Conflict met moslimrebellen in de Filipijnen escaleert
IPS
12 maart 2015
Het Filipijnse leger vecht in het zuiden van het land op verschillende plaatsen met moslimrebellen. De afgelopen weken kwamen daarbij al tachtig rebellen en zes overheidssoldaten om het leven. Bovendien dreigt in opvangkampen een humanitaire crisis voor 75.000 vluchtelingen.
Guerillastrijders van het MILF
Keith Bacongco (CC BY 2.0)
Filipijnse overheidstroepen begonnen op 25 februari een offensief tegen de Bangsamoro Islamic Freedom Fighters (BIFF), een groep van paar honderd moslimmilitanten die zich enkele jaren geleden afsplitsten van het Moro Islamic Liberation Front (MILF), de grootste rebellengroep in de Filipijnen. De BIFF strijden voor een onafhankelijke moslimstaat op het eiland Mindanao, en zijn vooral actief in de provincie Maguindanao, waar de gevechten plaatsvinden.
Aan een tweede front, op eilandjes in de zuidwestelijke Sulu-provincie bekampt het leger Abu Sayyaf, een andere afscheidsbeweging die zich geregeld schuldig maakt aan ontvoeringen en bom- en moordaanslagen. Abu Sayyaf heeft banden met Al Qaida en zwoer in juli trouw aan de terreurbeweging Islamitische Staat.
Het leger wil een einde maken aan de gewelddadige acties van de groeperingen. ‘We moeten het volk beschermen tegen gewapende groepen’, zegt generaal Catapang. Bovendien zouden de militanten onderdak bieden aan enkele buitenlandse terroristen.
Vredesonderhandelingen ondermijnd
De gevechten verhevigen terwijl het parlement in Manilla zich buigt over een nieuwe wetgeving die de autonomie van de moslimminderheid in Mindanao moet uitbreiden. Dat was beloofd in maart vorig jaar toen het MILF een vredesakkoord ondertekende: de Mororebellen zouden hun wapens inleveren in ruil voor meer bevoegdheden in “Bangsamoro”, een politieke entiteit die de huidige autonome moslimregio moet vervangen. De BIFF willen echter niet weten van een staakt-het-vuren, en zetten hun strijd voor een aparte moslimstaat voort.
De kaart toont de vijf provincies die samen de ARMM vormen. De gevechten vinden plaats in Sulu en Maguindanao. De Filipijnse regering en het MILF kwamen in maart 2014 overeen het moslimbestuur uit te breiden, maar de overeenkomst werd opgeschort door het recente geweld.
Het vredesproces is in gevaar nadat moslimrebellen in januari een honderdtal politiecommando’s in een hinderlaag lokten, 44 agenten kwamen daarbij om het leven. Het publiek keerde zich tegen de vredesovereenkomst met de Moro’s. Voor veel Filipino’s is de tragedie het bewijs dat het MILF een terroristische organisatie is, waar niet mee onderhandeld wordt.
Humanitaire crisis
Intussen wordt in opvangcentra in Mindanao gevreesd voor een humanitaire crisis. Meer dan 75.000 mensen moesten hun huizen ontvluchten, hun aantal groeit iedere dag. De regering van de autonome moslimregio in Mindanao -het resultaat van een vorig akkoord met nog een andere moslimrebellengroep- zegt binnen de kortste keren door haar voorraad hulpmiddelen te zitten. Ze heeft de Verenigde Naties om hulp gevraagd.
Meer dan 75.000 mensen moesten hun huizen ontvluchten, hun aantal groeit iedere dag.
Het geweld treft ook gewone burgers. De mensen in de opvangkampen zeggen dat legerhelikopters vuren op dorpen, waar vaak nog inwoners ter plekke zijn. Rebellen, van hun kant, zouden zich mengen onder de burgers. Het is niet duidelijk hoeveel burgerslachtoffers de opflakkering van het conflict eiste.
De BIFF en Abu Sayyab lijden hoe dan ook ernstige verliezen. Toch is het zeer de vraag of de rebellen met geweld te verslagen zijn, omdat volgens waarnemers de economische en politieke ongelijkheid van de moslimgemeenschap aan de basis ligt van hun rebellie.