Crisis moet wereldeconomie duurzamer maken

“Een ernstige crisis wil je niet zomaar verspillen”, de bekende woorden zijn van stafchef van het Witte Huis Rahm Emanuel vorig jaar. De Unctad lijkt die stelling nu te onderschijven.
In het Trade and Environment Review 2009-2010 zegt Unctad dat de globale economische en financiële crisis, in combinatie met de klimaat-, voedsel en watercrises “nieuwe, bepalende parameters zijn voor het hedendaagse beleid.”
“Het begrip van de oorzaken en consequenties van die crisissen, en het trekken van lessen eruit, zou voor dramatische economische en beleidsmatige veranderingen moeten zorgen”, klinkt het.
Die veranderingen moeten op drie gebieden duidelijk worden: energie-efficiëntie, duurzame landbouw en hernieuwbare energieën voor plattelandsontwikkeling.
Dr. Supachai Panitchpakdi, secretaris-generaal van de Unctad, zegt dat de crisissen een opportuniteit kunnen vormen voor snelle doorbraken in nieuwe technologieën, productie- en consumptiepatronen en beleidspraktijken. Panitchpakdi geeft toe dat de promotie van groei in die sectoren niet meteen de armoede uit de wereld zal helpen of het klimaatprobleem kan oplossen, maar “het zal meerdere sociale, economische en ecologische winsten opleveren en bijdragen tot de broodnodige eerste stappen naar een CO2-arme economische ontwikkeling. “De belangrijkste uitdaging is niet antwoorden op de crisis met maatregelen die niet duurzame productie- en consumptiepatronen bestendigen”, zegt hij.
In een voorwoord bij het nieuwe Unctad-rapport vergelijkt Tim Groser, handelsminister van Nieuw-Zeeland, de link tussen handel en de klimaatverandering met een “tikkende tijdbom”. “Maar ik geloof ook dat er een andere mogelijkheid is, en dat er echte opportuniteiten zijn voor win-winoplossingen in beide agenda’s”, zegt hij.

Energie en landbouw

Unctad denkt dat vooral op het vlak van energie-efficiëntie snelle winst te boeken is. Het is de snelste en goedkoopste manier om de toegang tot energie te vergroten, de klimaatverandering te bestrijden en de afhankelijkheid van landen van buitenlandse fossiele brandstoffen terug te dringen. Zo wordt niet alleen bespaard, maar landen verhogen ook hun competitiviteit. “Hoewel dit aanvankelijk hoge kosten met zich mee kan brengen, betalen verbeteringen aan de energie-efficiëntie zich meestal terug door energiebesparing”, zegt het rapport.
De tweede oplossing is duurzame landbouw, die van “strategisch belang” is voor de groei en bestrijding van de armoede in ontwikkelingslanden. Er moeten coherente nationale en internationale plannen komen om duurzame landbouwmethoden te promoten, inclusief organische landbouw, om de kosten te beperken en nieuwe markten te creëren. Dat komt de inkomsten van de boeren, de voedselveiligheid en de strijd tegen de klimaatverandering ten goede.
Volgens het VN-agentschap beschikken veel ontwikkelingslanden bovendien over een enorm potentieel aan hernieuwbare energie, en is de nodige technologie al voorhanden om die aan te boren. Vooral op het platteland is er grote vooruitgang mogelijk.