Dodelijkste jaar voor Rohingya bootvluchtelingen sinds 2014

Rohingya-vluchtelingen die van de boot stappen die hen van Myanmar naar Bangladesh brengt, vlakbij het dorp Shamlapur in Cox’s Bazar, Bangladesh.

Amnesty International via Flickr (CC BY-NC-ND 2.0 DEED)

De VN-vluchtelingenorganisatie UNHCR trekt aan de alarmbel omdat vorig jaar bijna 4500 Rohingya-mensen een poging ondernamen om per  boot de Andamanse Zee en de Golf van Bengalen naar Indonesië of Maleisië over te steken. Ze probeerden overvolle vluchtelingenkampen in Bangladesh of vervolging in hun thuisland Myanmar te ontvluchten.

‘Schokkende cijfers’

Dat is niet zonder gevaar. Vorig jaar is naar schatting één Rohingya omgekomen of vermist voor elke acht mensen die de oversteek waagden. Daardoor horen de Andamanse Zee en de Golf van Bengalen tot de dodelijkste wateren ter wereld.

‘De cijfers voor 2023 zijn schokkend’, zegt UNHCR-woordvoerder Matthew Saltmarsh. ‘Het totaal aantal doden en vermisten was meer dan 200 hoger dan in 2022. Overlevenden leggen bovendien gruwelijke getuigenissen af over misbruik en uitbuiting tijdens de reis, waaronder gendergerelateerd geweld’, aldus Saltmarsh.

In één incident zijn vermoedelijk tweehonderd mensen verdronken toen hun boot zonk in de Andamanse Zee. Andere boten met tientallen opvarenden zijn soms wekenlang op zee blijven rondzwalpen op zoek naar een plek om aan te meren.

Nergens welkom

In Cox’s Bazar, in het zuidoosten van Bangladesh, leven naar schatting een miljoen Rohingya die gevlucht zijn uit Myanmar. Een genadeloze militaire campagne, gericht tegen de moslim-minderheid in Myanmar, heeft sinds 2017 al meer dan 723.000 mensen op de vlucht gejaagd, blijkt uit cijfers van UNHCR.

Diegenen die in Myanmar blijven zijn vooral aangewezen op kampen in hun thuisstaat Rakhine. Daar wordt hun bewegingsvrijheid en dagelijks leven echter sterk beperkt door de militaire junta die nu in het land de plak zwaait.

Veel Rohingya die Bangladesh en Myanmar ontvluchten, hopen uiteindelijk Indonesië of Maleisië te bereiken, twee overwegend islamitische landen. Maar in Indonesië worden de bootvluchtelingen vaak met geweld weggejaagd als ze proberen aan te meren, en in Maleisië leven de meeste Rohingya-migranten zonder papieren met risico op intimidatie of deportatie.

UNHCR roept de regionale kustautoriteiten op om dringend actie te ondernemen om toekomstige tragedies te voorkomen. ‘Het redden van levens en het redden van mensen in nood op zee is een humanitaire plicht en een aloude plicht onder internationaal zeerecht’, aldus Saltmarsh.