“‘Killing me sweetly’
Sidi Larbi Cherkaoui is aangekomen in Las Vegas en baant zich een weg tussen de suikertaarten en suikerbommen. 'Zoet, in deze éénentwintigste eeuw, is, spijtig genoeg, vergif geworden.' Een pleidooi tegen de commerciële aanslag op ons lijf en leven.
Het is een samenwerking met Cirque du Soleil die me vandaag naar Las Vegas brengt. Voor een tweetal weken werk ik mee aan een commerciële Michael Jackson show, right hier in this crazy city.
Hoewel ik een Arabische naam heb en steeds –niet vaak, maar echt steeds- door een langdurige, vermoeiende paranoïde Amerikaanse security check moet, was het deze keer “Allah zij geprezen”, redelijk vlot gegaan. M’n identiteit, vooral m’n naam, blijft de douaniers hier verbaasd en argwanend doen opkijken, maar met m’n rustige toon, exotisch Vlaams accent en wel zeer blanke huid krijg ik het dan weer wel voor mekaar om door hun xenofoob, racistisch en bevooroordelend beveiligingssysteem te vloeien. Niet verbitterd geraken hou ik als motto, it’s a full time job to stay nice to one another, denk ik dan maar.
Knibbel, knabbel, knuisje
Wandelend door de luchthaven en kijkend naar het overaanbod aan voedingsmiddelen, valt het me op hoezeer het eten hier eigenlijk, zoals in de meeste luchthavens, geen werkelijk voedsel is. Alles is ingepakt alsof het speelgoed is, kleurrijk op de meest artificiële en opzichtige manier. De producten hebben meer kleur/smaak/bewaar-additieven dan natuurlijke vezels of verteerbare ingredienten… Het merendeel is opgebouwd uit niets anders dan al die toegevoegde troep, maar ook uit het meest gevaarlijke goedje van al: suiker.
De hele winkel, dat wordt me plots duidelijk, is één groot suikerkasteel. Was er bij de gebroeders Grimm niet zo’n verhaaltje waarin Hans en Grietje zich lieten charmeren door het peperkoekenhuisje, daardoor zo verdikten dat ze uiteindelijk in de val liepen van de heks die hen vooral wilde vetmesten om hen beiden op te peuzelen? En wat was de moraal nu weer van dat verhaal?
Dat gevoel heb ik wanneer ik in Amerika rondkijk naar voedingswinkels, vooral hier in de luchthaven. Meteen is m’n hongergevoel voorbij. Mensen worden hier gevangen genomen. Ze hebben beperkte mogelijkheden, in transit tussen twee bestemmingen, ze pendelen in een soort van rechtenloze zone. En zoals ratten in de val gelokt, worden ze, eenmaal ze niet meer weg kunnen, met vergif gevoed. Want wat anders kan je doen eenmaal je ergens vast zit? Eten als tijdverdrijf, hier een goedkope maar dodelijke bezigheidstherapie.
Je bent wat je eet
Het lichaam is één grote chemische reactie. We denken er veel te weinig over na, maar alles wat we in ons lijf stoppen, herbouwt onze lichamelijke leefwereld letterlijk weer op. Zoals ons denkvermogen wordt gevormd door ervaringen, indrukken, inzichten en opvoeding, zo wordt ons lichaam uiteindelijk door wat we eten en verteren verder ontwikkeld. Die twee groeimanieren staan daarbij nog ‘s enorm in relatie met elkaar.
Het voedsel bepaalt ook gevoelens en gevoelens manipuleren je verlangen naar specifiek voedsel. Het zijn soms vicieuze cirkels, waar we als hamsters op een rad in doldraaien. Dus best is om toch wat selectief te zijn met je voedsel, je hebt immers slechts één lijf en leven. En de reizigers en bewoners in Las Vegas, of ze nu willen of niet, vallen ook onder deze evidente regels.
De natuur biedt een mensenlichaam fruit, groenten, noten,… Het probleem is dat we al ettelijke jaren wel erg verwijderd zijn geraakt van de natuur, we hebben die voedingsbronnen ook verschrikkelijk gebanaliseerd. Hoeveel mensen hebben nu niet de reflex te denken dat een appel saai is, terwijl het werkelijk een wondermiddel is.
