De paradoxen en de ziel van de Middellandse Zee
Tine Danckaers & Kilian de Jager
04 december 2014
In het Antwerpse fotomuseum loopt sinds einde november de tentoonstelling van documentairefotograaf Nick Hannes: “Mediterranean - The continuity of man”. Een tocht langs geschiedenis, actualiteit en plaatsen die de verbeelding uitdagen.
© Nick Hannes
De voorbije vijf jaar bezocht Nick Hannes twintig landen rond de Middellandse Zee. Zijn oorspronkelijk doel: toerisme en migratie in de regio van het Romeinse Rijk in beelden vastleggen. De tijdsperiode waarin hij reisde voegde daar echter een aantal thema’s aan toe. Hannes begon immers te reizen in een periode waarin de regio zich op twee kantelmomenten bevond.
Er was de diep snijdende economische crisis die Zuid-Europa trof en er was de Arabische Lente, of minstens de nasleep ervan. Te midden van dit historisch moment draaide de toeristische industrie op de stranden verder, ondergingen steden als Istanboel een ongebreidelde stadsuitbreiding en bleef de Middellandse Zee een draaischijf voor migratie.
Nick Hannes toont beelden die, zoals we dat van hem gewoon zijn, laveren tussen humor en tragedie. Fragmenten uit het leven zoals het is. Ze lijken soms in scène gezet maar zijn het niet. Tegelijk is het niet louter het toeval van de juiste klik. Het gaat ook en vooral om de juiste plek die Nick Hannes – zeer gedocumenteerd – weet uit te zoeken.
Hannes’ tentoonstelling en zijn gelijknamige fotoboek tonen de complexiteit van de regio rond de Middellandse Zee. Het is een vergaarplaats waar verschillende verhaallijnen samenkomen: de zee als het letterlijke midden van de wereld en tegelijk het gat waar mensen geen greep op krijgen.
Michael De Cock schrijft dat laatste in een voorwoord van Hannes’ fotoboek zo:
‘Met haar kusten wast de zee elke dag haar verleden en haar geweten schoon. Al zijn er wel littekens te vinden, of moedervlekken zo u wilt. Littekens en vlekken van puin en steen.’
En nog:
‘De grote kracht van Hannes’ beelden is dat ze uiterst kernachtig
de paradoxen en de ziel van deze regio en deze tijd weten te vatten.
Ze herleiden de mens tot zijn ware proportie: die van stille getuige.
Want we mogen onszelf dan wel de hoofdrol toedichten in de geschiedenis-
boeken, in het licht van de eeuwigheid zijn we maar figuranten.’
De fototentoonstelling loopt nog tot 2 februari 2015 in het FoMu, Antwerpen