“‘Laat kinderen zich gerust ongelukkig voelen’

Ik maak me zorgen over de toekomst. Daar, het is er uit. En met de toekomst bedoel ik de mensen die na ons komen. Die na ons deze planeet zullen bewonen.

De manier waarop we met elkaar communiceren, zint me niet. Zijn wij dan het “lichtend voorbeeld” voor die mensen die na ons komen? Voor onze “kinderen van de toekomst”? Waar is onze hoffelijkheid naar elkaar toe? Is die samen met de Verlichting uitgegaan?

Soms zakt de moed me in de schoenen. Dan heb ik geen zin meer om te communiceren. Met niemand. Laat iedereen het zelf maar uitzoeken, zeg ik dan, en verstop me tussen de bossen. Maar daar zittend, vraag ik me na een paar dagen af of dit dan de oplossing is? Dat we ons allemaal van elkaar gaan afzonderen, om conflicten te vermijden? Omdat we allen zo egocentrisch zijn geworden en denken dat geen enkele andere mening ertoe doet dan die van ons? Omdat we tot het besef zijn gekomen dat de bubbel waarin we tot dan toe leefden niet echt is? En de bubbel waarin we onze kinderen van de toekomst in grootbrengen nog minder echt is?

Luisteren naar kinderen

We hebben decennialang geleerd dat we de beste en succesvol te moeten zijn. We hebben geleerd dat alles en iedereen maakbaar is, we kijken neer op diegenen die hun leven niet op de rails weten te krijgen, veronderstellen dat het ons recht is dat wij geluk hebben en anderen niet, en bovenop dit alles blijven ouders en schoolsystemen dat gedrag aanleren aan onze kinderen.

Wanneer leren we nu eens eindelijk écht oprecht luisteren naar deze kinderen van de toekomst?

Onze “kinderen van de toekomst” leven in een bubbel met afgeronde randjes. We denken dat het niet goed voor hen is om naar het nieuws te kijken, te weten wat er gaande is in de wereld. We denken dat het hen zal bezoedelen als we ze te snel over de gevaren van de wereld vertellen. Over de dood. Over seks. We beslissen wat goed voor hen is, wat slecht voor hen is. Wij weten het allemaal beter, wij volwassenen, want we zijn tenslotte zelf ooit kind geweest, toch? Dus leer maar van onze fouten.

We leren onze kinderen gedragingen aan die we zelf hebben aangeleerd. Of doen net het tegenovergestelde. Maar wanneer leren we nu eens eindelijk écht oprecht luisteren naar deze kinderen van de toekomst? Wat hebben zij ons te vertellen dat wij al lang vergeten en verleerd zijn? Wat kunnen zij ons leren over onze manier van (samen)leven? Wat voor toekomst hebben zíj voor ogen?

Leven met littekens

Hoe ouder we worden, hoe complexer we worden. Hoe meer bagage en littekens we met ons meedragen. Hoe moeilijker doordringbaar we daardoor ook worden, zowel voor anderen als voor onszelf. We leven met de gevolgen van onze opvoedingen, onze aangeleerde gedragspatronen. We hebben ons leren conformeren, want een volwassene hoort zich te “gedragen”. We hebben geleerd verdriet en frustraties voor onszelf te houden. We hebben geleerd dat we beter zwijgen en niet klagen. En hard werken. Geen vragen stellen. Vooral geen vragen stellen.

Vele van de frustraties die we als volwassenen met ons meesleuren, zijn vaak terug te voeren naar andere frustraties en pijnen die we als kind en doorheen ons leven geen plaats hebben weten te geven.

We hebben allerlei reflexen afgeleerd omdat ze voor volwassenen onethisch of onbeleefd overkwamen maar in essentie wel eerlijk en oprecht waren. Natuurlijke reflexen die soms in een relationeel, vriendschappelijk en zelfs professioneel leven goed van pas kunnen komen om jezelf te leren verdedigen, je gedachten te leren verwoorden of aan te kaarten waar je grenzen liggen. Vele van de huidige frustraties die we als volwassenen met ons meesleuren, zijn dan ook vaak terug te voeren naar andere frustraties en pijnen die we als kind en doorheen ons leven ervaren hebben en geen plaats hebben weten te geven. Omdat die ruimte ons nooit geboden is geweest.

Frustraties om utopische bubbels die gebarsten zijn, om grenzen die we nooit hebben getrokken of te laat. Littekens die nooit helemaal zullen helen.

Gaandeweg zijn velen van ons vermoedelijk de vaardigheid verloren om zichzelf in vraag te stellen, zich kwetsbaar op te stellen, te kijken waar hun blinde vlekken zijn, waarom ze empathie missen voor anderen, buiten hun eigen clan? We hebben dat dan helaas ook niet “aangeleerd”.

Opnieuw beginnen?

Hoe kunnen we opnieuw bewust worden gemaakt van die patronen waarin we verzeild geraakt zijn en hoe kunnen we onszelf uit de negativiteit sleuren zodat we elkaar als maatschappij en als mensen onderling opnieuw zouden stimuleren? Hoe kom je tot dat soort inzichten? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat onze kinderen van de toekomst dit soort vergissingen bespaard blijven?

Laat ons leren een stap terug te zetten en de weg vrij te maken voor onze kinderen van de toekomst.

Kunnen we kinderen niet opnieuw leren zich kwetsbaar op te stellen, met hun eigen tekortkomingen om te leren gaan, hun fouten toe te geven, in de hoop deze nieuwe generatie begripvoller te maken? Kunnen we hen leren vanuit verschillende standpunten naar elkaar te kijken? Naar de geschiedenis te kijken? En niet enkel vanuit eenzijdige, aangeleerde, visies?

In plaats van hen te beschermen tegen zichzelf en de wereld, laat ons leren wat zij ons te vertellen hebben. Laat ons leren een stap terug te zetten en de weg vrij te maken voor hen. Laat ons bruggenbouwers worden naar onze kinderen van de toekomst.

Geef de kinderen de kans

We kennen de grote antwoorden niet op onze levensvragen, dus waarom de kinderen sussen met waterdichte antwoorden die hen zogezegd tegen zichzelf beschermen? Kinderen zijn vaak slim en sterk genoeg zijn om dat zelf te beseffen en daarmee geconfronteerd te kunnen worden. We moeten ze niet afschermen van het complexe Grote-Mensen-leven maar juist oprechte toegang bieden aan degenen die nieuwsgierig zijn.

Laat ze -liefdevol- ploeteren, laat ze ongelukkig zijn, laat ze tegen muren botsen en gaandeweg beseffen dat het mooie aan het leven net zit in het overwinnen van die kleine pijnen en in de inzichten die daardoor ontstaan.

Dat het leven niet altijd en voor iedereen maakbaar is en dus oneerlijk is. Dat er ook veel lelijkheid in de wereld is maar dat je daar doorheen altijd wel schoonheid kan ontdekken.

Laat ze naar de bossen trekken als het hen allemaal teveel wordt, maar geef ze een platform om terug te keren, om de confrontatie aan te gaan met het leven en met zichzelf.