De vrouw als internationale groeimarkt

“Vrouwen verdienen elk jaar samen meer dan tien triljoen dollar, een bedrag dat in de komende jaren nog met vijf triljoen dollar zal vermeerderen. In veel ontwikkelingslanden groeien de inkomens van vrouwen sneller dan die van mannen. Deze feiten moeten overheden en bedrijven aansporen hun economische groei te verhogen door te investeren in vrouwen op de arbeidsmarkt.

Vrouwen doen wereldwijd twee derde van het totale werk, maar ontvangen slechts een derde van het totale loon en ze bezitten minder dan twee procent van het land. De meerderheid van mensen die geen toegang hebben tot financiële diensten zijn vrouwen. Daarom is het voor hen moeilijker om een zaak te starten. In het Midden- Oosten zien we de impact van de uitsluiting van de vrouw. De afwezigheid van vrouwen in handel en onderwijs hebben de sociale onrust daar mee veroorzaakt.

…de situatie van de vrouw is tijdens de voorbije eeuw fel verbeterd en nog nooit werkten zoveel krachten samen om emancipatie te verwezenlijken. Toch moet er nog veel gedaan worden om vrouwen en meisjes te helpen. Als vrouwen floreren, floreren ook gezinnen, gemeenschappen en landen en dan wordt de wereld vredevoller en welvarender.”

De Amerikaanse minister van Buitenlandse Zaken roept dus op tot een verbetering van de positie van de vrouw wereldwijd om de economie en samenleving te versterken. Daarom zal elk land zijn steentje moeten bijdragen voor emancipatie. België doet het vrij goed met een veertiende plaats op de globale genderkloofindex van het Wereld Economisch Forum, voor landen als de VS en Nederland.

Italiaanse macho

In het Westen scoort Italië de slechtste punten. Deze week zal de Italiaanse senaat over een wet stemmen die bedrijven moet dwingen om minstens een derde van het bestuur uit vrouwen te laten bestaan. Wie zich daar niet aan houdt, riskeert een boete van een miljoen euro. Het voorstel komt van Lella Golfo, lid van de partij van Berlusconi: “Het is het eerste voorstel van deze aard en als het wordt goedgekeurd is dat een historische stap voor Italië.”

Italië staat op de 74e plaats van 134 landen in de genderkloofindex. Landen als Malawi en Kazachstan doen beter. Na Malta heeft Italië de laagste tewerkstellingsgraad van vrouwen in de Europese Unie met 46 procent. Slechts zes procent van de bestuursleden zijn vrouwen, volgens een rapport uit 2010 van McKinsey & Co.

Volgens voormalig minister van Europese Zaken Emma Bonino zijn er in Italië weinig mensen zich bewust van het probleem en is er weinig wil om een oplossing te zoeken. Toch worden Italiaanse vrouwen steeds mondiger. Een voorbeeld daarvan is de groeiende kritiek op Berlusconi in de aanloop naar zijn proces voor seksuele betrekkingen met een minderjarige prostituee. Vorige maand kwamen enkele honderdduizenden mensen op straat om te protesteren tegen het seksistische gedrag van de premier.

Alessandra Perrazzelli, bestuurslid van de bank ISP, gelooft niet dat het land kan groeien zonder de aanwezigheid en ondersteuning van vrouwen op de arbeidsmarkt. Dus moet de overheid quota’s opleggen om bedrijven een bepaald aantal vrouwen te laten aannemen. Maar volgens voormalig minister van Gezondheid Rosy Bindi zijn de vrouwen zelf ook verantwoordelijk: “Sommige vrouwen blijven maar denken dat de oplossing vanzelf komt, terwijl ze zelf actie moeten ondernemen.”

Parel in Zuid-Afrika

Het volledig door Zuid-Afrika omgeven land Lesotho is met haar achtste plaats op de genderkoolfindex wel een mooi voorbeeld van emancipatie. De redenen voor dat succes zijn cultureel, politiek en economisch van aard. Maar de hoofdreden moet misschien wel in de recente geschiedenis van het land gezocht worden.

Veel Lesothaanse mannen gingen in de Zuid-Afrikaanse mijnen werken en daarom moesten vrouwen hun plaats innemen op school en in bedrijven. Veel mannen zijn nu teruggekeerd en terechtgekomen in een vrouwgeoriënteerde wereld. 95 procent van de vrouwen kan lezen en schrijven tegenover 83 procent van de mannen. Veel vrouwen hebben een hoge functie zoals hoofd van de politie en voorzitter van het parlement.

Volgens Mphu Ramatlapeng, Lesothaans minister voor Gezondheid en Sociale Zaken, is het succes te danken aan de overheid en aan de opvoeding en vorming. “Veel vrouwen hebben snel begrepen dat ze hun dochters een goede opleiding moeten geven.”

Maar we moeten niet denken dat de gewone Lesothaanse vrouwen een koninginnenleven leiden. Het land kent een werkloosheidsgraad van 43 procent en de vele mannen die terugkeerden uit de mijnen zouden de vrouwen weleens van hun werkplaats kunnen verdringen. Veel zwangere vrouwen bevallen niet in het ziekenhuis en daardoor bedraagt de moedersterfte maar liefst 0,5 procent.

Tot voor kort mochten vrouwen van het platteland ook nog geen beslissingen nemen in het gezin. Ze konden geen erfenis krijgen en geen contracten tekenen. Ze werden eigenlijk behandeld als kinderen. Lash Mokhati is coach van een voetbalploeg voor vrouwen. Ze is verbaasd door de goede cijfers die Lesotho krijgt. “We moeten het zelfvertrouwen van vrouwen opnieuw de hoogte injagen. Daarvoor dient ons voetbalproject ‘Kick for Life’. Ik wil meer vrouwelijke ingenieurs en bouwvakkers zien. Er moet ook een politieke partij geleid worden door een vrouw. Pas dan zal ik zeggen dat we gelijkheid hebben.”