“‘Ik denk aan 2050, Vlaamse politici kijken liever niet verder dan 2020’
Nozizwe Dube was onlangs een van de sprekers op de Vlaamse Klimaattop. Haar redenen om zich zorgen te maken beginnen bij haar opa, betreffen de jeugd van vandaag en eindigen niet bij de kinderen waar ze nu nog niet aan denkt. ‘Een langetermijnvisie ontbreekt, en dat baart mij zorgen.’
‘De maisoogst is mislukt deze jaar’, zei mijn grootvader onlangs aan de telefoon vanuit Zimbabwe. Meteen kon ik de beelden van de velden rondom hun huis niet meer uit mijn hoofd krijgen. Ik zag de savanne voor mij, voelde weer die goudgele zon en rook de geur van de natte, vers omwoelde aarde. Ik stond er altijd van versteld hoe zij een hele dag moeiteloos in de brandende zon konden werken.
Ik herinner me mijn grootvaders tevreden blik als de maanden vorderden en de mais groter werd dan ik. Ik kon mij nu ook zijn bezorgde gezicht inbeelden. ‘Het is een ongeziene droogte, Nozizwe’, voegde hij eraan toe, voor de lijn doodviel. Zijn dorre maïsveld is voor mij een heel persoonlijke wake up call. Klimaatverandering is écht, ze is nu, ze is overal.
Daarom was ik blij toen ik Geert Bourgeois ‘ik organiseer een Vlaamse Klimaattop’ hoorde zeggen. Het klimaatdebat heeft mij altijd geboeid. Omdat deze discussie gaat over beslissingen die vandaag een impact hebben op ons en op alle aardbewoners die nog moeten komen, ben ik altijd benieuwd welke maatregelen genomen zullen worden door de politici van gemiddeld middelbare leeftijd die ons land regeren. Dat we de klimaatdoelstellingen van 2020 waarschijnlijk zullen halen, stelt hen gerust. Over de klimaatdoelstellingen van 2030 staat het buiten kijf dat we niet goed bezig zijn. Over 2050 begin ik zelfs beter niet.
Wat voor mij ontbreekt in het debat, is een langetermijnvisie op ons klimaatbeleid.
Wat voor mij ontbreekt in het debat, is een langetermijnvisie op ons klimaatbeleid. En dat baart mij, als jongere, veel zorgen.
Intussen blijven vele van onze beleidsmakers en politici vasthouden aan oude, vervuilende systemen die de piek van hun tijd hebben gekend. Systemen die geen arbeids- of toekomstpotentieel meer hebben, worden met de grootste zorg bewaard en ondersteund, terwijl er veel te weinig geïnvesteerd wordt in sectoren die nog in hun kinderschoenen staan, maar die juist wel voor de omslag naar een duurzame samenleving kunnen zorgen. Als men erin durft te investeren tenminste, zodat ze breed toepasbaar worden.
Denk maar aan biologische landbouw, of aan de uitvinding om plastic afval uit de oceanen te verwijderen. De Bond Beter Leefmilieu spreekt van de nood aan een “disruptief” klimaatbeleid om ervoor te zorgen dat we op het juiste spoor geraken. Ik ben het hier volmondig mee eens.
Als Vlaanderen wil afkicken van fossiele brandstoffen, dan zal er duidelijk een tandje bijgestoken moeten worden en moet er dringend aan een mentaliteitswijziging gewerkt worden. Langetermijnvisies en klimaatbeleid moeten hand in hand gaan.
Het jong engagement moet gepaard gaan met een gedurfd beleid om die omslag teweeg te brengen.
Laat jongeren bijvoorbeeld meebouwen aan windmolens in plaats van te werken in een vervuilende industrie. Jongeren zetten tal van initiatieven op poten die volledig in lijn liggen van de circulaire economie waar we naartoe moeten. Materiaalbibliotheken bijvoorbeeld. Maar zelfs bij opschaling blijft de impact hiervan beperkt. Het jong engagement moet gepaard gaan met een gedurfd beleid om die omslag teweeg te brengen.
Investeer in initiatieven en onderzoeken die duurzaamheid bevorderen. De technologische kennis waar wij in Vlaanderen zo trots op zijn, kunnen we degelijk wel inzetten voor ons klimaat. Kiezen voor een ander spoor betekent ook het begin van nieuwe industrieën en sectoren. Natuurlijk heeft dat ook zijn tijd nodig om op gang te komen. We moeten rekenen op de coördinatie van beleidsmakers om omscholing mogelijk te maken.
Het klimaat is een zaak die de hele wereld aangaat, vraag dat maar aan mjin opa. Wat er vandaag met het klimaat gebeurt, baart mij, als wereldburger en jongere, veel zorgen.
Ja, een duurzaam klimaatbeleid is een vorm van internationale solidariteit geworden. De tijd om aan de systeeminnovatie te beginnen is nu aangebroken. Vlaanderen heeft het nodig. De wereld heeft het nodig. Mijn opa heeft het nodig.