Bevolkingsgroei in arme landen ondermijnt Duurzame Ontwikkelingsdoelen

‘De bevolkingsgroei zal ongetwijfeld gevolgen hebben voor landen in met name Afrika en Zuid-Azië, als het gaat om de Duurzame Ontwikkelingsdoelen.’

De wereldbevolking zal naar schatting groeien van 7,7 miljard mensen nu naar 9,7 miljard in 2050. Alleen al de bevolking in Afrika ten zuiden van de Sahara verdubbelt naar verwachting tegen 2050 (dat is een stijging van 99 procent). Die cijfers staan in het deze week verschenen rapport World Population Prospects 2019: Highlights van het VN-Bevolkingsfonds.

Van de negen landen die goed zijn voor meer dan de helft van de verwachte bevolkingsgroei, liggen er acht in Afrika en Azië. Het zijn India, Nigeria, Pakistan, de Democratische Republiek Congo (DRC), Ethiopië, Tanzania, Indonesië en Egypte. De Verenigde Staten vullen het rijtje aan.

Tegen 2027 zal India China naar verwachting inhalen als land met de meeste inwoners ter wereld.

SDG’s

De bevolkingsgroei zal ongetwijfeld gevolgen hebben voor landen in met name Afrika en Zuid-Azië, als het gaat om de Duurzame Ontwikkelingsdoelen (Sustainable Development Goals of SDG’s) van de VN, zegt Joseph Chamie, voormalig directeur van de VN-Bevolkingsdivisie. ‘En die serieuze consequenties zullen ook hun weerslag hebben buiten die regio’s.’

De wereldbevolking bereikt binnen afzienbare tijd 8 miljard mensen, 10 miljard tegen 2050 en bijna 11 miljard tegen de eeuwwisseling.

Snelle bevolkingsgroei, zegt Chamie, haalt pogingen in om onderwijs, werkgelegenheid en huisvesting te verbeteren. De wereldbevolking blijft de komende jaren groeien, maar minder snel dan voordien, en er zijn wereldwijd grote verschillen.

De wereldbevolking bereikt binnen afzienbare tijd 8 miljard mensen, 10 miljard tegen 2050 en bijna 11 miljard tegen de eeuwwisseling. Dat brengt aanzienlijke uitdagingen met zich mee voor de mensheid en het milieu, zegt Chamie. Voor snelgroeiende landen in Afrika ten zuiden van de Sahara zijn dat bijvoorbeeld uitdagingen op het gebied van voedsel, water, huisvesting, onderwijs, werk, gezondheid, vrede en veiligheid, bestuur, migratie, mensenrechten, energie, natuurlijke hulpbronnen en het milieu.

sdgnederland.nl

Migratie

Purnima Mane, voormalig voorzitter en CEO van non-profitorganisatie Pathfinder International, zegt dat ongebreidelde en ongeplande bevolkingsgroei altijd negatieve gevolgen heeft. Maar de situatie is niet overal hetzelfde.

‘Landen met een lage bevolkingsgroei sluiten hun deuren voor immigranten die hun economieën zouden kunnen ondersteunen’

‘In sommige delen van de wereld groeit de bevolking snel en is anticonceptie beperkt beschikbaar. In andere delen van de wereld groeit de bevolking niet voldoende om tegemoet te komen aan de economische vraag van een land’, zegt Mane, voormalig plaatsvervangend secretaris-generaal en programmadirecteur bij het VN-Bevolkingsfonds (UNFPA).

Als de bevolkingsgroei zich vooral voordoet in ontwikkelingslanden, zoals verwacht, is de kans groter dat er gebrek ontstaat. “Het ironische is dat landen met een lage bevolkingsgroei hun deuren sluiten voor immigranten die hun economieën zouden kunnen ondersteunen, en ook voor immigranten die op zoek zijn naar een beter leven en de politieke en economische instabiliteit in hun eigen land willen ontvluchten”, zegt ze.

Vergrijzing

Het rapport bevestigt ook dat de wereldbevolking ouder wordt en vergrijst – de levensverwachting van wereldburgers stijgt terwijl er minder kinderen geboren worden in veel landen. Het aantal landen dat te maken heeft met een bevolkingsafname, groeit.

De verschuivende bevolkingsbalans in de wereld heeft belangrijke gevolgen voor de SDG’s. Regio’s waar de bevolking minder snel groeit tussen 2019 en 2050, zijn Oceanië exclusief Australië en Nieuw-Zeeland (56 procent), Noord-Afrika en West-Azië (46 procent), Australië en Nieuw-Zeeland (28 procent), Centraal- en Zuid-Azië (25 procent), Latijns-Amerika en het Caraïbische gebied (18 procent), Oost- en Zuidoost-Azië (3 procent) en Europa en Noord-Amerika (2 procent).

Volgens het rapport is de levensverwachting bij de geboorte gestegen van 64,2 jaar in 1990 naar 72,6 jaar in 2019. In 2050 wordt de gemiddelde wereldburger naar verwachting 77,1 jaar oud.

Levensverwachting stijgt

Hoewel vooruitgang is geboekt in het verkleinen van de kloof in levensverwachting tussen verschillende landen, zijn er nog steeds grote verschillen. De levensverwachting bij de geboorte is in de Minst Ontwikkelde Landen (LDC’s) gemiddeld 7,4 jaar lager dan het wereldwijde gemiddelde. Dit is vooral een gevolg van hoge kinder- en moedersterfte, geweld, oorlog en de nog steeds voortdurende impact van de hiv-epidemie.

Op de vraag hoe betrouwbaar deze cijfers zijn, antwoordt Chamie dat wereldwijde projecties van de VN over de bevolkingsgroei in het verleden vrij nauwkeurig bleken te zijn. De huidige projecties zijn, verwacht hij, net zo betrouwbaar.

Het streven naar nul bevolkingsgroei (ZPG) of demografisch evenwicht, een in de jaren 1960 populair concept, is nog steeds een belangrijk doel voor veel mensen, zegt Chamie. Zonder stabilisering van de wereldbevolking, kost het regeringen veel meer moeite om problemen zoals klimaatverandering, afnemende biodiversiteit, landdegradatie en tekorten aan energie, voedsel en water te bestrijden.

Landen die snel groeien, met name in Afrika, moeten zo snel mogelijk gaan werken aan een demografische transitie naar lage geboorte- en sterftecijfers, zoals in veel andere landen in de wereld al gebeurd is, zegt hij.