Ethiopië en Oekraïne maken van 2022 het dodelijkste oorlogsjaar in decennia

Gewapende rebellen in Ethiopië.

© Jonathan Alpeyrie (CC BY-SA 3.0)

Bij gevechten in de Ethiopische deelstaat Tigray vielen vorig jaar meer dan honderdduizend slachtoffers - meer dan in de oorlog in Oekraïne. Nieuwe cijfers van het Noorse onderzoeksinstituut Prio tonen aan dat  2022 daardoor het dodelijkste oorlogsjaar was sinds 1994.

Het Conflict Trends-rapport van het Peace Research Institute Oslo (Prio) biedt een analyse van wereldwijde conflictpatronen van 1946 tot 2022. Dit jaar benadrukt het rapport de ernst van de vijandigheden in Tigray, en de noodzaak om aandacht te hebben voor onderbelichte conflicten.

In de schaduw

‘De oorlog in Ethiopië resulteerde in 2022 in meer gevechtsgerelateerde doden dan de oorlogen in Oekraïne, Jemen, Myanmar, Nigeria, Somalië, Mali en Burkina Faso samen’, zegt Siri Aas Rustad, onderzoeker bij Prio. ‘Terwijl de invasie van Rusland in Oekraïne wereldwijd de krantenkoppen domineerde, werden in Ethiopië in de schaduw wreedheden op ongekende schaal begaan.’

‘Terwijl de invasie van Rusland in Oekraïne wereldwijd de krantenkoppen domineerde, werden in Ethiopië in de schaduw wreedheden op ongekende schaal begaan.’

Het aantal doden door gevechten is gestegen, maar het aantal actieve conflicten bleef globaal stabiel op 55 conflicten in 38 landen. Daarvan worden er acht bestempeld als oorlog, wat betekent dat er in een jaar tijd meer dan duizend mensen omkwamen door de vijandigheden.

Het rapport belicht een zorgwekkende toename van conflicten op staatsniveau de voorbije tien jaar, met meer dan vijftig actieve conflicten de voorbije acht jaar. Dat wordt deels toegeschreven aan de uitbreiding van Islamitische Staat (IS) in verschillende gebieden. De terreurgroep was betrokken bij conflicten in vijftien landen.

Proxy-oorlogen

Er is ook een duidelijke trend van landen die rebellengroepen in andere landen steunen, waardoor burgerconflicten een internationaal karakter krijgen en het dodental de hoogte ingaat, stelt het rapport.

Ook de deelname van niet-statelijke actoren, zoals IS en de Wagner-groep, aan conflicten op staatsniveau nam toe, en daarmee ook de impact op de dynamiek van een conflict. Zo zorgt de aanwezigheid van de Russische huurlingen in de Sahel ervoor dat lokale rebellengroepen meer gaan rekruteren.

Het aantal niet-statelijke conflicten steeg tot 82 in 2022, waarbij Afrika het grootste aantal voor zijn rekening nam, gevolgd door Noord- en Zuid-Amerika. Vooral in Mexico was er veel geweld tussen burgergroepen, met meer dan 14.000 gevechtsgerelateerde doden.