Bogota erkent rebellen als gesprekspartner
Patricia Grogg
27 februari 2006
Er zit schot in de verkennende vredesgesprekken tussen de Colombiaanse regering en het Nationaal Bevrijdingsleger (ELN), de tweede rebellengroep van de land. De Colombiaanse regering erkende vrijdag in Havana de vertegenwoordigers van de 42 jaar oude opstandelingenbeweging als officiële gesprekspartners.
Dit schept het vertrouwen dat nodig is om vooruitgang te kunnen boeken, oordeelde een bron die nauw betrokken is bij de discrete onderhandelingen
De huidige gespreksronde begon op 17 februari, maar een week lang drong niets van de bijeenkomst naar buiten door. Aan de tafel zitten de Hoge Regeringscommissaris voor de Vrede, Luis Carlos Restrepo, en de militaire bevelhebber van het ELN, Antonio García. De discussies zullen tot 28 maart duren.
De officiële erkenning van de onderhandelaars van de rebellen, die Restrepo en García vrijdag in een gezamenlijke mededeling bekend maakten, betekent dat García voor de duur van de onderhandelingen geen angst moet hebben te worden gearresteerd door de Colombiaanse ordediensten. Datzelfde geldt voor Francisco Galán, de afgevaardigde van het ELN voor contacten die met vredesbesprekingen te maken hebben, en Ramiro Vargas, nog een lid van het Centraal Commando van de rebellengroep. Galán en Vargas nemen ook deel aan de besprekingen in Havana.
Stilaan begint de regering te erkennen dat er een conflict bestaat in Colombia, oordeelt García. De beslissing brengt volgens hem ook mee dat de ELN-delegatie meer mogelijkheden krijgt standpunten en ideeën uit te wisselen met de internationale gemeenschap.
Zowel de regering als het ELN zijn tevreden met de bemiddeling van Spanje, Noorwegen en Zwitserland in de eerste fase van de gesprekken. Die werden in december opgestart met een eerste discussieronde, ook in Havana. Ook Cuba speelt dus een bemiddelende rol. Het ELN liet zich als rebellenbeweging altijd sterk inspireren door de Cubaanse revolutie.
De verkennende gesprekken moeten leiden tot een echte vredesonderhandelingen met een concrete agenda. Waarnemers waarschuwen dat de verkiezingen die eraan komen in Colombia, het onderhandelingsproces kunnen vertragen. Op 12 maart moet het Colombiaanse parlement vernieuwd worden; op 26 mei volgen de presidentsverkiezingen. De huidige president, Álvaro Uribe, maakt een goede kans herverkozen te worden. Critici geloven dat de conservatieve Uribe de dialoog met de rebellen enkel uit electorale overwegingen opstartte.
Het ELN heeft ongeveer 4.500 manschappen onder de wapens. De rebellengroep voert onder meer aanslagen uit op Colombiaanse olie-installaties. De Revolutionaire Strijdkrachten van Colombia (FARC), de grootste rebellengroep van het land, tellen 20.000 tot 46.000 strijders. Het leek er een tijdlang op dat Uribe met de FARC zou onderhandelen over een grote gevangenenruil, maar die gaat voorlopig niet door. (PD)