Helft van landen kampt met degradatie van zoetwatersystemen

In het kader van de Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG’s) heeft de wereld zich voorgenomen om de toegang tot drinkwater voor iedereen te garanderen tegen 2030. Zoetwatersystemen zijn daarvoor cruciaal, maar staan sterk onder druk, blijkt uit de rapportage van het VN-milieuprogramma (UNEP).

‘Onze blauwe planeet verliest snel gezonde zoetwaterlichamen en waterbronnen, en dat oogt niet goed voor de voedselzekerheid, de klimaatverandering en de biodiversiteit’, zegt Dianna Kopansky van UNEP.

Negentig landen

Negentig landen, de meeste in Afrika, Centraal- en Zuidoost-Azië, kampen met degradatie van een of meer zoetwaterecosystemen. De rivieren, meren en grondwaterlagen krijgen met een hele waaier aan bedreigingen te maken: vervuiling, dammen, landconversie, overmatige extractie van water en natuurlijk ook de klimaatverandering. 

Het gevolg is dat het debiet in 402 rivierbekkens wereldwijd is afgenomen – dat zijn er vijf keer meer dan in 2000. Een veel kleiner aantal bekkens gaat erop vooruit. 

Ook meren en draslanden staan sterk onder druk. Ze krimpen niet alleen in 364 regio’s, maar worden ook bedreigd door vervuiling met voedingsstoffen, waardoor zuurstoftekort kan ontstaan. 

Gebrek aan data

Uit de VN-rapporten blijkt ook een groot gebrek aan data over veel zoetwatersystemen. De armste helft van de wereld draagt ​​minder dan 3 procent bij aan de wereldwijde waterkwaliteitsdatapunten. Voor meren bijvoorbeeld zijn er amper 4500 kwaliteitsmetingen in de landen, tegenover bijna 250.000 wereldwijd. 

Dat gebrek aan gegevens betekent dat beleidsmakers niet over de juiste informatie beschikken om beslissingen te nemen in de strijd tegen droogte, overstromingen of afvalwaterstromen. 

Waar wel goede gegevens beschikbaar zijn, blijkt dat de kwaliteit van het zoetwater sinds 2017 achteruitgaat.