Driekwart van aarde ‘structureel droger’ dan dertig jaar geleden

Met alle regen van de afgelopen weken zou je het in dit deel van de wereld misschien niet vermoeden, maar toch blijkt dat meer dan driekwart van het land op aarde permanent droger is geworden in de afgelopen drie decennia. De VN-wetenschappers achter de analyse zijn bezorgd, want door de droogte is ook de verwoestijning met rasse schreden toegenomen.

Grote gevolgen

Het rapport klinkt behoorlijk grimmig: 77,6% van het land op aarde is droger geworden dan in de dertig jaar ervoor en in dezelfde periode zijn de droge gebieden met ongeveer 4,3 miljoen vierkante kilometer toegenomen - een gebied dat bijna een derde groter is dan India, het zevende grootste land ter wereld.

Maar liefst 40% van al het land op aarde - Antarctica niet meegerekend - is nu bijzonder droog, en dat heeft grote gevolgen voor de landbouw, ecosystemen en de mensen die er wonen.

De analyse toont dat Europa de dans niet ontspringt: bijna het volledige continent (95,9%) is de afgelopen jaren droger geworden. Vooral de gebieden rond de Middellandse Zee en in Zuid-Europa werden een stuk droger, met alle gevolgen van dien voor de landbouw- en de natuur.

Verschil tussen droogte en droog klimaat

Andere zwaar getroffen regio’s zijn westelijk Amerika, Brazilië, Centraal-Afrika en delen van Azië. Deze gebieden kampen met woestijnvorming, waterschaarste en een verhoogd risico op bosbranden.

‘Voor het eerst is de droogtecrisis wetenschappelijk goed gedocumenteerd’, zegt Ibrahim Thiaw, uitvoerend secretaris van UNCCD. ‘Hierdoor komt weliswaar een existentiële bedreiging aan het licht die miljarden mensen over de hele wereld treft.’

‘Nu grote delen van het land op aarde verwoestijnen, is niets doen niet langer een optie.’

In tegenstelling tot gewone droogte - een tijdelijke periode met minder neerslag - leidt deze hardnekkige droogte tot een permanente transformatie, legt Thiaw uit.

‘Droogtes eindigen’, gaat hij verder. ‘Als het klimaat in een gebied echter verandert en droger wordt, verdwijnt ook het vermogen om terug te keren naar eerdere condities. Een droog klimaat, waar hele gebieden op aarde vandaag mee te maken krijgen, zal niet meer veranderen naar hoe het was. Deze verandering herdefinieert het leven op aarde’, waarschuwt hij.

Woestijnvorming

Bij ongewijzigd beleid voorspelt het rapport dat nog eens 3% van de huidige vochtige gebieden voor het einde van deze eeuw zal veranderen in droog gebied. Tegelijkertijd is 22,4% van het wereldwijde landoppervlak juist vochtiger geworden, zoals delen van de Verenigde Staten, de Atlantische kust van Angola en Zuidoost-Azië.

‘Al tientallen jaren geven wetenschappers wereldwijd aan dat de stijgende uitstoot van broeikasgassen de oorzaak is van de opwarming van de aarde. Nu waarschuwen de VN voor het eerst dat de verbranding van fossiele brandstoffen ook permanente uitdroging veroorzaakt in een groot deel van de wereld, met mogelijk catastrofale gevolgen voor de toegang tot water voor mens en natuur. Nu grote delen van het land op aarde verwoestijnen, is niets doen niet langer een optie. Ons snel aanpassen is pure noodzakelijk geworden’, reageert UNCCD-hoofdwetenschapper Barron Orr .