Meer dan drie jaar burgeroorlog in Syrië en de jarenlange instabiliteit van Irak hebben diepe wonden geslagen in de Levant, de historisch-geografische naam voor het gebied ten oosten van de Middellandse Zee.
Bijna 100 jaar geleden desintegreerde het Ottomaanse rijk in deze regio. In mei 1916 kwamen de Franse onderhandelaar Georges Picot en de Brit Mark Sykes namens hun landen in het diepste geheim een verdeling overeen van de territoriale gebieden die toen nog tot het imploderende Ottomaanse rijk behoorden. In 1920 werd dit akkoord officieel gemaakt via het Verdrag van Sèvres. Frankrijk en Groot-Brittannië deelden de regio op in invloedssferen. Op basis hiervan werden landen gecreëerd als Syrië, Libanon en Irak.
‘Sykes-Picot’ is de basis geweest van de ganse politieke en sociale geschiedenis gedurende een eeuw in dit gebied. Een geschiedenis van voortdurende strijd, onderdrukking en opstanden. De ontdekking van olie rond de jaren 1920 van de vorige eeuw deed het strategische belang van de regio alleen maar toenemen, niet altijd ten goede van de lokale bevolking.
Download hier de MO*paper van David Criekemans.
Met de recente ontwikkelingen in Syrië en Irak is ‘Sykes-Picot’ evenwel geïmplodeerd. De samenstellende delen van het post-Ottomaanse rijk manifesteren zich opnieuw. Welke zijn de interne actoren, en wat willen ze bereiken? En bovendien welke externe actoren trachten hun positie te maximaliseren op dit geopolitieke speelveld? En waar moet dat naartoe? Staan we aan de vooravond van een hertekening van de geopolitieke kaart in het Midden-Oosten?
Lees er alles over in de MO*paper van David Criekemans (pdf).
Over de auteur
David Criekemans schreef deze paper als lid van de MO*academy. Hij is docent Internationale Politiek aan de Universiteit Antwerpen, International Relations & Security aan het University College Roosevelt in Middelburg (Nederland) en Geopolitics aan het Geneva Institute of Geopolitical Studies (Zwitserland). Hij verricht studies over actuele geopolitieke vraagstukken en publiceert over buitenlands beleid en diplomatie.
Over de MO*papers
MO*papers is een serie analyses die uitgegeven wordt door Wereldmediahuis vzw. Elke paper brengt fundamentele informatie over een tendens die de globaliserende wereld bepaalt. MO*papers worden toegankelijk en diepgaand uitgewerkt.
MO*papers worden niet in gedrukte vorm verspreid. Ze zijn gratis downloadbaar op www.MO.be/papers. Bij het verschijnen van een nieuwe paper wordt een korte aankondiging gestuurd naar iedereen die zich registreert op www.MO.be/papers.