Journaliste doodgeschoten tijdens operatie Israëlisch leger op de Westelijke Jordaanoever

Journalisten aan het werk op de Gazastrook (foto mei 2021). Shireen Abu Akleh droeg eenzelfde kogelvrije vest, maar een kogel trof haar net onder de helm die ze droeg. Hulp kon niet meer baten. Een andere journalist kreeg een kogel in de rug, maar is buiten levensgevaar.

Osps7 / Wikimedia (CC BY-SA 4.0)

Al Jazeera veroordeelt wat het ‘een afschuwelijke misdaad’ noemt en stelt dat de actie alleen bedoeld is om de media te beletten hun plicht uit te voeren. ‘In strijd met internationale wetten en normen, vermoordden de Israëlische bezettingstroepen in koelen bloede Al Jazeera’s correspondent in Palestina, Shireen Abu Akleh’, zegt de zender.

In de verklaring houdt Al Jazeera de Israëlische regering en de bezettingstroepen verantwoordelijk ‘voor de moord op Shireen’. De nieuwszender roept de internationale gemeenschap op om de Israëlische bezettingstroepen te veroordelen voor de dood van de journaliste.

Persvesten

Het Israëlisch leger (IDF) zegt via haar woordvoerder dat het ‘de mogelijkheid onderzoekt dat de reporters geraakt werden - mogelijk door schoten afgevuurd door Palestijnse schutters’. Volgens ooggetuigen waren er geen Palestijnse militanten in de buurt op het moment van de dood van de journalist.

De journalisten droegen volgens Ali Samoudi allemaal persvesten toen ze het doelwit werden van Israëlische soldaten die hem in de rug verwondden en Abu Akleh doodden.

Een collega van Abu Akleh, haar producer en journalist voor de Palestijnse krant Al Quds Ali Samoudi, werd ook in de rug geschoten. Hij werd afgevoerd naar het ziekenhuis en is momenteel buiten levensgevaar.

De 51-jarige Abu Akleh was in Jenin om verslag uit te brengen van een Israëlische inval in een vluchtelingenkamp in Jenin. Haar gewonde collega Samoudi vertelde aan het Palestijnse persagentschap WAFA dat hij met Abu Akleh en andere journalisten nabij een schooltje in het vluchtelingenkamp van Jenin was op het moment van de feiten.

Ze droegen volgens hem allemaal persvesten toen ze het doelwit werden van Israëlische soldaten die hem in de rug verwondden en Abu Akleh doodden. Samoudi zegt dat de soldaten wisten dat iedereen op die plek journalist was en dat er geen andere gewapende mannen in het gebied waren. ‘Er was helemaal geen Palestijns militair verzet ter plaatse’, liet hij optekenen.

‘Gezamenlijk onderzoek’

Een andere producer van Al Jazeera deelde een ooggetuigenverslag van een journalist die in het gezelschap van Abu Akleh en Samoudi was op het moment van de feiten.

Hij vertelt zichtbaar aangedaan dat Abu Akleh beschermende kledij en een kogelwerende helm droeg, maar dat ze in het hoofd geraakt werd - net onder de helm - door een sluipschutter. Toen ze ter ter plaatse arriveerden stapten ze enkele meters in volle zicht van de soldaten toen een sluipschutter haar onder vuur nam, zegt de journalist die werkt voor het Palestijnse persagentschap Dafaa News. Hij en de rest van het gezelschap zochten toen dekking achter een muurtje. Hij stelt dat ze Abu Akleh niet konden bereiken om eerste hulp te bieden, ‘omdat de soldaten hen onder vuur bleven nemen’.

Sinds 2018 heeft Reporters Zonder Grenzen (RSF) 144 gevallen geregistreerd waarbij Palestijnse journalisten gewond raakten door het toedoen van Israëlische troepen.

Het Israëlische leger bevestigt dat het een operatie heeft uitgevoerd in het vluchtelingenkamp Jenin, maar ontkent dat het opzettelijk journalisten had aangevallen. ‘Ik denk niet dat we haar gedood hebben’, reageerde IDF-woordvoerder Ran Kochav op de Israëlische openbare omroep.

‘We hebben de Palestijnen voorgesteld om snel een gezamenlijk onderzoek te starten. Als we haar inderdaad hebben gedood, nemen we de verantwoordelijkheid, maar dat lijkt niet het geval te zijn.’

Systematisch geweld tegen pers

Vorige maand kondigde het Internationaal Strafhof aan dat het een klacht heeft ontvangen waarin Israël wordt beschuldigd van het systematisch aanvallen van journalisten in Palestijnse gebieden. De klacht werd ingediend door de in Londen gebaseerde Internationale Federatie van Journalisten (IFJ), en verschillende Palestijnse organisaties.

Sinds 2018 heeft Reporters Zonder Grenzen (RSF) 144 gevallen geregistreerd waarbij Palestijnse journalisten gewond raakten door het toedoen van Israëlische troepen, door middel van echte- en rubberen kogels, verdovingsgranaten, traangas of wapenstokken.

De Amerikaanse ambassadeur voor Israël roept op tot ‘een grondig onderzoek’ naar de omstandigheden van de dood van Abu Akleh, die naast de Palestijnse ook de Amerikaanse nationaliteit heeft.

Golf van geweld

De Israëlische bezettingspolitiek heeft zijn greep de afgelopen maanden verstevigd op Oost-Jeruzalem en de Westelijke Jordaanoever. De voorbije weken is er een ernstige opflakkering van geweld in Israël en de Palestijnse gebieden. Sinds 22 maart hebben Palestijnse aanslagen in Israël het leven gekost aan minstens achttien mensen. In diezelfde periode zijn dertig Palestijnen gedood door operaties van Israëlische veiligheidstroepen in Palestijnse gebieden.

Abu Akleh was een bekende en gerespecteerde reporter voor het in Qatar gebaseerde Al Jazeera. Ze bracht al meer dan twintig jaar verslag uit vanuit Israël en de Palestijnse gebieden, onder meer over de tweede intifada. Ze was een klinkende naam voor het Palestijnse publiek en daarbuiten, haar dood zorgt dan ook voor veel opschudding in het gebied. Sinds vanmorgen prijkt haar foto met opschrift ‘Vaarwel Shireen’ hoog boven het bekende Al-Manaraplein in de Palestijnse administratieve hoofdstad Ramallah.