De Nijl wordt nog veel grilliger
IPS
25 april 2017
De Nijl heeft al duizenden jaren de reputatie onvoorspelbaar te zijn, met jaren van overstromingen en jaren van droogte. Nu blijkt uit een studie van het gerenommeerde Massachusetts Institute of Technology dat die variatie nog zal toenemen, mede door de klimaatverandering.
Een pittoresk beeld van de Nijl ter hoogte van de Zuid-Egyptische stad Aswan.
Wetenschappers van het instituut doen al jaren onderzoek naar accurate modellen om de variaties van de rivier te voorspellen. Dat wordt steeds belangrijker, want de bevolking in de Nijldelta zal naar verwachting verdubbelen tegen 2050, tot bijna 1 miljard. Daarom simuleerden de wetenschappers ook de evolutie van de rivier op langere termijn.
De nieuwe MIT-studie, gepubliceerd in Nature Climate Change, voorspelt dat de variabiliteit met de helft zal toenemen. Dat is vooral het gevolg van het steeds intensere klimaatfenomeen El Niño, als gevolg van de klimaatverandering. El Niño heeft grote invloed op de neerslag in de Ethiopische hooglanden en het oosten van het Nijlbekken. Die regio’s leveren zo’n 80 procent van het watervolume van de Nijl.
Extremen
Voor hun analyse gingen de wetenschappers uit van een “business as usual-scenario”, waarbij geen grote uitstootreductie wordt bereikt. In dat geval zouden de veranderende neerslagpatronen het jaarlijkse debiet van de Nijl met 10 tot 15 procent doen toenemen, van de gemiddeld 80 kubieke kilometer in de twintigste eeuw naar zo’n 92 kubieke kilometer in de 21e eeuw.
Hoewel het gemiddelde debiet stijgt, duiken ook problemen op. Het aantal “normale” jaren, met een debiet tussen 70 en 100 kubieke kilometer, zal immers sterk verminderen. In heel veel jaren zal het debiet groter zijn, met overstromingen tot gevolg, en in andere jaren volgt er net droogte.
Nu al
De nieuwe analyse kan van groot belang zijn voor regionale strategieën op lange termijn zoals de locatie van nieuwe dammen en het beheer van bestaande stuwdammen zoals de Grand Ethiopian Renaissance Dam, de grootste in Afrika die momenteel gebouwd wordt op de grens tussen Ethiopië en Soedan.
De wetenschappers wijzen er op dat het niet louter om voorspellingen gaat: de voorbije twee jaar was het patroon al zichtbaar. In 2015 leidde een intense El Niño tot droogte in de Nijlbekken, terwijl La Niña die erop volgde in 2016 tot grote overstromingen leidde. ‘Het is niet abstract’, zegt Elfatih Eltahir, hoogleraar Hydrologie en Klimaat. ‘Het gebeurt nu al’.