Aralmeer begint opnieuw vol te lopen
Joren Gettemans
03 augustus 2008
Het Aralmeer in Centraal-Azië, ooit het vierde grootste meer ter wereld, was tijdens het Sovjetbewind tot minder dan een kwart van zijn oorspronkelijke grootte gereduceerd. Maar een reddingsplan voor het noordelijke deel lijkt te werken: het meer stroomt weer vol, en het ecosysteem lijkt zich stilaan te herstellen.
Het Aralmeer begon te krimpen in de jaren zestig, toen er massaal veel water afgetapt werd van de twee grote rivieren die het meer voeden. Het water uit de Syr Darya en de Am Darya werd voornamelijk gebruikt voor de irrigatie van de rijst- en katoenteelt stroomopwaarts. De gevolgen waren desastreus: het meer verloor drie kwart van zijn oorspronkelijke omvang, het ecosysteem klapte in elkaar en trok de lokale visserseconomie mee de dieperik in.
Maar deze week kondigde de regering van Kazachstan aan dat een reddingsoperatie van 260 miljoen dollar in samenwerking met de Wereldbank vruchten begint af te werpen. Uit een verklaring van de Kazachse ministerie van Buitenlandse Zaken blijkt dat de oppervlakte van het noordelijke deel van het Aralmeer met 30 procent gegroeid is van 2.550 tot 3.300 vierkante kilometer tussen 2003 en 2008. De diepte van het meer steeg er van 30 tot 42 meter.
Het belangrijkste element van het plan was de bouw van de dertien kilometer lange Kok-Aral dam die het noordelijke deel van het Aralmeer scheidt van het grotere, zoutere en meer vervuilde zuidelijke deel. De dam zorgt ervoor dat het water van de Syr Darya in het noordelijke gedeelte blijft.
Ecosysteem weer op de sporen
Enkele jaren geleden werd nog maar één vissoort gevonden in het noordelijke gedeelte van het meer, maar nu leven er opnieuw vijftien verschillende soorten, die een bron van inkomen vormen voor de vissers rond het meer. De vissen doen het zo goed dat er opnieuw geëxporteerd kan worden en dat de lokale industrie groeit.
Ook het lokale klimaat vaart er wel bij. Het opdrogende meer zorgde immers voor koudere winters en hetere en drogere zomers.