Vegasvoedsel heeft haast niets natuurlijks meer, het is één en al chemische troep. En dit geldt niet alleen voor Vegas, het is een wereldwijd probleem. Hier is het probleem niet alleen vet, zoals vaak besproken wordt in de VS. De échte vijand is wel degelijk ook al die suiker. Zoet, in deze éénentwintigste eeuw, is, spijtig genoeg, vergif geworden. Sta me even toe daarover uit te weiden, terwijl ik op m’n baggage wacht na een lange reis naar de plastieke Far West.
Geraffineerde suiker: gif zonder antigif
Enkele maanden geleden ben ik actief geraffineerde suiker beginnen ontwijken, vermijden, weigeren… ik ben als het ware een ambassadeur voor gezondere voeding geworden, uit egocentrische nood tot zelfbehoud, want m’n slechte eetgewoontes waren erg nefast voor m’n werk, waarin ik nood had aan een veel gezonder lichaam. And… it works!
Door radicale standpunten in te nemen, voelde ik een enorme verbetering in m’n gezondheid. Nu sta ik erachter op een haast religieuze manier, ik voel dat dit een probleem is voor praktisch iedereen, het moet besproken worden, we moeten tijd maken om de situatie van onze voeding te (her)evalueren.
Men staat er maar weinig bij stil, maar sinds de jaren 60 is er een enorme investering gebeurd in goedkope voedingsmiddelen in de VS. Nixon koos er toen voor in één “voedingsstof” te investeren: maïs. Uit maïs kon men vanaf toen een erg goedkope en ongezonde suiker halen, die massaal gebruikt wordt in allerhande producten. Alles werd met maïs gezoet, het werd aan alles toegevoegd, met catastrofale gevolgen voor de gezondheid, balans en diversiteit in de dagelijkse voeding van de doorsnee Amerikaan. Met als gevolg een obesitasepidemie, diabetes, kankers en andere gezondheidsproblemen die deze geraffineerde suikervloedgolf hele generaties aandoet en heeft aangedaan.
De gemiddelde noden van suiker in het lichaam worden werkelijk ongeveer vijf tot zes keer overschreden per dag, door een stortvloed aan ongezonde producten die het leven van haast iedereen infiltreren. De doorsnee mens denkt dat we daarin vooral zelf gematigd moeten leren eten, maar laat me effe voor de duidelijkheid aantonen dat dit, behalve als je een radicaal, haast religieus dieet volgt zoals ik (geen suiker, geen alcohol, veganistisch, geen brood,…), het zo goed als voor niemand mogelijk is, en nog het minst hier in de VS. De veel te lage voedingsnormen bieden geen gezonde alternatieven. Natuurlijk gaan mensen dan maar eten wat de Staat hen voorkauwt. En dat eten is vergiftigd.
Fructose zit in fruit zoals de naam doet vermoeden, maar als je een gezond –dus niet met pesticiden bewerkt noch genetisch gemanipuleerd- stuk fruit eet, komt die fructose op een natuurlijke manier in je lichaam samen met de vezels, mineralen, vitaminen,… van het fruit. Kortom, zo werkt de natuur nu eenmaal: voor elk vergif ligt letterlijk het antidotum er net bij. Die yin/yang balans houdt ons lichaam op de been.
Het probleem begint bij het chemisch scheiden van elementen die in de natuur bij elkaar horen. Nu drink je suiker in een frisdrank, en je lichaam krijgt een overdosis aan zoet, zonder de gezonde zusterverhoudingen die in de natuur net wel aanwezig zijn, de andere elementen die werken als een gezonde verpakking voor dit veel te scherp goedje.
Wat er met die suikers gebeurt in je lever is haast een horrorverhaal: we zetten het om in vetophopingen die nauwelijks of niet kunnen afgetraind worden (beweging haalt die vetten niet weg!). Het heeft catastrofale gevolgen op onze gezondheid. Het genereert een verhoogde insuline-aanmaak die dan weer een tegenreactie in je lijf veroorzaakt, waardoor je werkelijk diabeet kunt worden. En dan zwijg ik over het bacterium Candide dat enkel teert op al die ongezonde suiker en zich nestelt op je huid en lijf om ervan te leven als parasiet in je lichaam.
