“‘Waarom ik mijn Twitter-account vaarwel zeg’

© Brecht Goris

Op de laatste ochtend van 2018 opende ik uit slechte gewoonte mijn verwaarloosde Twitter-account. Zoals vaak het geval is met sociale media deed ik dat zonder specifiek doel en begon ik zomaar te scrollen en te lezen. De eerste zin waar mijn ogen op vielen, was een woordenwisseling tussen twee personen over humor en religie. Nu beschouw ik mezelf als iemand die wel wat humor kan smaken en oprecht kan genieten van het heerlijk gevoel na een intense lachbui, en bijgevolg ook iemand die graag over het onderwerp meepraat –en denkt. Maar dit? Dit was misselijkmakend. En toen wist ik het weer. Twitter is helemaal geen plek om met elkaar over onderwerpen te praten en mee te denken. Twitter is een plek om je gelijk te halen ten koste van alles – ook de waarheid. In de Twitter-rel die ochtend beschreef een in Vlaanderen geroemde filosoof de islamitische profeet Mohamed als ‘iemand die een 9-jarig kind verkracht’. Nee. Voor dit soort op haat gerichte onzin en negativiteit heb ik in 2019 geen ruimte meer.

Noem het goede voornemens. Nieuwjaarsresoluties. Doelen voor het nieuwe jaar. We hebben er de afgelopen dagen een heleboel mogen aanhoren tijdens de verplichte familiediners bij de december-feestdagen. We hebben er misschien zelf enkele bedacht en opgeschreven, waar we deze weken vol goeie moed aan zullen beginnen en hopelijk niet over enkele weken beduusd naar terugkijken met een misplaatst schuldgevoel. Vaak halen we onze doelen niet omdat ze te sterk afwijken van onze dagelijkse levensstijl – en dat is jammer. Stiekem word ik wel blij van zoveel nieuwe en positieve energie die dit jaarlijks ritueel met zich meebrengt. Ik zat al een tijdje te flirten met het idee om mijn Twitter-account op te zeggen en het sociale media platform dat ik het meest associeer met haat, agressie en negativiteit te bannen. Waarom niet nu? Op het moment dat mijn eigen positieve nieuwsjaarsenergie en de negatieve Twitter-energie zo haaks op elkaar staan?

Het is niet mijn bedoeling om het Twitter-gebruik van anderen te veroordelen, maar om mijn eigen persoonlijke ervaringen en observaties over de giftig polariserende sfeer, die – laten we toegeven – voor heel wat mensen herkenbaar is. Ik besloot om mijn opwelling om te zetten in daadkracht en kondigde mijn vertrek aan op mijn profiel zodat ik niet te snel van gedachten kon veranderen. Bijna 2000 volgers laten gaan – hoe weinig dat ook is in de succesvolle wereld van sociale media influencers –, deed ergens toch een heel klein beetje pijn. De kracht van sociale media is dat iedereen met internettoegang zijn of haar mening, talent, product, dienst, ervaring kan delen en dat er ongelofelijk veel betekenisvolle verbinding kan plaatsvinden. Ook op Twitter kan dat gebeuren, ja. Ik ken genoeg mensen die er belangrijke professionele connecties en zelfs oprechte vriendschappen hebben gecreëerd. En het klopt dat humor en feel-good-Tweets het daar ook bijzonder goed kunnen doen. Maar voor mij woog het ene niet meer op tegen het andere.

Op Twitter lees je geen discussies maar woeste monologen in 280 tekens die niet zelden eindigen in veel pathos: ‘Schaam u!’

Zoals dat vaak het geval is krijgen negatieve impulsen vaak disproportioneel meer aandacht dan positieve en op Twitter wordt dat onevenwicht versterkt. Je leest er geen discussies maar woeste monologen in 280 tekens die niet zelden eindigen in veel pathos: ‘Schaam u!’ Instagam krijgt terecht kritiek voor de vaak onrealistisch perfecte weergave van een leven dat altijd geweldig en prachtig is. Twitter stimuleert eveneens een uitvergroting, maar dan een van meningen. Het medium nodigt uit om snel, scherp en hard te reageren. Voor tijd, nuance en reflectie is geen tot weinig ruimte. Degene die dit wel hebben weten te meesteren: I salute you. Als vrouw met een migratieachtergrond kan je zelden een maatschappijkritisch standpunt innemen of je wordt belaagd met racistische berichten van trollen. In het geval van marketing-experte en actieve Twitteraar Yasmien Naciri leidde dat zelfs tot een rechtszaak – die ze overigens won.

Ik maak een bewuste keuze om de specifieke negatieve energie die Twitter bij mij opwekt niet meer in mijn leven toe te laten

Na mijn ik-houd-het-voor-gezien-tweet kreeg ik een paar liefdevolle reacties van steun en herkenning, maar ook een paar reacties waar ik even over moest nadenken. Maakte ik een structureel probleem groter door er van ‘weg te lopen’? Was ik laf om niet mee te strijden tegen de haat, agressie, fake news, polarisering?

Een tijdje geleden zou ik op zo’n momenten aan mezelf en aan mijn beslissing hebben getwijfeld. Ik zou me schuldig en onwaardig gevoeld hebben dat ik niet meer mijn best deed. Maar dat alles voelde ik niet. Ik voelde alleen dat ik moe was – moe om racistische haatberichten te krijgen, moe om telkens dat gevoel van woede in mij te voelen opborrelen wanneer ik politici zie polariseren met de woorden van een kleuter, moe om zo machteloos te zien en te ervaren hoe nutteloos Twitter-discussies zijn omdat zo weinig voor feiten en rede vatbaar is. Ik was niet aan het weglopen. Ik was mijn grenzen aan het stellen. Ik maakte een bewuste keuze om de specifieke negatieve energie die Twitter bij mij opwekt niet meer in mijn leven toe te laten zodat ik met mijn tijd en mijn positieve energie andere dingen kan doen – deze column schrijven bijvoorbeeld. Te vaak heb ik mensen in mijn omgeving zien ondergaan aan de druk om altijd en overal een maatschappelijke strijd te voeren. Ik blijf strijden. Alleen is Twitter niet meer mijn arena.