Frankrijk wordt eindelijk groener
Alecia D. McKenzie
12 juni 2009
De Franse kiezers hebben bij de Europese verkiezingen van 7 juni voor het eerst laten merken dat het milieu ook hen na aan het hart ligt. Met 16,28 procent van de stemmen werd “Europe Ecologie” de derde grootste partij van het land, nauwelijks kleiner dan de socialistische PS.
“Zondag was de groene D-Day hier in Frankrijk”, zei Daniel Cohn-Bendit, voorzitter van Europe Ecologie. De partij is na de regerende centrumrechtse UMP van president Sarkozy en de PS de derde grootste van het land. Er is zelfs nauwelijks verschil met de Europese score van de socialisten. In het dichtbevolkte Ile-de-France stak de groene partij de PS zelfs voorbij.
De krant Le Parisien had het over de “Cohn-Bendit-revolutie”. Volgens analisten is de opmars van de groene partij niet enkel toe te schrijven aan het gedreven karakter van de 64-jarige ex-studentenleider. Ze argumenteren dat de hele Franse bevolking de laatste jaren groener is gaan denken.
Europese thema’s
“Ecologisch denken zit in de lift”, zegt ook Raj Isar, professor Culturele Beleidsstudies in Parijs. “De Fransen zijn er steeds meer mee bezig. Als er dan een partij een consequent voor dat thema gaat, is het logisch dat die ook goed scoort.”
De Franse groenen stapten naar de kiezer met een Europese boodschap, terwijl andere linkse partijen zich vooral toespitsten op nationale thema’s. “Het is ook op Europees niveau dat de meeste beslissingen over het milieu worden genomen”, legt Isar uit.
Dat het PS-standpunt inzake de hervorming van sociale voorzieningen naar rechts is opgeschoven, speelt volgens Isar ook mee. “Dat maakt het moeilijk voor de socialisten, in heel de EU, om zich geloofwaardig te positioneren als een alternatief voor centrumrechts. Daardoor kregen de groenen heel wat stemmen die vijf jaar geleden naar linkse partijen zouden zijn gegaan”, verduidelijkt de professor.
“Europeanen verwelkomen ons constructief, positief standpunt,” zei Cohn-Bendit nadat de resultaten bekendgemaakt waren, “en het feit dat we bereid waren om over typisch Europese standpunten te praten in deze Europese verkiezingen.”
Extra stimulans
Sommige analisten zeggen dat Europe Ecologie zaterdagavond ook een extra stimulans kreeg door de publieke vertoning van de film ‘Home’ op een afgeladen vol Champs de Mars in Parijs. De documentaire van de Franse fotograaf en milieu-activist Yann Arthus-Bertrand is volgens hem een “waarschuwing voor de gevaren de opwarming van de aarde”. De documentaire was die avond ook te zien op de nationale tv.
Critici vonden dit oneerlijk, omdat er in Frankrijk geen campagne mag worden gevoerd op de avond voor de stembusgang. Voorzitter Jean-Marie Le Pen van het extreem-rechtse Front National noemde de timing “schandalig”.
Ook in andere Europese landen was de film dat weekend te zien, naar aanleiding van Wereldmilieudag op vrijdag 5 juni. Volgens Arthus-Bertrand was de datum van de vertoning toevallig, maar hij gaf toe dat de timing groene partijen kan hebben begunstigd.
Franse tv-zenders en kranten ondervroegen hun publiek of de film hun kiesgedrag had beïnvloed, veertig procent zei van wel. “Het is onwaarschijnlijk dat iemand anders heeft gestemd door de film,” zegt Isar. “Hij zal eerder bestaande inzichten hebben versterkt.” Volgens de peilingen was Europe Ecologie al aan een opmars bezig voor de film werd getoond.