“‘Minder activisme is geen optie’
Vandaag is een dag van heldinnen en helden die zich het hele jaar door verzetten tegen racisme en discriminatie, zegt Ikrame Kastit. Een dag om nooit te vergeten dat veiligheid niet kan bestaan in een wereld doordesemt met structureel racisme en discriminatie.
© Brecht Goris
‘Nee. Nee, ikke, ikke’, zegt Farah. Mijn oudste dochter is net wakker. Maar met een vastberaden glimlach op haar gezicht maakt ze meteen duidelijk dat zij haar sokken zelf zal aantrekken. Bijna twee jaar oud en al zo koppig als mama en papa. Met haar sokken min of meer aan, geeft ze een onstuimige zoen aan haar jonge zus Mina. Vandaag 12 dagen oud. Zij ligt lekker in een dekentje gewikkeld, half wakker en half slaperig met haar buikje vol moedermelk.
In de veilige cocon van ons huis lijkt vandaag op een dag als alle andere. Maar dat is het niet.
Vandaag is een dag van heldinnen en helden die zich het hele jaar door verzetten tegen racisme en discriminatie. Een dag waarop we vloeken omdat die nog altijd erg nodig is bijna zestig jaar na het bloedbad van Sharpeville in Zuid-Afrika. Een dag om dankbaar te zijn dat we op de schouders kunnen staan van grandioze geesten als Steve Biko. Een dag om nooit te vergeten dat veiligheid niet kan bestaan in een wereld doordesemt met structureel racisme en discriminatie aangevuurd door het geglobaliseerde kapitalisme van de heersende klasse.
Ik heb van mijn dochters gedroomd afgelopen nacht. De precieze inhoud herinner ik mij niet meer, maar toen mijn man ernaar vroeg, voelde ik de beklemmende angst uit mijn droom. De angst dat onze kinderen racisme zullen meemaken en wij hen er niet tegen kunnen beschermen. Net zoals mijn ouders mij niet konden beschermen en mijn grootouders hen ook niet.
Tot mijn negen jaar zat ik in een heel multiculturele school en was ik mij er niet echt van bewust dat ik anders ben. Mijn vader kende dat gevoel toen al veel te goed. Zowel de veelzeggende blikken van mensen op straat als de harde taal van collega’s bij zijn eerste werkgever maakten hem erg duidelijk dat hij er niet bij hoorde. Toen mijn ouders verhuisden, moest ik naar een witte concentratieschool en daar werd ik een Marokkaanse, een vreemde op de speelplaats, in het klaslokaal of op uitstap.
Nee. Nee. Ik geef het toe met enorme pijn in het hart. Niemand kan mijn engelen beschermen tegen racisme en discriminatie, omdat het onvermijdbaar is in de wereld die mensen tot hiertoe bewust en onbewust ontwikkeld hebben. Maar nee, mijn man en ik geven niet op. Nooit. Want het dorp en de wereld kan altijd anders en beter. En wij zijn niet alleen.
Wij werken samen met ontelbare andere mensen om de lange strijd tegen racisme en discriminatie te winnen. Elisabeth, Dalilla of Prabhu. Homo, transgender, hetero of queer. Moslim, atheïst, jood of Hindu. Zakenman, arbeider of bediende. Met of zonder functiebeperking. Arm of rijk. Wij werken dwars doorheen die zwart witte hokjes waarin mensen gestopt worden en tegen elkaar uitgespeeld.
Niemand is vrij van stereotypen en vooroordelen, want die brengen orde in een chaotische wereld. We doen het automatisch. Maar het is ieders “Jihad van liefde” om die indelingsbehoefte rechtvaardiger te maken.
Vergis je niet, beste lezer. Niemand is vrij van stereotypen en vooroordelen, want die brengen orde in een chaotische wereld. We doen het automatisch. Maar het is ieders Jihad van liefde om die indelingsbehoefte rechtvaardiger te maken. Bij die levenslange inspanning vind je vrienden in de meest onverwachte hoeken. En vijanden zitten soms dichter op je huid dan je had kunnen denken. Maar een vriend kan een vijand worden en omgekeerd, want het gaat om wat mensen doen met hun privileges om gelijkheid voor iedereen te realiseren.
Mijn kinderen zijn mijn privilege. Omdat zij zijn wie ze zijn. Een mengelmoes, een krullenbol, een lachebekje, een veelvraat, een danseres, een speelvogel. Ze zijn altijd veel meer dan 1 ding en hopelijk laten ze zich nooit iets anders wijsmaken. Hun mama en papa zullen daarbij helpen, maar ook begrip tonen en fouten maken, want wij hebben zelf leren verstoppen dat we anders zijn dan de witte norm om erbij te horen. Het machtigste wapen in de handen van de onderdrukkers is de geest van de onderdrukten, aldus Steve Biko.
Mensen die me heel graag zien vragen zich af of mijn man en ik niet minder activistisch moeten zijn. Ze willen ons beschermen. Maar de veiligheid van het warme thuisfront is geen duurzame bescherming. Minder activistisch zijn is geen optie, maar bewust omgaan met de tijd die we hier op aarde met elkaar doorbrengen is dat wel.
De dag dat mijn kinderen deze tekst volledig begrijpen, becommentariëren - of wie weet saai vinden, zal er hopelijk minder racisme en discriminatie zijn. Want eerlijk, gewoon mijn man zijn verjaardag vieren, is op deze dag veel leuker.