Belgische banken houden humanitaire hulp aan Cuba tegen

Vroegere actie tegen de blokkade

Coördinatie voor de opheffing van de blokkade tegen Cuba​

Hoewel op Europees niveau al meermaals werd herhaald dat de blokkade van de Verenigde Staten tegen Cuba niet wettelijk is, blijven banken die in België actief zijn zich schikken naar de Amerikaanse regels.

Vier banken weigerden om overschrijvingen met als bestemming –of zelfs maar vermelding- Cuba uit te voeren

Enkele middenveldorganisaties onder de koepel ‘Coördinatie voor de opheffing van de blokkade tegen Cuba’ gingen na welke Belgische banken de aloude Amerikaanse blokkade in stand houden. Bij negen banken probeerden ze financiële overschrijvingen te verrichten die telkens voor humanitaire en ontwikkelingsdoelen bedoeld waren. Vier banken -BNP Paribas Fortis, ING, Argenta en Triodos- weigerden om overschrijvingen met als bestemming –of zelfs maar vermelding- Cuba uit te voeren.

Europees achterpoortje

De Europese Unie veroordeelde al verschillende keren de blokkade van de Verenigde Staten. De Europese Commissie vernieuwde in augustus nog de ‘Uitvoeringsverordening van de Blokkeringsverordening’ en stelde dat elke persoon, organisatie of onderneming zaken moet kunnen doen met Cuba zonder dat de Verenigde Staten die verhindert. Banken die in de Europese Unie actief zijn moeten de regelgeving van de EU volgen, maar toch lijken verschillende banken zich daar niks van aan te trekken.

De Europese wetgeving voorziet een achterpoortje voor banken

De Europese wetgeving voorziet namelijk een achterpoortje voor banken, waardoor ze een vrijstelling kunnen vragen van het anders verplichte negeren van de Amerikaanse blokkade. Wellicht zit de vrees om net als in het verleden zware boetes van Amerikaanse instanties te krijgen daar voor iets tussen. De nood aan humanitaire hulp onder meer na orkaan Irma blijkt voorlopig niet op te wegen tegen de wil van de VS.

Overdreven controle bij de banken

Wim Leysens van de Coördinatie zegt dat er naast die vier banken toch ook vijf andere banken zijn die de betalingen wel wisten uit te voeren. “Er bestaan mechanismen om het te doen, want ik vermoed dat zij zich hebben ingedekt. Wij willen dus dat ING en BNP Paribas Fortis verder de kanalen onderzoekt om geld over te brengen. Daarnaast worden zelfs betalingen binnen Europa waar Cuba vermeld staat in de naam van de begunstigde of in de mededeling automatisch geblokkeerd. Dat is helemaal overdreven.”

Ook Triodos en Argenta weigerden om de betalingen uit te voeren. “Zij werken met ING als tussenbank. Ze zouden overeenkomsten kunnen sluiten met een andere tussenbank om zo andere kanalen in te schakelen”, aldus Leysens.

Wereldwijd misnoegen

Bijna de hele wereld kant zich tegen de blokkade. De sancties tegen Cuba worden al jaren veroordeeld op de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties. Wanneer er op 31 oktober gestemd wordt, zijn de Verenigde Staten en Israël wellicht opnieuw de uitzonderingen die niet oproepen om de blokkade volledig op te heffen. Onder president Obama begonnen de VS een toenadering tot Cuba, maar president Trump verstrengde opnieuw het Amerikaanse discours.

Wim Leysens: ‘De ogen staan vooral op Iran gericht, al is dat ook wel positief’

Vorig weekend betoogde al een groep Cubanen in Brussel tegen de blokkade. De Coördinatie voor de opheffing van de blokkade bracht de Europese Commissie op de hoogte van alle banken die humanitaire hulp aan Cuba beletten, en deze week brachten enkele organisaties een bezoek aan het kabinet van minister van Buitenlandse Zaken Didier Reynders om de situatie aan te kaarten.

Leysens: “We hebben onze resultaten overhandigd in de hoop dat hij het thema ter sprake wil brengen binnen de Europese context, al moeten we toegeven dat de ogen vooral op Iran gericht staan. Op zich is dat ook wel positief, want tegen Cuba en Iran gelden dezelfde blokkadewetten van de Verenigde Staten. Verder weten we dat België altijd wel een goede verstandhouding met Cuba heeft gehad, wat wel betekent dat het dossier wordt opgevolgd.”

Bezoek aan minister Reynders

Coördinatie voor de opheffing van de blokkade tegen Cuba​

Heel wat organisaties zijn inmiddels aangesloten bij de Coördinatie, waaronder de politieke partijen Groen, sp.a en PVDA. Leysens zegt dat zij zeker kunnen bijdragen: “Ze kunnen hun Europese mandatarissen aanspreken om zich achter dat dossier te zetten, al is dat bij PVDA wat anders. Het weegt hier politiek nu niet zwaar genoeg, maar zich achter het thema scharen is altijd een hulp. Ook als het maar een klein signaal aan minister Reynders is.”