: ‘tussen het oude dat sterft en het nieuwe dat geboren wordt, krijgen de monsters deze keer geen kans.’