Rook kan chemische reactie veroorzaken die ozonlaag aantast.
Bosbranden nefast voor ozonlaag
IPS
14 maart 2023
Rook uit bosbranden is nefast voor de ozonlaag, blijkt uit onderzoek in het wetenschappelijk tijdschrift Nature. De enorme bosbranden in Australië in 2020 hebben het gat boven Antarctica met 10 procent doen groeien.
Bij grote bosbranden wordt rook tot hoog in de stratosfeer gepompt om er meer dan een jaar te blijven rondhangen, bleek eerder al uit onderzoek. Wetenschappers hebben nu aangetoond hoe de rook er een chemische reactie kan veroorzaken die de ozonlaag aantast.
Jackie Burton / Pixabay
Bij grote bosbranden wordt rook tot hoog in de stratosfeer gepompt om er meer dan een jaar te blijven rondhangen, bleek eerder al uit onderzoek. Wetenschappers van het Massachusetts Institute of Technology (MIT) hebben nu aangetoond hoe de rook er een chemische reactie kan veroorzaken die de ozonlaag aantast.
De studie richt zich specifiek op de Black Summer-branden in Australië, in december 2019 en januari 2020. Tientallen miljoenen hectaren bos gingen in rook op, en meer dan een miljoen ton partikels werden in de atmosfeer gepompt.
Ozonlaag
Onderzoekers van het MIT ontdekten een tot nog toe onbekende chemische reactie tussen de partikels en zoutzuur, een stof die afkomstig is uit de afbraak van CFK’s (nvdr: c__hloorfluorkoolstofverbindingen). Zoutzuur is onschadelijk voor ozon, maar door de reactie met de partikels kan chloormonoxide ontstaan, dat wel ozon afbreekt.
De bosbranden hebben het gat in de ozonlaag boven Antarctica zo met 2,5 miljoen vierkante kilometer vergroot.
Het MIT berekende dat Australische branden zo waarschijnlijk 3 tot 5 procent van de ozonlaag hebben aangetast in regio’s boven Australië, Nieuw-Zeeland en delen van Afrika en Zuid-Amerika.
De branden hebben ook een effect op de poolgebieden. De bosbranden hebben het gat in de ozonlaag boven Antarctica zo met 2,5 miljoen vierkante kilometer vergroot - zo’n 10 procent.
Lange termijn
Het is onduidelijk welk langetermijneffect de bosbranden zullen hebben op het herstel van de ozonlaag, stelt het team. De Verenigde Naties meldden onlangs dat de ozonlaag zich langzaam herstelt, dankzij de internationale inspanningen om schadelijke chemicaliën uit te bannen.
Maar uit de MIT-studie blijkt wel dat, zolang CFK’s in de atmosfeer blijven circuleren, grote branden een reactie kunnen veroorzaken die de ozonlaag minstens tijdelijk aantast.