India en Pakistan strijden om invloed in Afghanistan
Hannes Cool
07 maart 2014
India en Pakistan drijven hun investeringen in buurland Afghanistan op. Die investeringen zijn zeker welkom, aangezien de troepen van de NAVO het land waarschijnlijk verlaten eind dit jaar. Sommige Afghanen vrezen wel dat hun land meegetrokken wordt in een regionaal conflict tussen de twee kernmachten.
India heeftt het voorbije decennium al voor ongeveer 2 miljard euro hulp gegeven aan Afghanistan. Het pakket omvat verschillende projecten, waaronder veel infrastructuurwerken, maar ook een wit marmeren parlementsgebouw in Kaboel dat opgetrokken wordt naast de ruïnes van het oude paleis van de koning. Deze hulp moet volgens India haar bondgenoten in Afghanistan geruststellen, omdat de NAVO aan het eind van dit jaar waarschijnlijk Afghanistan verlaat. De onderhandelingen over een verlengd verblijft van de NAVO-militairen zitten in het slop, zeker sinds de Afghaanse president Karzai beslist heeft dat de zaak over de presidentsverkiezingen van april getild wordt.
Tweelingbroer
Ook Pakistan probeert met financiële hulp aan invloed te winnen in Afghanistan. De Afghanen zitten daar zelf echter minder op te wachten. Hamid Karzai beschuldigt Pakistan er regelmatig van dat het militanten van de Taliban ondersteunt, en hij zei ook dat hij veiligheid belangrijker vindt dan hulp vanuit Pakistan. India had eerder al elektriciteitsvoorzieningen aangelegd van Oezbekistan naar Kaboel en een weg van Afghanistan naar Iran. Die weg moet Afghanistan, dat geen toegang tot de zee heeft, minder afhankelijk maken van Pakistaanse havens.
Afghanistan vreest dat het meegezogen zou worden in een regionaal conflict tussen haar twee grote buren, die allebei over kernwapens beschikken. ‘Dit is een penibele situatie. Het zijn beiden machtige en belangrijke bondgenoten’, aldus senator Arifullah Pashtoon, die ook voorzitter is van het Afghaanse Comité voor Buitenlandse Zaken. ‘India is onze vriend, maar Pakistan is onze tweelingbroer.’
Tot nog toe heeft India geen wapens geleverd aan Afghanistan, omdat het Pakistan niet tegen zich in het harnas wil jagen. Voorlopig houdt New Delhi het bij soft power, maar daar zou verandering in kunnen komen na de verkiezingen in India in april en mei. Een aanbod van militaire hulp vanuit Pakistan werd door Afghanistan afgewezen. President Karzai zou maar wat graag tanks, mortieren en gevechtsvliegtuigen vanuit India ontvangen, maar voorlopig moet hij het stellen met de training van 650 Afghaanse elitesoldaten in India.
Geen voorwaarden
India verhoogt zijn investeringen in het buitenland jaarlijks met twintig procent. Opvallend daarbij is dat het geen voorwaarden aan die hulp koppelt. Daarmee wil Delhi het verschil maken met de donors die vroeger geld aan India gaven, en ook hun wil wilden opleggen in het land. ‘We linken ontwikkeling niet aan politieke eisen. We hebben zelf ervaren hoe zinloos dat is’, vertelde een van de ambtenaren die het budget beheert aan het persagentschap Reuters.
Pakistan wil het bedrag dat het aan Afganistan doneert verhogen van 280 tot ruim 360 miljoen euro. Tijdens een bezoek aan Pakistan reageerde de Afghaanse president Karzai daarop door te zeggen: ‘De veiligheid blijft onze voornaamste bezorgdheid, samen met de voortdurende dreiging van terrorisme.’ Pakistan zegt dat het al het mogelijke doet om Afghanistan te helpen, onder meer door drie miljoen vluchtelingen op te vangen.
Een Indiase luitenant wil niet gezegd hebben dat de militaire hulp aan Afghanistan bedoeld is om Pakistan op de kast te jagen. ‘Het is enkel een uitbreiding van de militaire capaciteit van Afghanistan.’ Toch is niet iedereen er gerust in. ‘Onze regering ziet enkel het goede in India. We hebben dertig jaar oorlog achter de rug. Dat willen we niet opnieuw’, besluit de Afghaanse voorzitter van het Comité voor Buitenlandse Zaken.