Amerikaans pessimisme over Afghanistan groeit

Bij protesten tegen de Verenigde Staten die tienduizenden mensen trokken in Kaboel en andere steden in het land, kwamen enkele tientallen Afghanen om. De Afghanen gingen de straat op nadat ze vorige week hadden gehoord over de koranverbranding op de luchtmachtbasis Bagram. Excuses van het Amerikaanse leger en president Obama wisten de gemoederen niet te bedaren.

Twee Amerikanen die werkten op een als veilig beschouwde plek bij het Afghaanse ministerie van Binnenlandse Zaken, werden door een Afghaanse bewaker doodgeschoten, kennelijk als vergelding voor de verbranding. Dat de dader kon ontsnappen, lijkt erop te wijzen dat hij hulp heeft gehad van anderen binnen het ministerie. In de afgelopen veertien maanden werden 36 aanslagen gepleegd op buitenlandse militairen van de door de VS geleide internationale ISAF-missie.

Donkere week

ISAF-commandant generaal John Allen gaf na de moorden opdracht aan alle Amerikanen en ISAF-medewerkers op Afghaanse ministeries om tijdelijk hun post te verlaten. Functionarissen in de VS zeiden gisteren (dinsdag) dat niet duidelijk is wanneer die order wordt ingetrokken.

Afgelopen maandag werden negen Afghanen gedood toen een autobom afging bij de ingang van en luchtmachtbasis van Amerikaanse en ISAF-troepen in Jalalabad, een stad in het noordoosten van Afghanistan. Vorige maand werd daar de overdracht van de controle van de ISAF aan Afghaanse veiligheidstroepen gevierd.

“We hebben een donkere week achter de rug en deze gebeurtenissen doen vragen rijzen over de Amerikaanse strategie en waarde van de huidige benadering van de oorlog”, schreef Anthony Cordesman, veiligheidsexpert van het Center for Strategic and International Studies (CSIS) maandag in een lang commentaar.

Hij wees erop dat de toenemende weerstand tegen Amerikaanse en ISAF-troepen slechts één factor is. Het land heeft ook te kampen met hardnekkige corruptie en incompetentie bij de overheid, terwijl de taliban kunnen rekenen op steun van en tolerantie door Pakistan.

Cordesman verwacht dat de terugtrekking versneld zal worden en dat de publieke aandacht voor Afghanistan zal afnemen.

Terugtrekking

De meeste analisten in de VS voorspellen dat de gebeurtenissen van de afgelopen week de Amerikaanse terugtrekking uit Afghanistan zullen versnellen. “Het Amerikaanse publiek begrijpt niet waarom de VS geld en mensen naar Afghanistan stuurt terwijl de mensen die we proberen te helpen, ons vermoorden” zei Andrew Exum, terrorismespecialist van het Center for a New American Security in de Los Angeles Times.

Washington heeft momenteel zo’n 90.000 militairen in Afghanistan. In september moet dat aantal zijn teruggebracht tot 68.000.

De snelheid waarmee de overige militairen teruggetrokken worden, is een kwestie waarover de regering strijd levert met de Republikeinen. De Republikeinen willen in de meeste gevallen zo lang mogelijk zo veel mogelijk militairen en bases in Afghanistan houden. De meeste Democraten willen het Amerikaanse leger zo snel mogelijk terugtrekken uit Afghanistan.

“Onze betrokkenheid is niet eindeloos”, zei minister van Buitenlandse Zaken Hillary Clinton dinsdag tijdens een hoorzitting in de Senaat. Volgens Clinton is er vooruitgang geboekt op het gebied van veiligheid, de belangrijkste reden waarom de Amerikanen in Afghanistan zijn.

NAVO-secretaris-generaal Anders Fogh Rasmussen zei dinsdag dat de NAVO-troepen “schouder aan schouder” zullen blijven staan met de Afghaanse partners. “We zijn in Afghanistan om te werken aan stabiliteit en veiligheid voor het Afghaanse volk. Dat is ook in het belang van onze eigen veiligheid.”

Maar gezien de recente gebeurtenissen, in het bijzonder de aanslagen door Afghanen op ISAF-troepen, zal de vastbeslotenheid van Rasmussen zwaar onder druk komen te staan, vooral als de NAVO-landen in mei in Chicago bijeenkomen om te spreken over de Afghanistan-strategie.

Frankrijk

De moord door een Afghaanse soldaat op vier Franse militairen vorige maand zette de Franse president Nicolas Sarkozy ertoe aan om de 4000 Franse militairen in Afghanistan terug te trekken voor het einde van 2013, een jaar voor het geplande vertrek. Afgelopen vrijdag verklaarden de Duitsers dat ze een militaire post hadden gesloten in verband met de Afghaanse demonstraties tegen de NAVO.

Slechts een paar dagen voor de koranverbranding, werden twee Amerikaanse soldaten vermoord door een Afghaanse soldaat in de oostelijke provincie Nangahar, bij de Pakistaanse grens.

Woordvoerders van de NAVO en de VS noemen deze aanvallen “geïsoleerde incidenten.” Volgens een rapport dat vorige maand door de New York Times werd gepubliceerd, is die duiding “onoprecht”.

“Dodelijke confrontaties zijn duidelijk niet zeldzaam of geïsoleerd”, staat in het rapport, dat spreekt over een “snelgroeiende dodelijke dreiging.”

Diefstal en incompetentie

De onvrede bij Afghaanse militairen wordt volgens het rapport door veel factoren gevoed: verkeersopstoppingen die worden veroorzaakt door Amerikaanse konvooien, willekeurige burgerslachtoffers die Amerikaanse militairen maken bij schietincidenten, gebrekkige inlichtingen van informanten, Amerikaanse wegblokkades, nachtelijke invallen en gebrek aan respect voor ‘vrouwelijke privacy’ bij doorzoekingen, bloedbaden uit het verleden, onfatsoen, gebrek aan respect in de omgang met Afghaanse soldaten en het onnodig doden van dieren.

De Amerikaanse militairen klagen op hun beurt over illegaal drugsgebruik, diefstal, incompetentie, corruptie, verborgen allianties met opstandelingen, luiheid en slechte hygiëne bij de Afghanen.

“Als we het vertrouwen tussen de Afghanen en de coalitietroepen niet kunnen herstellen, is de strategie onwerkbaar”, zei John Nagl, een terrorismebestrijdingsexpert van Amerikaanse Marine, deze week tegen de McClatchy-kranten.