Klimaatverandering is niet goed voor de gezondheid
Artsen pleiten voor nieuw vakgebied: 'klimaatcardiologie'
IPS
06 juni 2022
Er is nood aan een nieuwe medische specialisatie om de verbanden tussen klimaatverandering en hartziekten aan te pakken, zegt een groep experten in het British Medical Journal. “Klimaatcardiologie”, noemen ze de nieuwe specialisatie die zowel patiënten als de planeet ten goede kan komen.
PublicDomainPictures / Pixabay
De uitstoot van broeikasgassen is de hoogste in in zeker 800.000 jaar. De meeste menselijke uitstoot komt van de verbranding van fossiele brandstoffen, landbouw, ontbossing en vleesproductie. Maar ook de zorgsector is goed voor bijna 4,5 procent van het totaal. In de VS stoot de zorgsector zelfs bijna 10 procent van het totaal uit, schrijven de auteurs.
De ecologische en sociale gevolgen van klimaatverandering zullen de risicofactoren voor hart- en vaatziekten deze eeuw nog doen toenemen, waarschuwen ze.
Effecten op hart- en vaatziekten
Klimaatverandering leidt tot extreme weersomstandigheden, luchtvervuiling, ineenstorting van ecosystemen, verminderde voedselproductie en lagere voedingskwaliteit van belangrijke graangewassen. Al die factoren hebben directe en indirecte gevolgen voor de cardiovasculaire gezondheid, leggen de auteurs uit.
In 2019 waren hoge temperaturen wereldwijd verantwoordelijk voor naar schatting 93.000 cardiovasculaire sterfgevallen.
De cijfers spreken voor zich: in 2019 waren hoge temperaturen wereldwijd verantwoordelijk voor naar schatting 93.000 cardiovasculaire sterfgevallen.
Extreem weer is ook gekoppeld aan trauma, stress en depressie – allemaal risicofactoren voor hart- en vaatziekten. Luchtvervuiling, industriële uitstoot en natuurbranden zijn daarnaast verantwoordelijk voor bijna een op de vijf (3,54 miljoen) cardiovasculaire sterfgevallen wereldwijd.
Droogte, woestijnvorming, en opwarming en verzuring van de oceaan beïnvloeden de voedselvoorziening, en diëten waarin weinig verse producten, volkoren granen en vis voorkomen zorgen wereldwijd voor meer dan 3 miljoen cardiovasculaire sterfgevallen per jaar.
Daarnaast leiden de gevolgen van de klimaatverandering tot migratie van honderden miljoenen mensen, vaak naar plekken die onvoldoende voorbereid zijn om de juiste cardiovasculaire gezondheidszorg te verlenen.
Minder vlees
Toch zijn er mogelijkheden om tegelijk de uitstoot van broeikasgassen te verlagen en hart- en vaatziekten te verminderen, stellen de auteurs.
In de eerste plaats een verandering van ons dieet, met meer plantaardig voedsel en minder rood vlees. Dat bevat veel verzadigd vet, een bekende risicofactor voor hartziekten en verantwoordelijk voor honderdduizenden cardiovasculaire sterfgevallen elk jaar.
Ook een overstap naar meer wandelen en fietsen zou onze cardiovasculaire gezondheid bevorderen én de uitstoot van broeikasgassen verminderen.
Ook een overstap naar meer wandelen en fietsen zou onze cardiovasculaire gezondheid bevorderen én de uitstoot van broeikasgassen verminderen.
Meer groen in woonwijken helpt om stress te verminderen en haalt CO2 uit de atmosfeer. Ook een verschuiving van kolen, olie en gas naar zonne- en windenergie en waterkracht zou de komende jaren miljoenen doden kunnen vermijden, stellen de auteurs.
Klimaatcardiologie
Tot slot kan ook de gezondheidszorg zelf de ecologische voetafdruk verkleinen, door meer consulten op afstand te faciliteren, lokale ambulante zorg en zelfzorg te promoten, en door overbehandeling en onnodige interventies terug te dringen.
Gezondheidssystemen zouden bovendien moeten investeren in betere planning en vroegtijdige alarmeringssystemen om zich voor te bereiden op een hoger aantal patiënten door klimaatverandering. Ook zouden medische opleidingen meer aandacht moeten hebben voor onderzoek naar milieugezondheid en duurzame praktijken in de gezondheidszorg, stellen de auteurs.
‘De zorgsector moet dringend actie ondernemen om te voorkomen dat de klimaatcrisis de cardiovasculaire gezondheid ondermijnt’, waarschuwen ze. ‘Een nieuw vakgebied van klimaatcardiologie kan deze mogelijkheden onderzoeken en implementeren om patiënten en de planeet te beschermen.’