Dit is de grootste dierenliefhebber van Gaza: ‘De oorlog is moeilijk voor mens én dier’

Saeed Al Arr verzorgt 35 katten in zijn huis.

Annelies Keuleers

26 januari 2020Updated: 16 januari 2024 • 9 min leestijd

Als het over oorlogsgeweld in Gaza gaat, wordt één groep bewoners al snel vergeten: de dieren. Gelukkig is er één man die zich over hen ontfermt. Met zijn organisatie Sulala verzorgt Saeed Al Arr honderden mishandelde, gewonde of zieke honden en katten in Gaza.

Gaza domineert de krantenkoppen als een plek van oorlog en verwoesting. Na 13 jaar Israëlische blokkade heerst er extreme armoede. Bovendien zijn, sinds de laatste bombardementen in november, sommige Gazanen nog steeds dakloos in de winterkoude. Toch is er in alle puin ook mededogen te vinden. Saeed Al Arr komt op voor een groep inwoners van Gaza die binnen het oorlogsgeweld vergeten wordt: de dieren.

‘En hoe gaat het in België? Heb je elektriciteit? Geen bommen?’, grapt hij Al Arr via een haperende internetverbinding. Het zijn manier om humor te vinden vanuit een plek waar de meeste inwoners niet meer dan zes uur elektriciteit per dag hebben.

Update 16 januari 2024

Saeed Al Arr en zijn team van Sulala doen temidden van de oorlog nog steeds hun uiterste best om dieren te redden en te verzorgen. Zelf moest hij al twee keer vluchten. De 120 katten die hij in zijn eigen thuis en twee kattenasielen opving, kon hij steeds meenemen of hervestigen. Ook de honden met een handicap die hij opving, zijn veilig.

Maar de 400 honden uit zijn hondenasiel in Noord-Gaza konden niet mee naar veiligere oorden. Aanvankelijk bleef één van zijn medewerkers in het noorden van Gaza vlakbij het asiel. Maar toen ook hij met zijn gezin twee maanden geleden moest vluchten, was de enige optie de deur openzetten en voedsel achterlaten voor de honden. Sindsdien zwerven de dieren rond. Enkelen vonden intussen hun weg naar Saeed, die vandaag in Centraal-Gaza verblijft.

Er is niet alleen nood aan humanitaire hulp voor de inwoners van Gaza. Ook dierenvoeding is schaars en het maakt geen deel uit van de noodhulp die tot nog toe de strook binnen kwam. Aan de grensovergang staat sinds 31 december een Egyptische organisatie te wachten met twee ton dierenvoeding, wachtend op toelating.

Zijn ouders waren vluchtelingen uit Beersheba, in wat nu Israël is. Zelf is hij in 1972 geboren in Nuseirat vluchtelingenkamp, dat centraal in de Gazastrook ligt. Zijn zwarte huid doet vermoeden dat hij Afrikaanse roots heeft, maar daar weet hij niets over. Zijn grootvader was een soldaat in het Ottomaanse rijk die zich in Palestina vestigde nadat het viel aan de Engelsen.

‘’s Ochtends sta ik op en behandel de katten in mijn huis. Daarna ga ik naar de huizen van vrijwilligers, en behandel de dieren daar.’ | © Ashraf Amra

Voor het videogesprek trok Al Arr naar de dierenwinkel van zijn vriend. Het internet werkt er beter. Het gesprek krijgt er daardoor nog een soundtrack van kanariegezang bovenop. ‘Hier kan je zien dat veel mensen in Gaza van dieren houden.’

Maar de grootste dierenliefhebber van ze allemaal, dat is zonder twijfel Al Arr. Als kind zag hij hoe niemand omkeek naar straathonden. Hij zag hoe mensen die — zo benadrukt hij — niet wisten hoe ze ermee moesten omgaan en de dieren sloegen en mishandelden. ‘Dat deed me pijn.’

Vandaag woont hij met zijn vrouw, acht kinderen en 35 katten in een appartementsgebouw in Al Zahra, een woonwijk die grenst aan Nuseirat kamp. Hoe hij aan die 35 katten komt? Mensen die zieke of gewonde dieren vinden, contacteren vaak Al Arr. Hij brengt ze naar de dierenarts en neemt ze vervolgens mee naar huis, tot hij iemand vindt die ze wil adopteren.

