Het International Consortium of Investigative Journalists (ICIJ) heeft op zijn website een deel van de informatie uit de Panama Papers publiek gemaakt.
Welke info is vrijgegeven?
Klik hier voor de databank van ICIJ’s Panama Papers
Informatie over de meer dan 214.000 vennootschappen die de voorbije veertig jaar op 21 belastingparadijzen zijn opgericht met de hulp van het Panamese advocatenkantoor Mossack Fonseca: de namen van de offshores, de plaats van oprichting, de namen van de aandeelhouders en bestuurders, hun adressen, en in sommige gevallen ook de namen van de uiteindelijke begunstigden. Het gaat om informatie die je volgens ICIJ zou moeten kunnen vinden in de normale bedrijfsregisters van landen. De databank is doorzoekbaar volgens land of belastingparadijs, en bevat ook gegevens over meer dan 100.000 offshore bedrijven die publiek werden gemaakt tijdens het ICIJ-project Offshore Leaks (2013).
Wat staat er in over België?
Het gegevenslek van Mossack Fonseca omvat liefst 11,5 miljoen documenten over offshorebedrijven.
Als je in de databank alle informatie filtert op ‘België’, krijg je 61 offshores, 363 personen betrokken bij offshores (bijvoorbeeld als aandeelhouder), 54 tussenpersonen en 293 adressen. Deze informatie matcht voor een groot deel met de lijst met 732 Belgische burgers en inwoners die Knack, Le Soir, De Tijd en MO* hebben samengesteld op basis van informatie uit de Panama Papers. Maar op die Belgische lijst van 732 personen staat bijvoorbeeld ook Patokh Chodiev, de tweede rijkste Belg, terwijl hij in de ICIJ-databank niet opduikt als je filtert op ‘België’. Reden is dat Chodiev officieel in Zwitserland woont, en bijgevolg onder de filter ‘Zwitserland’ valt.
In sommige gevallen duiken namen die wel vermeld staan in het datalek van 11,5 miljoen documenten niét op in de ICIJ-databank. Reden daarvoor is dat de databank is opgesteld op basis van geautomatiseerde lijsten. Wanneer sommige namen bijvoorbeeld “verstopt” zitten in een e-mail uit het datalek maar niet op zo’n geautomatiseerde lijst voorkomen, dan worden ze ook niet weergegeven in de databank.
Welke documenten zijn niet publiek gemaakt?
Het gegevenslek van Mossack Fonseca omvat liefst 11,5 miljoen documenten over offshorebedrijven: oprichtingsaktes, intern mailverkeer, paspoorten, verslagen van de raad van bestuur, telefoonnummers, financiële transacties, bankuittreksels, facturen, enzovoort. Enkel de basisbedrijfsinformatie werd publiek gemaakt, al de rest niet. Onder meer omdat het deels gaat om privacygevoelige informatie geeft ICIJ die ruwe gegevens niet vrij. De bron van het gegevenslek, bijgenaamd John Doe, zegt bereid te zijn meer informatie over te maken aan overheden maar wil eerst betere wettelijke bescherming voor klokkenluiders.
Wat kan de fiscus met de gegevens?
De databank kan integraal gedownload worden en bevat ook heel wat namen van de Panama Papers-lijst met 732 Belgische burgers en inwoners. De belastingadministratie kan nagaan of de Belgische belastingplichtigen vermeld in de Panama Papers-databank hun ‘laag belaste juridische constructie’ (lees: offshore vennootschap) hebben aangegeven, want dat is verplicht sinds 2013. Verder kan de databank ook nuttige informatie opleveren voor justitie. Het Brussels parket heeft immers een dossier geopend naar aanleiding van de Panama Papers, en bepaalt momenteel in overleg met het Parket-Generaal de onderzoeksstrategie.
Het is niet omdat een naam opduikt in de ICIJ-databank, dat de persoon in kwestie ook betrokken zou zijn bij een fiscale of strafrechtelijke overtreding.
Voor alle duidelijkheid: het is niet omdat een naam opduikt in de ICIJ-databank, dat de persoon in kwestie ook betrokken zou zijn bij een fiscale of strafrechtelijke overtreding. De informatie in de databank duidt enkel de link tussen de persoon en de offshore vennootschap aan. Het is _an sich_niet illegaal om een offshore te bezitten.
En de parlementaire commissie?
Op dinsdag 3 mei organiseerde de bijzondere Kamercommissie Panama Papers zijn eerste hoorzitting. ICIJ-leden Kristof Clerix (Knack) en Alain Lallemand (Le Soir) gaven toelichting bij de voorgaande onderzoeken Offshore Leaks, LuxLeaks en SwissLeaks. Ze beantwoordden ook vragen van de parlementsleden over deontologie en de gevolgde journalistieke methode. Tijdens een tweede hoorzitting, op dinsdag 10 mei, geven de Belgische journalisten die meewerkten aan het onderzoek verdere toelichting bij de Panama Papers.
Stoppen de publicaties nu de databank online staat?
Neen. Zowel in België als in het buitenland zijn nog nieuwe artikels gepland. Recent hebben een aantal nieuwe buitenlandse media immers het journalistieke samenwerkingsverband vervoegd.
