Bier staatsvijand nummer één in Rusland
Kester Kenn Klomegah en Maarten Messiaen
05 april 2005
Vanaf 14 april is bier drinken op veel openbare plaatsen in Rusland strafbaar. Sun Interbrew, nummer twee op de snel groeiende Russische biermarkt, schikt zich naar de nieuwe wet.
Vanaf volgende week donderdag mogen de Russen geen bier meer verkopen of drinken in recreatieparken, in het openbaar vervoer, in het onderwijs, en in medische instellingen. Wie op de bus gesnapt wordt met een blikje bier, vliegt op de bon. De hoogte van de boete ligt nog niet vast. De Doema stelt één minimumsalaris voor.
President Vladimir Poetin ondertekent de nieuwe bierwet overmorgen (donderdag), op Wereldgezondheidsdag. De voorstanders willen op die internationale themadag de nodige ruchtbaarheid aan geven aan het verbod. Het Russische parlement keurde de restrictie op 1 april al goed.
De wet moet het stijgende alcoholgebruik onder de Russische jeugd temperen.
Zo’n derde van de totale Russische bierproductie wordt geconsumeerd bij kiosken en op andere openbare plaatsten.
De Belgische brouwer InBev (voorheen Interbrew), met een marktaandeel van 15,6 procent de nummer twee op de Russische markt, legt zich erbij neer. We zullen ons schikken naar de nieuwe wet, zegt Irina Dubitskaya, directeur media van Sun Interbrew, dat onder meer Stella Artois, Hoegaarden en Leffe verdeelt in Rusland. Interbrew steunt de restricties. Of Sun Interbrew nu minder inkomsten verwacht? Geen commentaar, zegt Dubitskaya.
De Russische brouwers geloven niet dat politie het verbod zal afdwingen. Doemalid Sergey Nikitukhin zweert van wel. Ik denk dat het verbod met succes zal toegepast worden. De politie treedt immers harder op als gevolg van de recente terreuraanslagen.
Volgens de opiniepeilingen steunen acht op tien Russen de nieuwe beperkingen. Slecht 16 procent is tegen.
De Russische brouwers noemen het verbod de jongste repressiemaatregel tegen de bloeiende biersector. Die maatregelen treffen enkel mensen die niet het geld hebben om op café te gaan. Een pint op café kost twee tot drie keer meer dan aan de kiosk. Het is onmogelijk om een cultuur van binnenshuis drinken op te leggen. Een etentje op restaurant bedraagt gemiddeld vier procent van een maandloon, onbetaalbaar voor de gewone Rus.
Het bierverbruik zit al enkele jaren fors in de lift in Rusland. De brouwerijen in het land produceerden vorig jaar 6,58 miljard liter bier, zo blijkt uit cijfers van de Russische Brouwersunie en het marketingbureau Business Analitika. Dat is een behoorlijke stijging in vergelijking met de 5,87 miljard liter bier van 2003. Voor dit jaar verwacht de sector een groei van zeven tot acht procent.
Sinds de val van de Sovjet-Unie heeft intense marketing het bierverbruik doen toenemen. De Russen drinken nu zelfs meer bier dan wodka. Rusland telt zo’n 380 brouwerijen. Buitenlandse spelers als Interbrew hebben Rusland op de wereldbierkaart gezet. De binnenlandse markt hoort bij de topvijf van de wereld.
De overheid ziet het stijgende bierverbruik bij jongeren met lede ogen aan. Zo’n 40.000 Russen sterven elk jaar aan de gevolgen van alcoholmisbruik. Volgens de officiële cijfers zijn er ongeveer vijf miljoen alcoholverslaafden in Rusland en drinkt een vijfde van de bevolking regelmatig. De meeste experts geloven dat de cijfers in werkelijkheid dubbel zo hoog liggen.
Het alcoholisme bij de jeugd is de jongste jaren verdubbeld, zegt Vladimir Medinsky, een parlementslid dat ijvert voor meer beperkingen. Sinds augustus vorig jaar mogen er tussen 7 en 15 uur geen reclamespotjes voor bier uitgezonden worden op de Russische zenders. Een deel van de Doema wil bierreclame verder aan banden leggen. Er wordt niet enkel een product geadverteerd, zegt Medinsky. Die reclame promoot een levensstijl die de jeugd overneemt zonder de gevolgen te kennen. De glamour van de drankcultuur is erg gevaarlijk voor de Russische jeugd en onze samenleving.
Het is nu een gebruikelijk in ons land dat naast de oude generatie nu ook tieners op straathoeken overmatig staan te drinken en te roken, zegt Medinsky. Veel Russische parlementsleden geloven dat het bierverbruik ook het hooliganisme in de hand werkt.
Gezondheidsminister Mikhail Zurabov gaf onlangs een persconferentie om erop te wijzen dat alcohol een bedreiging vormt voor de economie en het sociale weefsel. Een laag geboortecijfer, een hoog sterftecijfer, geweld, roken en drinken hebben Rusland in een demografische crisis geduwd. De gemiddelde levensverwachting van de Russische man bedraagt 59 jaar.(MM/PD)