Andersglobalistische agenda goed gevuld

Volgens David Dessers van het Sociaal Forum in België vormen de eerste afspraken rond een internationale actiedag van 19 maart 2005 in Brussel het belangrijkste concrete resultaat van het ESF. Net voor het begin van een Europese top over het sociaal beleid in de Unie, zou een massa betogers duidelijk moeten maken dat veel Europeanen een socialer Europa en een economisch beleid met een hart wensen. Waarschijnlijk wordt de betoging ook een herdenkingsmoment voor het begin van de oorlog in Irak op 20 maart 2003. Op die manier zouden de twee grote thema’s van het ESF - vrede en een menselijkere economie - worden samengebracht.

Over de precieze ordewoorden van de actiedag van 19 maart bestaat nog geen duidelijkheid. Paul Buekenhout, een veteraan van de christelijke vakbond ACV, denkt zelfs dat de betoging tegen de Europese grondwet is gericht waaraan de Unie nog werkt. Dat dreigt de zaak onaanvaardbaar maken voor het Europees Vakverbond en op die manier voor veel vakbonden. Maar volgens Dessers is de Europese grondwet precies omwille van dat gebrek aan eensgezindheid geen actiethema geworden. Voor de Belgische actievoerders is er nog een andere uitdaging: op 19 maart is in Brussel ook een jongerenmars voor werk gepland. Er wordt nu gekeken of die kan geïntegreerd worden binnen de actiedag.

Georges Spriet van Vrede denkt dat het belangrijkste ordewoord rond vrede op 19 maart ‘Troepen weg uit Irak’ wordt. Over een tweede thema dat op het ESF uitgebreid aan bod kwam, het recht op verzet van de Iraakse bevolking, zal volgens hem geen overeenstemming kunnen worden bereikt. Spriet wijst er ook op dat veel vredesbewegingen op 19 of 20 ook betogingen in hun eigen hoofdstad plannen en dus waarschijnlijk enkel een delegatie naar Brussel sturen.

Volgende maand kan de andersglobalistische beweging al warmlopen in Brussel. Op 11 november organiseert het Europees Parlement een tweede hoorzitting over de Bolkestein-richtlijn, een voorstel om een Europese interne markt voor diensten als gezondheidszorg, onderwijs, telecommunicatie en transport te realiseren. Een Europese federatie van werknemers uit de transportsector heeft op het ESF voorgesteld op die dag tegen de voorstellen te protesteren. Nu wordt er gekeken wie nog mee wil mobiliseren. De bezwaren tegen de richtlijn worden door veel vakbonden en ngo’s gedeeld. Maar veel Belgische ngo-activisten zijn op 11 november bezig met de financiële actie van de Noord-Zuidkoepel 11.11.11.

De Bolkestein-richtlijn blijft ook na 11 november een thema. Veel actievoerders uit Groot-Brittannië en het Zuiden van Europa hebben pas tijdens het ESF kennis gemaakt met de bezwaren tegen de voorgestelde richtlijn. Volgens Fabrice Collignon van Attac-België lijken vooral Belgische, Franse en Duitse organisaties het verzet de komende maanden te gaan leiden.

De Belgische Noord-Zuid-koepel 11.11.11 hecht ook veel belang aan de oproep van het ESF om deel te nemen aan de internationale dag van protest tegen de Muur in Palestina op 9 november en de aansluitende actieweek. In Londen werd een parallel getrokken tussen het verzet tegen het Israëlische beleid in de bezette gebieden en de vroegere strijd tegen de apartheid in Zuid-Afrika. Op 10 december is er dan nog eens een internationale dag voor Palestina.

Belangrijke afspraken voor andersglobalisten die actie willen zijn volgend jaar verder de Navo-top in Nice in februari, de Global Week of Action van 10 tot 16 april - een wereldwijde actieweek tegen vrijhandel, liberalisering en privatiseringen - en de vergadering van de G8 - de grootste acht industrielanden - op 7 en 8 juli in Schotland. Lokale groepen willen grote betogingen tegen de vergadering in Schotland op de been brengen, en volgens Dessers zullen er zich misschien ook vanuit België actievoerders op weg maken.

Het volgende Europees Sociaal Forum vindt pas in het voorjaar van 2006 in Athene plaats. Dat moet de actievoerders de tijd geven volgend jaar de nationale bewegingen te versterken. Zo zijn er voorstellen om in augustus of september een Belgisch Sociaal Forum te organiseren, of in elk geval iets te ondernemen om de huidige basis ervan te verbreden.

Ondanks de lange lijst van actiedatums is er op het ESF in Londen vooral lang gepraat over een veelheid aan thema’s en zijn er weinig concrete afspraken gemaakt. Vorig jaar was de conclusie van het ESF in Parijs al dat de andersglobalistische beweging de stap moet zetten van algemene aanklachten naar precieze voorstellen en strategieën voor verandering. Maar volgens Dessers is Londen toch een heruitgave geworden van de vorige edities. Hij vindt dat er nu dringend moet worden gesleuteld aan de methodiek zodat volgende fora meer uitdraaien op concrete acties en campagnes. ACV-medewerker Paul Buekenhout gelooft dat het ESF op een kruispunt is aanbeland. We moeten het enthousiasme structureren. Ik heb gepleit voor een stuurgroep van gemandateerden. Die zouden de prioritaire thema’s kunnen aangeven en ervoor zorgen dat er resultaatgericht gewerkt wordt.

Toch vinden Dessers en Buekenhout het ESF in Londen geslaagd. Vooral voor militanten die dit de eerste keer meemaken, is dit een geweldige ervaring, zegt Buekenhout. De bonte verzameling aan deelnemers maakt dat iedereen nuttige contacten kan leggen, toevallig of heel gericht. Die informele netwerken zijn volgens de deelnemers goud waard. Deborah Myaux van Oxfam-Solidariteit zegt dat zich in Londen vooral heeft beziggehouden met de ‘Stop EPA’-actie. Dat is een Europees-Afrikaans initiatief tegen de vrijhandelsakkoorden die de EU de voormalige Europese kolonies in Afrika, de Cariben en Latijns-Amerika probeert aan te praten. Omdat heel wat Afrikaanse organisaties voor de bijeenkomst waren uitgenodigd, bood het ESF een ideale gelegenheid om een handtekeningencampagne te lanceren en meer Europese ontwikkelingsorganisaties warm te maken voor de actie. Volgens Rudy Demeyer van 11.11.11 heeft het ESF ook de coördinatie tussen de organisaties die opkomen voor de Tobintax versterkt. In België is het voorstel om een dergelijke heffing op kapitaaltransacties in te voeren om speculatie tegen te gaan al in een wet gegoten; Spanje en Italië hebben op basis van dat voorbeeld ook wetsvoorstellen klaargestoomd. Actievoerders uit andere landen putten volgens Demeyer inspiratie uit het bijeenbrengen van dergelijke ervaringen.

www.april2005.org
www.stopepa.org