"Amerikaanse landen moeten minder wapens kopen"
Ángel Páez
06 juni 2010
Peru stelt voor dat alle Amerikaanse landen hun militaire uitgaven terugschroeven. Het wordt een van de belangrijkste agendapunten op de veertigste algemene vergadering van de Organisatie van Amerikaanse Staten (OAS), die vandaag in de Peruaanse hoofdstad Lima begint. Een ander delicaat punt wordt de terugkeer van Honduras naar de OAS.
“Vrede, veiligheid en samenwerking” is de slagzin van deze algemene vergadering. Een eerste stap moet een akkoord over de transparantie van militaire uitgaven worden, zegt de Chileen José Miguel Insulza, secretaris-generaal van de Organisatie van Amerikaanse Staten. Op dit moment verstrekt minder dan de helft van de 33 lidstaten informatie over deze uitgaven.
Gastland Peru stelt zelfs voor dat de lidstaten hun militaire uitgaven verminderen en de middelen voor ontwikkeling gebruiken. Latijns-Amerika bijvoorbeeld besteedde in 2008 38 miljard dollar aan wapens en de uitgaven blijven stijgen. In de periode 2005-2009 stegen ze met 150 procent ten opzichte van 2000-2004, merkte de Peruaanse minister van Buitenlandse Zaken José García Belaúnde op aan de vooravond van de algemene vergadering.
Optimistisch
Volgens een studie van het Internationaal Instituut voor Vredesonderzoek (Sipri) over militaire uitgaven in Latijns-Amerika gaf Brazilië vorig jaar 26 miljard dollar uit, Colombia 10 miljard, Mexico 5,4 miljard, Chili 5 miljard en Venezuela 3,2 miljard.
Het zal niet eenvoudig zijn om de wapenbegrotingen terug te schroeven, erkende Belaúnde, maar hij toonde zich optimistisch. “De Verklaring van Lima zal het engagement van de landen ten aanzien van de fundamenten van het Charter van de OAS herbevestigen. Een van die fundamenten impliceert het engagement van de landen om de verwerving van wapens daadwerkelijk te beperken precies om de middelen aan ontwikkeling te besteden.”
“De weg is nog lang, we zijn niet naïef, maar we verwachten dat dit bewustzijn (om de wapenuitgaven te beperken, nvdr) zal groeien.”
Honduras
Een ander heikel punt wordt Honduras. Het Centraal-Amerikaanse land werd in juni vorig jaar uit de OAS gezet na de staatsgreep tegen president Manuel Zelaya, die nu in ballingschap in de Dominicaanse Republiek verblijft.
“Bij het grootste deel van de lidstaten is er bereidheid om de zaak op te lossen, maar het belangrijkste obstakel blijft de situatie van Zelaya”, zegt secretaris-generaal Insulza. Zelaya zegt dat zijn leven gevaar zou lopen als hij terugkeerde naar zijn land.
“Eerlijk gezegd denk ik niet dat dit hier zal worden opgelost”, zegt Insulza. De zaak is gecompliceerd doordat sommige lidstaten “normale betrekkingen” onderhouden met de regering van Porfirio Lobo, die eind januari het roer overnam in Honduras.