Egyptenaren wissen herinnering aan Moebarak uit

Ambtenaren die graag in de smaak wilden vallen bij het regime, vernoemden in de afgelopen dertig jaar gebouwen naar de voormalige president en zijn vrouw en plaatsten afbeeldingen van de president op billboards en banners. In elk overheidskantoor hing een afbeelding van Moebarak en een tapijtbedrijf vervaardigde zelfs een wandkleed met de beeltenis van de president.

Tijdens de opstand in Egypte die op 25 januari begon, haalden demonstranten portretten van Moebarak neer. Ook vernielden ze borden en andere tekens met de naam van Moebarak. Activisten vonden het ongepast een man te eren die ook wel een “moderne farao” werd genoemd, en wiens dertigjarige bewind “het land van zijn ziel beroofd had.”

In april oordeelde een rechtbank dat het ‘revolutionair vandalisme’ niet strafbaar was. “De vorige regering heeft diverse openbare instituten vernoemd naar Moebarak en zijn vrouw met als doel hem te paaien, en om een heel aantal andere gênante redenen”, verklaarde de rechtbank.

De voorzitter van de rechtbank oordeelde dat de namen van Moebarak en first lady Susanne Moebarak van alle openbare gebouwen in Egypte verwijderd moesten worden. Duizenden straten, scholen, ziekenhuizen, bibliotheken, militaire bases en conferentieoorden krijgen nu een andere naam.

Moebarak-aanhangers

De weerstand tegen Moebarak is wijdverbreid, maar een kleine groep Egyptenaren wil dat de erfenis van de president bewaard blijft. “Hij heeft fouten gemaakt, maar we kunnen niet ontkennen dat hij ook veel betekend heeft voor het land”, zegt Umm Ismail, een demonstrant die een portret van de president omhoog houdt.

Eerder deze maand slaagden advocaten van deze groep Moebarak-sympathisanten erin bij de rechtbank uitstel te krijgen voor het verwijderen van de naam Moebarak van openbare gebouwen. Binnen enkele weken zal een hogere rechtbank zich naar verwachting opnieuw uitspreken over de zaak.

Samir Sabry, de advocaat die de rechtszaak namens de tegenstanders van Moebarak voerde, is niet onder de indruk. “De regering heeft snel gereageerd na de eerste uitspraak en er valt inmiddels niet veel meer te verwijderen”, zegt hij. Het lijkt hem onwaarschijnlijk dat een hogere rechtbank zal besluiten dat de verwijderde namen opnieuw aangebracht moeten worden.

Martelaren

Nog voordat de rechtbank officieel goedkeuring gaf aan het veranderen van de namen, waren burgers in het hele land al bezig de naam Moebarak uit te wissen of over te schilderen.

In de zuidelijke stad Aswan werd een straat met de naam van Moebarak vernoemd naar het Tahrirplein, het middelpunt van de opstand. Havenarbeiders in de haven van Damietta demonstreerden totdat de naam van het Petrochemische Complex Moebarak werd veranderd in ‘Vrije Industriële Zone’. Studenten aan de Amerikaanse Universiteit in Cairo eisten een andere naam voor een conferentiezaal die de naam van Susanne Moebarak droeg. De zaal heeft nu alleen een nummer, PO71.

De transportautoriteiten in Cairo gaven een metrostation dat Moebaraks naam droeg, de naam ‘Al Shohadaa’ (Martelaren), ter nagedachtenis aan de 846 Egyptenaren die omkwamen tijdens de opstand. De naam werd gekozen nadat 35.000 Egyptenaren erover stemden via Facebook.

Schoolboeken

Volgens het ministerie van Onderwijs dragen en droegen 549 scholen in Egypte de naam Moebarak. Veel scholen kregen inmiddels een nieuwe naam na protesten van ouders. Leerlingen gebruikten de naam van de school als een gemakkelijke smoes om te spijbelen.

Ingewikkelder zal het worden om de schoolboeken aan te passen. Grote delen van de tekstboeken en verschillende examenvragen gaan over het beleid en de successen van Moebarak.

Reda Abou Serie, plaatsvervangend minister van Onderwijs, zegt dat zijn ministerie een comité gevormd heeft van prominente historici en schrijvers die de schoolboeken doornemen. Sommige delen zullen uit de boeken verwijderd worden, maar niet alle verwijzingen naar de voormalige president verdwijnen.

“We moeten objectief zijn”, zegt Abou Seri. “Sommige tekstboeken hebben tien pagina’s over Mohammed Ali, een negentiende-eeuwse Egyptische heerser die 42 jaar aan de macht was. Moebarak was dertig jaar aan de macht en dat kunnen we niet negeren.”