Amerikanen schrijven VN niet af
Jim Lobe
01 april 2003
Driekwart van de VS-burgers staat achter de
oorlog tegen Irak, maar opvallend veel Amerikanen vinden dat hun president
de VN ten onrechte links heeft laten liggen. Dat blijkt uit een
opiniepeiling die tijdens de eerste vijf dagen van oorlog werd uitgevoerd
door het Programme on International Policy Attitudes (PIPA) van de
Universiteit van Maryland.
Het argument van de Amerikaanse regering dat de VN zichzelf irrelevant
hebben gemaakt door niet in te stemmen met de oorlog tegen Irak, lijkt niet
aan te slaan bij de Amerikaanse bevolking. 23 procent van de respondenten in
de PIPA-enquête spreekt zich uit tegen de oorlog én tegen de beslissing van
de Amerikaanse president Bush om het oordeel van de VN-Veiligheidsraad te
negeren. Nog eens 21 procent keurt het offensief wel goed, maar is het er
niet mee eens dat de V-raad buitenspel werd gezet. Slechts 54 procent van de
bevraagden is volledig overtuigd van de beslissing om ten strijde te trekken
zonder het groene licht van de V-raad.
Nog frappanter is het oordeel over de taak die in de toekomst voor de VN is
weggelegd. 71 procent van de mensen in de PIPA-steekproef gelooft dat de VN
na de oorlog tegen Irak een minstens even belangrijke rol zal spelen in
internationale zaken dan ervoor. Maar een kwart van de bevraagden volgt het
standpunt van de haviken in het Witte Huis dat de VS met het negeren van de
Veiligheidsraad een precedent hebben geschapen en dat de VN een toontje
lager moeten gaan zingen.
Twee op drie respondenten vinden dat de Amerikaanse regering in de toekomst
helemaal niet vrijer kan beslissen buiten zijn grenzen geweld in te zetten
zonder toestemming van de VN. Driekwart is ook geen voorstander van sancties
tegen de landen die de VS in de VN-Veiligheidsraad hebben gedwarsboomd bij
de behandeling van de kwestie Irak.
Een meerderheid van de bevraagde Amerikanen oordeelt dat de VS niet zonder
de VN kunnen om hun toekomstige veiligheidsboontjes te doppen. 52 procent
vindt dat een overgangsregering voor Irak best door de VN geleid wordt;
slechts 30 procent spreekt zich uit voor een Amerikaans bestuur. 63 procent
vindt dat de VN het best geplaatst zijn om ervoor te zorgen dat Iran geen
kernwapens aanmaakt en de steun aan Palestijnen laat varen; om Noord-Korea
te doen afzien van kernwapens verkiest zelfs 72 procent de inbreng van de
VN.
De PIPA-peilers schrijven de algemene steun voor de oorlog tegen Irak toe
aan een ‘rallying effect’ - in tijden van oorlog is het normaal dat
Amerikanen hun meningsverschillen begraven en zich om hun president scharen.
Maar dat houdt in dat die steun kan beginnen af te brokkelen als de oorlog
aansleept. Dat vermoeden wordt bevestigd door andere peilingen. Bij een
onderzoek van het Pew Research Center for the People & the Press van vorige
week stemde 72 procent van de bevraagden in met het gebruik van militair
geweld tegen Irak, maar oordeelde slechts de helft van de steekproef dat dit
het beste is wat de VS kan doen.
Slechts een minderheid van de Amerikanen gelooft de uitlatingen van de
regering dat de oorlog tegen Irak de veiligheidssituatie van de VS zal
verbeteren. Amper 14 procent van de PIPA-respondenten gelooft dat de oorlog
de kans verkleint dat Noord-Korea kernwapens zal produceren; voor Iran
stijgt dat aandeel tot 24 procent. 48 procent van de mensen in de steekproef
denkt dat de VS het moeilijker zullen krijgen in de moslimwereld, en 51
procent ziet dat de kans van terroristische aanslagen tegen de VS toeneùen.