‘Aanvankelijk vonden mijn vrouw en kinderen het niet leuk dat er zoveel dieren in huis kwamen, maar zagen al snel in dat het noodzakelijk is. Ik werd door tientallen mensen gebeld omdat er zoveel dieren in nood waren’, legt hij uit. Zijn kinderen zijn nu dol op dieren, en helpen graag bij de verzorging.

‘In het begin vonden mijn vrouw en kinderen het niet leuk dat er zoveel dieren in huis kwamen, maar al snel zagen ook zij in dat het noodzakelijk is.’ | © Ashraf Amra

Sulala vzw

In 2006 richtte Al Arr de organisatie Sulala op. Het begon alleen met een Facebookpagina, maar de organisatie groeide uit tot zo’n vijftien vrijwilligers die de dieren mee verzorgen en een tijdelijke thuis bieden.

Al Arr’s dagen worden volledig in beslag genomen door zijn werk met de dieren. Hij studeerde niet voor dierenarts, maar bouwde expertise op door naar hen te kijken. ‘Het eerste wat ik ‘s ochtends doe, is de katten thuis behandelen. Daarna trek ik naar de huizen van de vrijwilligers en behandel de dieren daar.’ Bij hen bevinden zich op dit moment zo’n tien zieke of gewonde straathonden. Ze zijn mager en zien er ellendig uit, vertelt Al Arr, maar krijgen op deze manier toch de beste zorgen die Gaza kan bieden.

‘De oorlog is moeilijk voor iedereen, mens en dier. Onder de bommen zijn we allemaal bang.’

’s Namiddags trekt hij op voedertocht door de stad om er eten te geven aan de katten en honden die in verdoken plekjes in de stad leven. Elke hond kreeg een naam, maar ze roepen hoeft niet. Zodra ze hem ruiken of zijn stem horen, komen de honden kwispelend op hem af. Zo zijn er volgens Al Arr wel honderd honden van hem afhankelijk voor voeding. Ongeacht de omstandigheden zet hij zijn voedingstochtend door. Ook toen Israël de Gazastrook in november bombardeerde. De straten waren leeg, maar hij kreeg het niet over zijn hart om niet te gaan. ‘De oorlog is moeilijk voor iedereen, mens en dier. Onder de bommen zijn we allemaal bang’, legt hij uit. ‘Toen kreeg ik wel veel telefoontjes van mensen om te vragen of alles wel goed met me ging’, vertelt hij lachend.

Dat de liefde van Al Arr voor de zwerfhonden wederzijds is, blijkt uit videos op zijn Instagram. ‘Ik wil naar huis’, zegt hij in één filmpje. Hij heeft het tegen twee zwerfhonden die hij net te eten heeft gegeven en geknuffeld. ‘Jullie gaan mij toch niet helemaal volgen tot daar?’ De honden wandelen hem desondanks kwispelend achterna.

Na de voedertochten houdt hij zich vooral bezig met de opvolging van telefoontjes die hij ontvangt van Gazanen die een gewond of ziek dier vonden. Van angstige, mishandelde honden die wegduiken wanneer een mens in de buurt komt, tot manke dieren die hem kwispelend begroeten. Hij ziet veel katten met etterende ogen. Katten zijn kwetsbaar voor oogziektes, legt hij uit.

Ook paarden en ezels probeert hij te beschermen. In vele gevallen is dat de bron van inkomsten voor een heel gezin. Dan moet het dier vaak verder werken, al heeft het bijvoorbeeld een ontstoken poot. Al Arr bemiddelt en probeert de eigenaars ervan te overtuigen het dier de tijd te geven om te genezen. Ook probeert hij de kosten voor de behandeling te dekken.

Hij verzorgt 35 katten in zijn eigen huis, tot hij iemand vind om ze te adopteren. | © Ashraf Amra

10 shekel voor een dode hond

Of het niet zwaar is om met al dat leed om te gaan? Al Arr wordt even stil. ‘Ik lijd met de dieren’, geeft hij toe. ‘Het doet me pijn om dieren te zien lijden, vooral als niemand naar hen omkijkt.’ Hij weet dat hij zijn werk moet voortzetten. ‘Soms wil ik instorten, maar dan is er niemand om die dieren naar een veilige plek te brengen.