Enkel een uitgebalanceerde voeding met voldoende vezels, en suiker énkel nemen met als bron een natuurlijke context (fruit, honing,…), dat is de enige gezonde weg. Maar de maatschappij en haar bedrijven werken dat absoluut tegen, en onze eigen slechte gewoontes, van jongs af aan met snoep en suikertjes ingelepeld, zijn daardoor ook erg moeilijk te veranderen.
In het verleden zijn er zo nog elementen geweest waarvan de mensheid eerst dacht dat ze gezond waren. Denk aan tabak, waarvan men dacht dat het genezende eigenschappen had, of zelfs kwik en andere giftige metalen, die men eerst als gezond of zelfs als geneesmiddelen beschouwde. Het heeft toen ook jaren geduurd voor het gezond verstand het moordend kapitalisme en de gewoontes van verslaafden wist te overmeesteren.
Laten we hopen dat bewustzijn over gezond eten, en geraffineerde suiker specifiek (puur of in eender welke dranken en gerechten) stilaan in een stroomversnelling komt. En dat de wetgeving erover misschien ooit verandert. Voor diegenen onder jullie die schrik hebben over een smaak verlies: de smaken zijn nu geniveleerd door al die chemische troep. Gezondere voeding gaat ook beter smaken, dat weet écht elke kok.
Hoop op verandering. Gezondheid.
Maar zelfs hier in Amerika, is er hoop. Naast de populaire Whole Food Stores en andere alternatieven voor de junkfood generatie, staat sinds enkele maanden de First Lady van de VS, Michele Obama, in de kijker voor een initatief dat overgewicht tracht te bestrijden met beweging en gezonder eten. Let’s Move heet het en heeft als credo: America’s Move to Raise a Healthier Generation of Kids.
Hoe goedbedoeld ook, het zal spijtig genoeg niet alles oplossen. Wat het wel doet is een eerste stap zetten in een –best wel te lang uitgesteld- politiek gesprek over voeding in de VS. Het probleem is natuurlijk geld en macht. Zoals zo vaak is ook hier enorm veel geld mee gemoeid, de hele vergiftigingslogica brengt bepaalde bedrijven (Monsanto, Nestlé, Coca Cola…) erg veel geld op. Er zijn heuse samenzweringen zoals de Coca Cola conspiracy (zoek die bedrijven allemaal maar ‘s op, het zijn eigenlijk vergiftigende moordenaars…). Bepaalde waarheden worden door grote farmaceutische bedrijven meteen in de doofpot gestopt. Hou de mensen maar dom met hun taartjes en koffiekoeken en frisdrankjes. We worden gebraden op een klein vuurtje.
Het is overduidelijk na het bestuderen van de chemische reacties in het lichaam dat gesuikerde dranken even slecht zijn als bijvoorbeeld alcoholische dranken. Toch heeft de maatschappij geen moeite om automaten met softdrinks te plaatsen in scholen of gebouwen, terwijl men nooit alcoholische dranken zou verkopen aan minderjarigen omwille van “gezondheidsredenen”. Twee maten en twee gewichten. Reken uit je winst.
Ondertussen, na al dat nadenken over de Val van de Voedselkwaliteit, ben ik in m’n erg luxueuze hotelkamer, waar ik amper 6 uur per dag zal spenderen, al de rest immers in het theater voor intense uren regiewerk. Ik open de minibar, op zoek naar een gezond drankje of enkele nootjes om de dag te beginnen. Tja, het zal nog jaren duren voor we het leren, de kleine ijskast ligt immers vol softdrinkkillers. Geen enkel gezond of natuurlijk drankje. I rest my case.
Ik kook wat water voor een zelfmeegebrachte kruidenthee. Verandering begint immers bij jezelf, zo ook en vooral in Las Vegas. Ik bijt in m’n appel en neem een paar dadels en amandelen. Gezondheid.