Dissonantie onder de dissidenten

Lee Kyang-Hae, een voormalige leider van de Zuid-Koreaanse boerenfederatie, pleegde woensdag harakiri op het moment dat een groep demonstranten een doorgang trachtte te forceren aan de metalen hekken rond het conventiecentrum waar de Wereldhandelorganisatie (WHO) vergadert. Onmiddellijk na de zelfmoord ging een groep activisten de politie te lijf met stokken en knuppels. Twintig mensen werden daarbij gewond.

Een deel van de naar schatting 3000 ‘altermundistas’ in Cancun, nam gisteren openlijk afstand van het geweld en van de zelfmoordactie. Francesco Martone van de mensenrechtencommissie van de Italiaanse senaat, die nauw samenwerkt met de ngo’s in Cancun, noemde de zelfmoord van de Koreaanse boer “een zinloze daad”, die niet bijdraagt tot de doelstellingen van de beweging die in Cancun protesteert tegen de huidige economische globalisering. We zijn het helemaal niet eens met het geweld, verklaarde ook Marcela Ríos, een lid van de vrouwenbeweging uit Guatemala.

Heel wat ngo’s willen dat de beweging openlijk afstand neemt van de rellen. “We kunnen niet toelaten dat de oproerkraaiers het gezicht van onze beweging bepalen,” zegt José Navarro, van het Mexicaanse Netwerk voor Solidariteit. Andere organisaties – vooral boerenorganisaties - veroordelen het geweld niet.

De reacties weerspiegelen een diepere breuklijn in de brede waaier van organisaties van vrouwen-, boeren-, studenten-, milieu-, mensenrechten- en ontwikkelingsorganisaties in Cancun. Het bonte gezelschap houdt er verschillende meningen op na waar het met de Wereldhandelsorganisatie naartoe moet: sommigen pleiten voor hervormingen van de WHO en echte vrijhandel in Noord en Zuid, anderen zien de WHO liever gewoon verdwijnen. Werden de meningsverschillen en het improvisatiekarakter van de parallelle top in het begin van de week nog vergeleken met een jazzsessie (waarin de verschillende instrumenten mekaar afwisselen), nu is er sprake van een openlijke breuk.

De beweging weet ook niet goed hoe ze zich moet verhouden tot de standpunten die de regeringen van de ontwikkelingslanden innemen. Heel wat ‘andersglobalisten’ pleitten er donderdag voor om zich op één lijn te zetten met de G 20, een groep ontwikkelingslanden onder leiding van Brazilië die de het protectionisme van de industrielanden in de landbouw aanvecht. De radicalere ‘anti-globalisten’ sturen aan op protectionisme en niet op vrijhandel. De G 20 werden zelfs niet vernoemd in het communiqué dat woensdag werd uitgebracht door Vía Campesina, het internationale netwerk van kleine boeren, en door het Forum van Boeren en Inheemsen. De boerenbewegingen willen dat de WHO zijn handen van de landbouw houdt en pleit voor voedselsoevereiniteit – het recht van elk land om zijn voedsel- en landbouwmarkt af te schermen.

Het Italiaanse parlementslid Martone vindt dat de beweging blind is voor het feit dat “de ontwikkelingslanden voor het eerst front vormen binnen de WHO. Dat biedt gelegenheid om echt voor veranderingen te zorgen in het mondiale handelssysteem. De ngo’s die deelnemen aan het parallelle forum moeten zich bezighouden met wat er binnen de WHO gebeurt “en niet met het geweld en de retoriek die nergens toe leiden,” zegt Martone.

De beweging tegen de neoliberale economische globalisering kreeg een naam op de derde ministerconferentie van de WHO, in 1999 in Seattle. De handelsministers keerden toen naar huis terug zonder nieuwe afspraken of handelsakkoorden – en gevolg van zowel de houding van de ontwikkelingslanden als van het aanhoudende straatprotest.

*****
+ WTO-CANCUN - IPS Special Coverage http://www.ipsnews.net/focus/wto_cancun/index.asp
+ People’s Forum
http://www.laneta.apc.org/omc2/index1.shtml