Staakt-het-vuren dankzij Ramadan in Kasjmir houdt geen stand

Protestgraffiti in Kasjmir tegen India

Flickr

Twee weken geleden kondigde de Indiase minister van Binnenlandse Zaken Rajnath Singh, via Twitter een opschorting van de militaire acties aan tegen islamitische rebellen in de betwiste deelstaat Kasjmir, zodat ‘vredelievende moslims Ramadan in een vredevolle omgeving zouden kunnen beleven’. Hij voegde er nog aan toe dat ‘de militairen wel het recht behouden om acties uit te voeren als ze worden aangevallen’.

Het zou voor het eerst in bijna 20 jaar tijd zijn, dat India zijn militaire acties in Kasjmir tijdens de Ramadan zou stopzetten en er een staakt-het-vuren van kracht zou zijn.

De deelstaatpremier van Jammu en Kasjmir, Mehbooba Mufti, sprak de hoop uit dat hiermee een vreedzame en vriendschappelijke sfeer zou gecreëerd worden voor een duurzame dialoog. Haar partij heeft dankzij de hindoenationalistische BJP een meerderheid in de regering.

Enkele uren na de afkondiging van een staakt-het-vuren viel er alweer een dode

Maar het bestand was geen lang leven beschoren, want kort na de afkondiging viel er alweer een dode. Enkele uren na de tweet braken er al gevechten uit tussen Indiase troepen en Kasjmiri opstandelingen in het Shopian district. Lashkar-e-Taiba, de groepering die beschuldigd wordt de aanval op Mumbai in 2008, had ook laten weten dit voorstel te verwerpen en de strijd verder te zetten.

Ook vanuit India hebben critici twijfels bij zo’n wapenstilstand, het zou de opstandelingen ruimte geven om zich te hergroeperen en reorganiseren. Pakistan en India hebben al sinds eind jaren 1940 officieel een staakt-het-vuren in dit door beide landen opgeëiste gebied, maar dat wordt nauwelijks nageleefd. Volgens een monitoringgroep zou dit bestand de laatste 15 jaar al zo’n 1000 keer geschonden zijn.

BJP als olie op het vuur in het conflict

De Indiase troepen gaan zich volgens HRW en Amnesty International in Kasjmir vaak te buiten aan buitensporig geweld, standrechterlijke executies en mensenrechtenschendingen. Zo beschermt de Indiase overheid haar militairen en politiemacht tegen vervolging bij het plegen van bepaalde misdaden of schendingen van het oorlogsrecht.

Onder de regerende Bharatiya Janata Party (BJP) van huidig premier Narendra Modi is deze bescherming nog opgetrokken. De hindoenationalisten van de BJP voeren een actief anti-minderheden en anti-islam beleid en ze krijgen regelmatig het verwijt te laks of helemaal niet op te treden wanneer er misdaden door hindoes tegenover minderheidsgroepen worden gepleegd, aldus HRW.

Leden van de BJP spraken hun steun uit voor de verkrachters van een achtjarige moslima

Leden en sympathisanten van de BJP prezen de Indiase soldaat die vorige maand een burger aan een militair voertuig had gebonden om als menselijk schild te dienen tegen de stenen van demonstranten in Kasjmir. Ook spraken ze hun steun uit voor de hindoe mannen, waaronder een politie officier, die een achtjarig moslimmeisje hadden verkracht en vermoord. De aan de BJP gelieerde Hindu Ekta Manch steunt de daders, omdat hiermee werd gepoogd de moslimnomaden die de streek bewoonden te verjagen ten voordele van de hindoes.

Premier Modi zelf is ook geen onbesproken figuur. Toen hij nog deelstaatpremier was van de staat Gujarat in 2002 vielen er bij een massale religieuze rellen meer dan 1000 moslim doden. Hij werd ervan beschuldigd hier ook bij betrokken te zijn en mocht daarom toen een tijdlang de EU en de VS niet binnen.

Pakistan en India bestoken elkaar aan de grens

De afgelopen maanden en jaren flakkeren het geweld en de protesten weer in alle hevigheid op. Begin deze maand werden nog vijf rebellen en vijf burgers gedood bij gevechten met Indiase troepen in Srinagar. En ook vorige maand waren er hevige protesten nadat vier burgers stierven die in een vuurgevecht  tussen opstandelingen en Indiase soldaten in Khudwani terechtkwamen.

Afgelopen vrijdag kwamen anti-India betogers voor aanvang van het vrijdaggebed samen aan de Jamia moskee in Srinagar, waarna de situatie met de Indiase ordetroepen escaleerde en er verschillende gewonden vielen. Het vrijdagsgebed kon niet doorgaan omdat de moskee opgeruimd moest worden na de rellen. Modi zelf gaf twee weken geleden nog een speech in Srinagar, waarbij hij ‘ontwikkeling, ontwikkeling, ontwikkeling’ als sleutel tot de oplossing van het conflict noemde, iets waar vele Kasjmiris vol ongeloof op reageerden en waarna enkele separatistische groepen opriepen tot een betoging.

De legers van India en Pakistan bestookten elkaar ook rechtstreeks vlakbij de grens

De clashes bleven niet beperkt tot Kasjmiri betogers en Indiase ordetroepen. De legers van India en Pakistan bestookten elkaar ook rechtstreeks in de regio Jammu vlakbij de Pakistaanse grens, ondanks het officiële staakt-het-vuren tussen beide landen, waarbij er verscheidene doden vielen en een aantal huizen werden vernield. Zo’n 80.000 mensen vluchtten tijdelijk naar een schuilplaats. Beide landen beschuldigen elkaar ervan de gevechten te hebben gestart.

Kasjmir is al sinds 1947 een twistappel tussen Pakistan en India. Het eigenlijke conflict draait niet enkel om Kasjmir, maar om het voormalige prinsdom Jammu en Kasjmir. De meerderheid van de inwoners van deze deelstaat zijn moslims en verkiezen een onafhankelijk statuut of aanhechting bij Pakistan. Maar sommige regio’s hebben een grote concentratie aan hindoes of boeddhisten. Ook is er een ander deel dat door China wordt geclaimd, Aksai Chin waardoor ook tussen China en India vaak spanningen optreden, zij het tot op heden minder gewelddadig.

Het afgelopen jaar zijn meer dan 270 mensen gedood bij spanningen in Kasjmir en sinds de onafhankelijkheid van India en Pakistan heeft dit conflict al aan tienduizenden mensenlevens gekost.