Fatwa tegen terrorisme helft van oplossing

Indonesische religieuze leiders doorbraken vorige week jaren van bijna volledige stilte over de band tussen terrorisme en religie. Een nieuwe werkgroep tegen terrorisme vaardigde een fatwa uit over de juiste betekenis van jihad. De werkgroep verenigt gematigde religieuze leiders van grootste twee Islamitische organisaties in Indonesië - de Nahdlatul Ulama en de Muhammadiyah - en vertegenwoordigers van de Indonesische Ulemaraad (MUI), het hoogste religieuze orgaan in het land.

Terrorisme is haram (zonde) en daarom verboden onder de islam, zegt Ma’aruf Amin, de leider van de nieuwe religieuze werkgroep en tegelijk het hoofd van het fatwadepartement van de MUI.

Volgens de Indonesische minister van Religieuze Zaken M. Maftuh Basyuni is de missie van de werkgroep uitleggen wat jihad is en de ideologie van radicale islam counteren.

Jihad betekent letterlijk strijd en staat volgens de meeste moslimdeskundigen zowel voor een persoonlijk gevecht om een beter mens te worden als voor de verantwoordelijkheid van de moslims om onrecht in de wereld tegen te gaan. In bepaalde omstandigheden kan het ook actieve strijd betekenen. Maar het begrip is verdraaid door terroristen, die het gebruiken als een voorwendsel om aanvallen op ongelovigen uit te voeren.

Concreet heeft de werkgroep aangekondigd dat ze pamfletten zal publiceren en zal toekijken op boeken en andere publicaties die foute interpretaties van de islam promoten. Ten slotte willen ze praten met de jonge en beïnvloedbare studenten aan de talrijke madrassa’s (private islamscholen). De madrassa’s van West- en Centraal-Java zijn een favoriete rekruteringsplek voor de groeiende radicale beweging in Indonesië.

Dit is een welkome ontwikkeling[…]. Maar terrorisme is niet uitsluitend een product van een verwrongen ideologie. Zijn wortels liggen ook in de sociale problemen van onze maatschappij. Dat zegt Masdar Farid Mas’udi, de directeur van de Indonesische Vereniging voor de Ontwikkeling van Madrassa’s. Hij is ook lid van de raad van bestuur van de Nahdlatul Ulama.

Als een jongeman denkt dat zijn leven waardeloos is en dat zijn dood meer betekenis kan hebben en daarom beslist zichzelf op te blazen, liggen aan de wortels van het probleem ook omstandigheden als armoede en lage scholingsgraad. Die sociale kwesties moeten worden aangepakt, door iedereen, niet alleen door de moslims, zegt Mas’udi.

Een vergelijkbare commentaar komt van Aleksius Jemadu, een veiligheidsanalist die doceert aan de Parahyangan-universiteit in Bandung, op Java. Terrorisme is een probleem dat zijn wortels heeft in de maatschappij, en het is in de maatschappij dat het moet worden opgelost, met de betrokkenheid van die hele maatschappij. (ADR, PD)