"Bescherm oceanen met 4 procent natuurgebied"
Joren Gettemans
02 september 2011
Als 4 procent van de oceanen op cruciale plekken beschermd zou worden, kan het grootste deel van de zeezoogdieren wereldwijd beschermd worden. Dat blijkt uit onderzoek van de Universiteit van Stanford en de Nationale Autonome Universiteit van Mexico.
De wereld telt 129 zeezoogdieren, van dolfijnen, zeehonden en walvissen tot ijsberen. Een kwart van die diersoorten is momenteel met uitsterven bedreigd. “Het is belangrijk zeezoogdieren te beschermen als je wil dat de ecosystemen in de oceanen blijven functioneren”, zegt Paul Ehrlich, hoogleraar Biologie aan het Woods Institute for the Environment aan de Universiteit van Stanford en medeauteur van de studie. “Veel zeezoogdieren zijn roofdieren aan de top van de voedselketen, die een impact hebben op het hele ecosysteem. Bovendien zijn ze mooi en interessant.”
De onderzoekers combineerden kaarten met leefgebieden van de verschillende diersoorten en bepaalden op die manier cruciale plaatsen die een maximaal aantal dieren beschermen. Ze hielden rekening met het aantal dieren dat op de locaties aanwezig was en hoezeer bedreigd de soort was. Uit het onderzoek, dat verscheen in Proceedings of the National Academy of Sciences, blijkt dat alle soorten zeezoogdieren vertegenwoordig zijn op amper twintig kritieke punten. Die gebieden nemen samen maar 10 procent van het oppervlak van de oceanen in.
Negen cruciale zones
Nog opvallender is dat amper negen van de sleutellocaties beschermd moeten worden om 84 procent van alle zeezoogdieren te reden. De negen locaties maken amper 4 procent van de oppervlakte van de oceanen uit, maar hun biodiversiteit is zo groot dat ze 108 soorten zeezoogdieren voeden. Het gaat om gebieden voor de kust van Baja California in Mexico, oostelijk Canada, Peru, Argentinië, het noordwesten van Afrika, Zuid-Afrika, Japan, Australië en Nieuw-Zeeland.
Het minder goede nieuws is dat de meerderheid van de negen sites onderhevig is aan stevige invloed van menselijke activiteiten. De wetenschappers onderzochten daarvoor de impact van onder meer vervuiling, lokale klimaatverandering en de zeevaart. Het onderzoek hield geen rekening met andere menselijke invloeden, zoals overbevissing en de klimaatverandering. Als die in rekening gebracht worden, zou de menselijke impact nog veel groter zijn, besluiten ze, en dus is het dringend nodig om de gebieden adequaat te beschermen.
“We moeten wat er nog over is aan biodiversiteit op deze wereld beschermen, zowel op land als op zee”, zegt Ehrlich. “We moeten eerst onderzoeken waar de biodiversiteit zich bevindt, voor we de nodige stappen kunnen zetten om ze te beschermen. Dit is pas een eerste stap voor de zoogdieren van de zee.”