Afrika roept om klimaataanpassing

In december van dit jaar worden de klimaatonderhandelaars verwacht in Peru voor de twintigste VN-Klimaattop (COP20), het jaar nadien is de Franse hoofdstad Parijs gastheer voor de cruciale COP21, waar de overeenkomst waarin de maatregelen worden vastgelegd, ondertekend moet worden.

Afrika’s roep om klimaataanpassing

‘Het aanpassen aan de klimaatverandering moet de kern van de overeenkomst worden in Parijs.’ (Maesela Kekana, Afrikaanse Groep van Onderhandelaars)

De Afrikaanse onderhandelaars sturen meer dan ooit aan op ‘aanpassing’ als belangrijkste doel voor 2015. ‘Het aanpassen aan de klimaatverandering moet de kern van de overeenkomst worden in Parijs’, zegt Maesela Kekana van de Afrikaanse Groep van Onderhandelaars.

Afrika is een van de meest kwetsbare continenten van de klimaatverandering. Volgens het klimaatpanel van de VN (IPCC) zullen temperaturen in Afrika sneller stijgen dan het globaal gemiddelde.

De gevolgen van de klimaatverandering zetten de Afrikaanse watervoorraden onder nog grotere druk en zijn nadelig voor de voedselproductie. Volgens een studie uit 2011, verschenen in Nature Climate Change, zou een stijging van de temperatuur met 1 graad, ervoor zorgen dat  65 procent van de gebieden waar maïs groeit, verliezen ondervinden.

Kustgebieden zullen schade oplopen als gevolg van de stijging van de zeespiegel. Onderzoekers van de universiteit van Southampton berekenden dat in Tanzania bijvoorbeeld, de stijging van het water 7624 vierkante kilometer land kan doen verloren gaan tegen 2030. Hierdoor worden 1,6 miljoen mensen bedreigd.

Aanpassingen om de gevolgen van de klimaatverandering op te vangen, zullen duur zijn. Ontwikkelde landen hebben reeds toegezegd om jaarlijks 100 miljard dollar vrij te maken voor klimaatactie in de ontwikkelingslanden tegen 2020.

De Afrikaanse onderhandelaars willen dat een deel van dat bedrag gereserveerd wordt voor die aanpassingen en beheerd wordt door het Groene Klimaatfonds van de VN.

In het verleden ging het overgrote deel van het geld naar ‘verlichtende’ maatregelen. Van de 30 miljard dollar die tussen 2010 en 2012 werd vrijgemaakt, ging slechts 21 procent naar maatregelen rond aanpassing aan het klimaat, aldus een rapport van Oxfam uit 2012.

Het Groene Klimaatfonds streeft naar een 50-50 verdeling van de fondsen voor verlichtende en aanpassingsmaatregelen.

De gevolgen van de klimaatverandering zetten de Afrikaanse watervoorraden onder nog grotere druk en zijn nadelig voor de voedselproductie.

Eduardo Arraes (CC BY-NC-ND 2.0)

Door toedoen van mensen

Hogere zeespiegel, verwoestende hittegolven, stortbuien en andere extreme uitingen van het klimaat zijn het gevolg van de menselijke uitstoot van broeikasgassen.

Nu 2015 in zicht komt en de gevolgen van de klimaatverandering al zichtbaar zijn, wordt het meer dan ooit belangrijk om de klimaatverandering door menselijke toedoen te behandelen.

‘Hogere zeespiegel, verwoestende hittegolven, stortbuien’ en andere extreme uitingen van het klimaat zijn wereldwijd voelbaar en het gevolg van de menselijke uitstoot van broeikasgassen, zo stond te lezen in het gelekte klimaatrapport van de VN.

Het rapport wordt pas op 2 november officieel voorgesteld, maar de New York Times en Bloomberg konden het definitieve ontwerp inkijken. Daarin waarschuwen de auteurs dat de snelle groei in de uitstoot van broeikasgassen alle politieke inspanningen teniet doet en het risico verhoogt op ‘ernstige, diepgaande en onomkeerbare gevolgen voor mensen en ecosystemen’.

Politiek getouwtrek

Terwijl er hoopvol wordt uitgekeken naar een ambitieus klimaatplan tegen 2015, zijn sommigen gefrustreerd over het politieke getouwtrek rond de klimaataanpak.

‘Er zijn een hoop onvervulde beloftes sinds de eerste COP’, zegt klimaatactivist Rajen Awotar. ‘Ik durf erom wedden dat we een heel afgezwakte overeenkomst krijgen in 2015. Er zal geen winnaar zijn, iedereen zal verliezen. En de grootse verliezer, dat wordt het klimaat.’