Het is geen schande als u Dominique Moïsi niet kent, ook al wordt hij aangekondigd als ‘een van ’s werelds meest vooraanstaande geopolitieke denkers en een veelgevraagd internationaal commentator’. Met de Nederlandstalige publicatie van De geopolitiek van emotie kunt u overigens snel verandering brengen in uw relatieve onwetendheid.
Moïsi baseert zijn boek op deze centrale stelling: ‘De wereld waarin wij leven is niet volledig te bevatten als we haar los zien van emoties, en als we die emoties niet proberen te begrijpen.’ Dat uitgangspunt wordt geconcretiseerd in een soort emotionele geografie, waarin drie continenten de hoofdrol spelen: het hoopvolle Azië, de vernederde Arabische wereld en het angstige Europa.
Andere regio’s worden binnen die driehoek van dominante emoties geplaatst. Voor de Golf, Rusland en de Verenigde Staten worden gemengde beelden gemaakt. Afrika en Latijns-Amerika worden min of meer afgedaan als “moeilijke gevallen” omdat ze qua emotie niet echt willen passen binnen het wereldbeeld van Moïsi. Voor Latijns-Amerika geeft hij toe dat hoop de dominante emotie blijft, maar dat moet meteen afgezwakt worden door te verwijzen naar corruptie onder Lula en populisme bij Chávez. Het is de latino’s duidelijk niet van harte gegund hoopvol te zijn onder regimes die de goedkeuring van de auteur niet wegdragen.
Het is zeker een verdienste van Dominique Moïsi dat hij het belang van een zo moeilijk vatbaar gegeven als “collectieve emoties” in de geopolitieke verhoudingen introduceert. Het is tegelijk een heel riskante onderneming, omdat er bij elke veralgemening grove schetsen worden gemaakt van oneindig genuanceerde werkelijkheden. Wie dit boek dus leest als een handleiding, zou er beter niet aan beginnen. Maar wie het leest als een uitdagende visie op een meestal rationeel voorgestelde of uitgelegde realiteit, die kan behoorlijk wat opsteken van deze schets.
De geopolitiek van emotie. Hoe culturen van angst, vernedering en hoop de wereld veranderen door Dominique Moïsi is uitgegeven door Nieuw Amsterdam. 256 blzn. ISBN 978 90 468 0576 3.