Amerikanen liggen weer wakker van Afghanistan

Het aantal doden van juni is een triest record voor de internationale troepenmacht in Afghanistan. Maar ook in mei stierven in Afghanistan bijna evenveel Amerikaanse soldaten als in Irak. De New York Times en de Washington Post besteedden er veel aandacht aan.
In Irak hebben 30.000 extra manschappen, een agressievere aanpak van het verzet en de hulp van soennitische milities het geweld duidelijk doen teruglopen. Ruim zes jaar na de verdrijving van de taliban uit Kaboel, is Afghanistan opeens weer het Amerikaanse zorgenkind.
Zelfs president George W. Bush gaf woensdag toe dat juni een “harde maand” was geweest in Afghanistan. Volgens hem laat de hogere dodentol echter zien dat de internationale troepen en vooral dan Amerikanen, Britten, Canadezen en Nederlanders in het offensief gaan. Waarnemers zijn het daar ten dele mee eens. Ze wijzen er ook op dat de taliban veel actiever worden en overschakelen op andere technieken, zoals het gebruik van bermbommen die al langer in Irak werden gebruikt.
Slagkrachtig verzet
“Het verzet wordt efficiënter”, zegt Barnett Rubin, een Afghanistanexpert aan de Universiteit van New York. “Het is in meer gebieden aanwezig, heeft meer geld, is beter georganiseerd en heeft een langetermijnstrategie.”
De voorbije twee maanden zijn de taliban evenveel in het offensief gegaan als de internationale troepen in het land, al tellen die samen 60.000 manschappen. De taliban schrikken ook niet terug voor spectaculaire acties. Eind april voerden ze een gedurfde aanslag uit op president Hamid Karzai tijdens een militaire parade in Kaboel; midden juni slaagden ze erin honderden gevangen aanhangers te bevrijden uit Kandahar en bezetten ze ook kort zeven dorpen rond die stad.
Het Pentagon voorspelde vorige week dat het geweld in Afghanistan de rest van het jaar nog zal toenemen. Het Amerikaanse ministerie van Defensie vindt dat er minstens 10.000 extra soldaten nodig zijn om het verzet in Afghanistan de kop in te drukken. Vanwaar die manschappen moeten komen, is een vraagteken. Frankrijk en Duitsland hebben elk 1000 extra militairen beloofd, maar de Duitsers mogen niet aan gevechtsoperaties deelnemen. Het Pentagon zette eerder dit jaar 3000 bijkomende mariniers in, maar lijkt niet meteen meer troepen ter beschikking te krijgen omdat de troepenvermindering in Irak binnenkort opgeschort wordt.
Opiniepeilingen die werden uitgevoerd vóór de bloedige maanden mei en juni, lieten zien dat in de VS en Groot-Brittannië een meerderheid van de bevolking de militaire aanwezigheid nog steunt. In Frankrijk, Duitsland, Spanje, Polen en Turkije zouden de meeste mensen hun soldaten weer naar huis willen zien terugkeren.
Sommige experts geloven dat zelfs extra troepen het geweld in Afghanistan niet echt kunnen verminderen. Daarvoor moeten ook andere problemen worden aangepakt. Steeds meer Afghanen vinden de regering van president Karzai inefficiënt en corrupt, en de opium- en heroïnehandel die onder meer de Taliban financiert, blijft maar groeien. Bovendien kunnen de taliban zich nog altijd in veiligheid brengen net over de grens met Pakistan, in de autonome stammengebieden waar het Pakistaanse leger weinig macht heeft.