Ethiopië accepteert na 18 jaar het vredesakkoord met Eritrea

Abiy Ahmed, premier van Ethiopië

© Paul Kagame​

Abiy Ahmed is slechts twee maanden premier en liet weten dat Ethiopië het vredesakkoord met Eritrea uit 2000 erkent en zal implementeren. Het akkoord “beëindigde” de tweejarige oorlog tussen de Afrikaanse buren. Nu hoopt de premier de spanningen met de decennialange rivaal te verkleinen zodat vrede ontstaat.

Het nieuws komt enkele uren nadat Ethiopië dinsdag de noodtoestand ophief. De meest dramatische maar alsook hoopvolle hervorming onder de nieuwe premier Abiy Ahmed. ‘De Eritrese regering zou hetzelfde standpunt moeten innemen zonder enige vereiste, en onze oproep accepteren om de lang verloren vrede van de twee broedernaties terug te brengen zoals ooit het geval was’, schrijft de regerende partij op Facebook.

‘Het lijden aan beide kanten is onuitsprekelijk omdat het vredesproces vastloopt, dit moet veranderen omwille van ons algemeen welzijn’, zegt Fitsum Arega, het hoofd van het kantoor van de premier, op Twitter.

Twee kale mannen vechten om een kam

Ethiopië werd in 1993 ingesloten nadat Eritrea, dat de gehele Rode Zeekust van het land omvatte, in een referendum stemde om te vertrekken. De buren vochten al snel over de afbakening van de gemeenschappelijke grens. De oorlog begon op 6 mei 1998, aangewakkerd door een gevecht om controle over de grensplaats Badme - een bescheiden, stoffig stadje zonder duidelijke waarde.

Er was noch olie noch diamant te vinden, maar het deed er niet toe. Zowel Eritrea als Ethiopië wilden het gebied aan hun kant van de grens hebben.

In die tijd werd de oorlog beschreven als “twee kale mannen die vechten om een kam”. En toch mondde het uit in een conflict dat zo’n honderdduizend doden veroorzaakte. Eritrea claimde dat er “slechts” 19.000 doden vielen, terwijl de internationale crisigroep ICG schat dat er bij beide partijen zo’n 70.000-100.000 doden vielen.

Als een vallende dominosteen

Naarmate de oorlog zich verspreidde, nam ook de massale verplaatsing van gemeenschappen toe. In de daaropvolgende jaren stierven honderden in periodieke grensconflicten na de weigering van Ethiopië om de uitspraak van een door de VN gesteunde grenscommissie te accepteren die het betwiste gebied tussen de twee landen verdeelde.

‘We zijn vastbesloten om ons te verzoenen met onze Eritrese broeders en zusters. We nodigen de Eritrese regering uit tot dialoog’

Maar er zijn nog andere, grotere implicaties voor de twee landen en de rest van de wereld. Terwijl heel de wereld met angstig toekeek op de vernietiging van de World Trade Centers in New York, arresteerde de regering van Eritrea haar belangrijkste critici en vernietigde ze de onafhankelijke pers van het land. Daardoor versnelde Eritrea’s transformatie tot een totalitaire staat.

Het land wordt door de VN-mensenrechtencommissie beschuldigd van ernstige schendingen van mensenrechtenschendingen. Maar ook Ethiopië wordt op zijn beurt beschuldigd voor het schenden van mensenrechten.

Abiy Ahmed wil nu alleszins een frisse wind door de buurlanden doen waaien. ‘We zijn vastbesloten om ons te verzoenen met onze Eritrese broeders en zusters. We nodigen de Eritrese regering tot dialoog om een verstandhouding op te bouwen’, zei hij in het parlement.