Straathonden en -katten worden nog niet gecastreerd en gesteriliseerd in de Palestijnse gebieden, en de ongecontroleerde populatie vormt een probleem. Maar in hun pogingen om dit op te lossen, dragen gemeentebesturen vaak bij aan het dierenleed. Zo bood de gemeente van Beit Lahia in Gaza vorig jaar 10 shekel (ongeveer €3,60) aan iedereen die een straathond doodde. Een beslissing die werd herroepen wegens onmenselijk, aldus Al Arr. Hij bezoekt de gemeentebesturen regelmatig om hen ervan te overtuigen het doden van honden te verbieden bij wet.

Ook bij de rest van de bevolking probeert hij meer bewustzijn te creëren over dierenleed. Zo neemt hij jongeren en kinderen mee op zijn voedertochten en leert ze hoe kalm om te gaan met honden en katten. ‘Zo leren ze dat de dieren geen bron van angst moeten zijn, maar net vriendschap kunnen geven’, legt Al Arr uit.

Al Arr is één van de duizenden Gazanen die op gedwongen pensioen zijn gesteld nadat Hamas de Gazastrook overnam in 2007. De Palestijnse Autoriteit besliste toen dat ambtenaren die voor hen werkten, nog uitbetaald zouden worden maar niet meer mochten werken, om te voorkomen dat ze in het staatsapparaat van Hamas zouden tewerk gesteld worden.

In die lonen is de voorbije jaren, in een daad van collectieve bestraffing van de Gazaanse bevolking door de Palestijnse Autoriteit, zwaar gesnoeid. Daardoor werkt Al Arr met een beperkt budget en moet hij het geld om de dieren te verzorgen elders moet zoeken. Zo zette hij een Go Get Funding en Paypalcampagne op waarmee hij donaties verzamelt van dierenliefhebbers buiten Palestina. Met die donaties wordt dierenvoeding gekocht. Als er geen geld is, schrijft de winkeleigenaar de schuld op, waarop Al Arr die later probeert te betalen.

Saeed Al Arr is van plan om het eerste dierenasiel in Gaza te bouwen. De grond daarvoor heeft hij al. | © Ashraf Amra

Het eerste dierenasiel in Gaza

Ook de blokkade maakt het er niet gemakkelijker op. Zo proberen mensen uit de Westelijke Jordaanoever en Israël hem dierenvoeding toe te sturen, maar raakt die moeilijk binnen. Bovendien kan hij geen bankrekening voor Sulala openen omdat de Palestijnse Autoriteit het sinds de splitsing van Hamas en Fatah voor ngo’s is om bankrekeningen te hebben, uit angst dat het geld naar Hamas zou vloeien.

‘Na een operatie hebben de dieren nood aan een veilige plek om te herstellen. Die wil ik maken.’

Daarnaast is de kennis van de dierenartsen in Gaza verouderd, meent Al Arr. Toch tonen veel dierenartsen hun goede wil en geven hem korting omdat ze weten dat hij goed werk doet. ‘Maar de dieren worden geopereerd en moeten dan meteen terug weg, terwijl ze een veilige plek nodig hebben om te herstellen’, vertelt Al Arr. ‘Zo’n plek wil ik maken’. Hij is van plan om het eerste dierenasiel in Gaza te bouwen. De grond heeft hij al, die kreeg hij van de gemeente van Al Zahra. Nu hoopt hij het nodige geld te verzamelen om hondenhokken en warme dekens te kopen, en om een dierenkliniek in te richten.

Vandaag wonen er al drie honden op het land. Eén heeft verlamde achterpoten en één heeft een geamputeerd been. De honden begroeten hem met veel liefde wanneer hij hen bezoekt om hen te voederen en hun wonden te verzorgen. Het is een klein lichtpunt van genegenheid in een plek zonder hoop.

Word proMO*

Vind je MO* waardevol? Word dan proMO* voor slechts 4,60 euro per maand en help ons dit journalistieke project mogelijk maken, zonder betaalmuur, voor iedereen. Als proMO* ontvang je het magazine in je brievenbus én geniet je van tal van andere voordelen.

Meer weten over proMO*lidmaatschap?

Je helpt ons groeien en zorgt ervoor dat we al onze verhalen gratis kunnen verspreiden. Je ontvangt vier keer per jaar MO*magazine én extra edities.

Je bent gratis welkom op onze evenementen en maakt kans op gratis tickets voor concerten, films, festivals en tentoonstellingen.

Je kan in dialoog gaan met onze journalisten via een aparte Facebookgroep.

Je ontvangt elke maand een exclusieve proMO*nieuwsbrief

Je volgt de auteurs en onderwerpen die jou interesseren en kan de beste artikels voor later bewaren.