Aandeelhouders leggen klimaatzondaars het vuur aan de schenen
Jim Lobe
24 april 2003
Het wordt een hete lente voor de Amerikaanse bedrijven die veel energie verbruiken. Milieugroepen slagen er steeds beter via aandeelhoudersvergaderingen lastige vragen te doen formuleren rond de overmatige uitstoot van broeikasgassen door de grootste energievreters. Woensdag kregen ze bijna 27 procent van de aandeelhouders van American Electric Power (AEP) achter zich.
De stroomproducent AEP is een van de grootste energieverbruikers in de VS. Op de jaarvergadering woensdag in Ohio stemde meer dan een kwart van de aandeelhouders voor een resolutie die de directie oproept vroegtijdig op te treden om de enorme uitstoot van broeikasgassen door het bedrijf terug te schroeven.
Dit is een verbluffend resultaat, zegt David Gardner, een adviseur van de Coalition for Environmentally Responsible Economics (CERES) die de aandeelhoudersacties coördineert. Aandeelhouders beginnen zich duidelijk meer zorgen te maken over de mogelijke financiële effecten (die de opwarming van de aarde kan hebben) op bedrijven. Vorig jaar haalden stemmingen over gelijkaardige resoluties op de aandeelhoudersvergaderingen van zeven grote bedrijven gemiddeld 18 procent. Dit jaar krijgen 14 Amerikaanse bedrijven het vuur aan de schenen gelegd. Naast de grote stroomproducenten worden ook General Motors, Ford, ChevronTexaco en ExxonMobil in het vizier genomen. De aandeelhoudersvergaderingen krijgen resoluties voorgelegd waarin de directies worden aangemaand de economische risico’s te laten berekenen van de toekomstige uitstoot van broeikasgassen door hun bedrijf.
Kritische resoluties in aandeelhoudersvergaderingen halen niet gauw een meerderheid van de stemmen - directies controleren direct of indirect een groot deel van het kapitaal in hun bedrijf, en veel grote investeringsmaatschappijen hebben de gewoonte met de directie mee te stemmen. Toch moeten de ceo’s van grote bedrijven in toenemende mate op hun tellen passen. Steeds meer aandeelhouders blijken gevoelig voor kritiek in verband met de exorbitante vergoedingen die bedrijfsleiders zichzelf toekennen en de gebrekkige financiële controle van de bedrijven waar ze hun geld in hebben geïnvesteerd. De voorbije twee jaar is er ook een explosie gekomen van aandeelhoudersresoluties over sociale of ecologische bekommernissen. Soms gooien ook die voorstellen hoge ogen.
Actievoerders die rond het probleem van de klimaatverandering werken, lijken bijzonder veel wind in de zeilen te hebben, vooral nu het er steeds meer op gaat lijken dat het protocol van Kyoto spoedig in werking zal treden. Bijna alle geïndustrialiseerde landen hebben dat verdrag over de terugdringing van de uitstoot van broeikasgassen geratificeerd of zullen dat binnenkort doen; alleen de VS blijven aan de kant staan. In 2001 haalden Amerikaanse aandeelhoudersresoluties over het broeikaseffect gemiddeld 10 procent van de stemmen, vorig jaar steeg dat aandeel naar 18 procent en dit jaar lijken de pieken nog fors hoger te worden.
Amerikaanse milieugroepen argumenteren dat de concurrentiepositie, de winsten en de aandelenkoersen van Amerikaanse bedrijven op lange termijn fel dreigen te verslechteren als ze massaal broeikasgassen blijven uitstoten.