Analyse
Geen wittebroodsweken voor nieuwe premier Thailand
Marwaan Macan-Markar
22 augustus 2011
Yingluck Shinawatra, de eerste vrouwelijke premier van Thailand, ligt al sinds de dag van haar ambtsaanvaarding zwaar onder vuur. In haar entourage wordt al gespeculeerd hoe lang ze het zal volhouden.
De fotogenieke Yingluck, een zakenvrouw en de zus van de voormalige premier Thaksin Shinawatra, werd op 10 augustus ingezworen, na een overtuigende verkiezingsoverwinning. Maar Thailand is al vijf jaar diep verdeeld tussen aanhangers van politici als Thaksin, die vooral populair zijn bij de arme bevolkingslagen, en de achterban van de beleidsmakers die de belangen van de elite in de steden behartigen.
“Ze gunnen haar geen respijt”, zegt een hooggeplaatste bron binnen de Phue Thai, de partij van Yingluck. “Het is oké een nieuwe regering na enkele weken aan te vallen, maar niet zo vroeg.” Morgen (dinsdag) pas geeft Yingluck in het Thaise parlement voor het eerst tekst en uitleg over haar regeerplannen.
Discussie over minimumloon
De critici richten hun pijlen vooral op de kiesbeloften waarmee de Phue Thai haar arme aanhang massaal wist te mobiliseren. De partij zegt dat ze het minimumloon zal verhogen tot 300 baht (7 euro) per dag, wil beginnende ambtenaren met een universitair diploma een maandsalaris van een kleine 350 euro garanderen en belooft ook gratis tabletcomputers voor alle kinderen in de lagere school.
“De private sector begon de nieuwe regering hierover al aan te vallen voordat de nieuwe premier was ingezworen”, zegt Rungrawee Chalermsripinyorat, een Thailandexpert van de in Brussel gevestigde International Crisis Group.
De discussie in het parlement gaat waarschijnlijk ook over een omstreden bezoek van Thaksin Shinawatra aan Japan. Thaksin, die sinds zijn afzetting in ballingschap leeft om een gevangenisstraf van twee jaar wegens belangenvermenging te ontlopen, kreeg zijn visum dankzij de bemiddeling van de nieuwe regering.
Samenzwering van de elite
Insiders van de Phue Thai vragen zich al af hoe lang de 28ste premier van het Zuidoost-Aziatische koninkrijk het zal uitzingen onder de aanvallen. “Sommigen zeggen zes maanden, anderen achten twee jaar haalbaar”, zegt een bron dicht bij de premier. “Maar niemand gaat ervan uit dat ze de vier jaar zal volmaken.”
Kort na de verkiezingen van 3 juli waarbij de Phue Thai 265 van de 500 te verdelen parlementszetels in de wacht sleepte, waarschuwde de voormalige minister Chaturon Chaiseng al dat de nieuwe regering geen lang leven beschoren zou zijn. “De Phue Thai kan er niet van uitgaan dat ze twee jaar aan het bewind zal blijven. De elite zal blijven samenzweren tegen de wil van het volk, de meerderheid van de kiezers, net zoals ze dat gedaan hebben sinds de staatsgreep van 2006.”
Ondernemers, de grote media en conservatieve politici juichten in september 2006 het Thaise leger toe toen dat een einde maakte aan de regering van Thaksin Shinawatra. Diezelfde elite en haar aanhangers lijken nu de nieuwe regering onder leiding van de zus van hun voormalige aartsvijand geen kans te willen geven.
Meer begrip voor Abhisit
Het contrast met de vorige premier, Abhisit Vejjajiva, is groot. Abhisit, een politicus uit het kamp van de tegenstanders van Thaksin, kwam in december 2008 aan de macht na een omstreden gerechtelijk vonnis en een door het leger gesteunde deal om zonder nieuwe verkiezingen een regering te vormen. “Abhisit kreeg veel langere wittebroodsweken van het establishment”, zegt Rungrawee, “en de grote media weerspiegelden dat.”
De voorganger van Abhisit, Samak Sundaravej, die begin 2008 een regering kon vormen nadat de militairen weer verkiezingen hadden toegelaten, kreeg het daarentegen ook meteen hard te verduren. Samak, die de steun genoot van Thaksin, had nochtans net als Yingluck een overtuigende stembusoverwinning behaald. “Een stevig democratisch mandaat is niet genoeg om Thailand te besturen”, stelt Thitinan Pongsudhirak vast, een politicoloog aan de Chulalongkorn-universiteit in Bangkok.