Kwikvervuiling in oceanen blijkt veel groter dan tot nu toe was aangenomen
Dode vissen nemen kwik mee naar diepste punt van oceanen
IPS
18 november 2020
Kwikvervuiling vervuilt de oceanen veel meer dan tot nog toe was aangenomen. Via karkassen van vissen bereikt toxisch kwik de bodem van de zee. Zelfs het diepste punt van de oceaan blijft niet buiten schot.
Onderzoekers vonden kwik in vlokreeftjes die in de Marianentrog leven.
De Marianentrog, een 11 kilometer diepe kloof in de Stille Oceaan, is het diepste punt van alle oceanen. Zelfs daar hebben wetenschappers nu kwikvervuiling gevonden die afkomstig is van menselijke activiteiten.
‘Kwik waarvan we denken dat die zich ooit in de stratosfeer bevond, bevindt zich nu in de diepste trog ter wereld.’
‘Kwik waarvan we denken dat die zich ooit in de stratosfeer bevond, bevindt zich nu in de diepste trog ter wereld’, zegt Joel Blum, milieugeochemicus van de Universiteit van Michigan (VS).
Vissen en schaaldieren
Een onderzoeksteam onder leiding van de Universiteit van Michigan verzamelde vissen en schaaldieren op de bodem van twee diepzeetroggen in de Stille Oceaan, de Marianen- en de Kermadectrog.
Het gaat om slakdolven, kleine vissen, en vlokreeftjes, dieren die op extreme diepte kunnen leven. Het team analyseerde de isotopensamenstelling, de chemische signatuur, van het kwik in de vissen en schaaldieren.
De isotopensamenstelling van het aangetroffen kwik kwam overeen met het kwik dat men in veel vissoorten in de Stille Oceaan aantreft die zich op een diepte van ongeveer 500 meter voeden, melden de onderzoekers in Proceedings of the National Academy of Sciences (PNAS).
Kolencentrales
Kwik, een bijzonder giftig zwaar metaal, wordt uitgestoten door kolencentrales, mijnbouw, cementfabrieken, verbrandingsovens en andere menselijke activiteiten.
Eerst komt het in de lucht terecht. Via neerslag, wind en rivieren belandt het in de oceaan. Daar komt het in vissen terecht. Wanneer de vissen sterven, zinken hun kadavers naar de bodem van oceaan. Op die manier kan de kwikvervuiling tot diep in de oceanen doordringen, zeggen de onderzoekers.
In 2017 vonden wetenschappers van de Universiteit van Newcastle in dezelfde Marianentrog ook sporen van andere chemische vervuiling, onder meer pcb’s.
Dood plankton
‘Er werd algemeen aangenomen dat antropogeen kwik voornamelijk beperkt bleef tot de bovenste 1000 meter van de oceanen’, zegt Blum. ‘Een deel van het kwik in deze diepzeetroggen heeft een natuurlijke oorsprong maar we ontdekten dat het meeste kwik waarschijnlijk van menselijke activiteiten komt.’
‘We ontdekten dat het meeste kwik waarschijnlijk van menselijke activiteiten komt.’
In juli opperden Chinese onderzoekers de stelling dat het kwik de diepzeetroggen bereikt via microscopisch kleine deeltjes van organisch afvalmateriaal, onder meer dood plankton, dat voortdurend naar de bodem van de oceanen zinkt.
Het team van Blum acht het waarschijnlijker dat het kwik via dode vissen naar de bodem reist. De isotopensamenstelling van het kwik in de zinkende afvaldeeltjes verschilde van die in de slakdolven en vlokreeftjes, zagen ze.
In Noord-Amerika en Europa is de uitstoot van kwik de afgelopen jaren afgenomen. Dat blijkt bijvoorbeeld ook uit de dalende concentraties kwik die men in de Atlantische blauwvintonijn aantreft. China en India blijven echter nog altijd grootverbruikers van steenkool. Daardoor blijft de kwikemissie op wereldschaal toenemen. Bij mensen brengt kwik schade toe aan het centrale zenuwstelsel, het hart en het immuunsysteem.