Als journalistes uit de laagste klasse hun plek opeisen in het Indiase medialandschap

![© Black Ticket Films](//images.mo.be/sites/default/files/styles/3_2_standard_photo_format/public/field/image/69370_142817_fEmqU3.jpg?itok=5DeYGfgd " Een beeld uit de film "Writing With Fire".")

Een beeld uit de film “Writing With Fire”.

© Black Ticket Films

Hoe moeilijk is het om te werken als dalit-journaliste in India? In de documentaire Writing With Fire, die genomineerd werd voor een Oscar, wordt een voltallige vrouwelijke dalit-redactie gevolgd. De moedige journalistes laten zich niet doen door seksisme en discriminatie.

‘Journalistiek is de essentie van democratie. Wij zorgen ervoor dat mensen met macht verantwoording moeten afleggen.’ Aan het woord is Meera Devi, een van de Indiase journalistes die gevolgd worden in de voor de Oscars genomineerde documentaire Writing With Fire.

Devi is hoofdredacteur van het Indiase medium Khabar Lahariya, dat ze in 2002 oprichtte. Wat de krant uniek maakt is dat de redactie volledig bestaat uit vrouwen uit de laagste sociale klasse in India, de dalit.

Writing With Fire is een volledige Indiase productie. Coregisseuse Sushmit Ghosh ziet het als een belangrijk moment voor de Indiase cinema. De documentaire brengt volgens hem niet enkel het verhaal van sterke en moedige journalistes, het is ook een kroniek van de moderne Indiase vrouw.

W__riting With Fire toont het moeilijke pad dat deze vrouwen bewandelen. Het illustreert de schrijnende ongelijkheid binnen Indiase krantenredacties en de maatschappij in het algemeen. Want krantenredacties in India bestaan vooral uit mannen van de hogere kasten. Hoe navigeer je in die wereld als dalit-vrouw?

In de documentaire vertelt een vrouw met angst in haar ogen hoe ze de voorbije maand meerdere keren verkracht werd door mannen die haar huis binnendrongen. Aan Devi, die de getuigenis van het slachtoffer ook filmt, vertelt ze dat de mannen alles kunnen doen wat ze willen. ‘Zelfs ons vermoorden.’

Het verhaal zal ze nadien publiceren en met de opname trekt Devi naar de politie. Ze legt hen het vuur aan de schenen omdat ze de klacht van de vrouw niet behandelden.

Gebrek aan gevoeligheid

‘Als Dalit-journaliste word je onderschat’, vertelt ook Suprakash Majumdar. Als mannelijke freelance journalist ondervindt hij niet alle uitdagingen die zijn vrouwelijke collega’s ondergaan, maar ook hij is dalit en weet wat het betekent om tot de laagste kaste te behoren.

Hij vertelt aan MO* hoe hij elke dag met vooroordelen te maken krijgt. ‘Slechts 5% van de journalisten in India behoort tot de dalit-kaste. Niemand van hen bekleedt een hoge positie. En van dalit-journalisten wordt verwacht dat ze alleen verhalen over dalits brengen.’

‘Slechts 5% van de journalisten in India behoort tot de Dalit-kaste.’

Hij wijt het aan een gebrek aan gevoeligheid. ‘Dat is paradoxaal, want mijn bazen spellen me vaak de les over gevoeligheid, maar ze brengen dat nooit op als het over dalits gaat.’

Yashica Dutt beaamt. Als dalit-journaliste schreef ze het boek Coming out as Dalit. Aan MO* vertelt ze: ‘Toen ik voor Indiase media werkte, vertelde ik niemand dat ik dalit ben. Ik merkte dat ik betere verhalen vond en mocht vertellen, omdat mijn werkgevers niet wisten dat ik tot de laagste klasse behoor.’

Dutt kon haar identiteit verbergen. Ze woonde in Dehli en haar ouders hadden allebei een diploma. Dalits worden over het algemeen geïdentificeerd als donker, afkomstig van het platteland en mensen die geen opleiding genieten. ‘Het feit dat ik mijn ware identiteit kon verbergen is een privilege dat vele andere dalits niet hebben.’

Haar ware identiteit verbergen was wel moeilijk. ‘Ik werkte voor een mode- en lifestylemagazine. Als dalit-journaliste was dat een comfortabele plek. Mensen veronderstellen dan al snel dat je tot een hogere kaste behoort. Mocht ik politieke stukken schrijven, dan zou mijn identiteit sneller ontdekt worden.’

Vrees voor veiligheid

In de documentaire is te zien hoe hard de vrouwen van Khabar Lahariya werken. Ze zijn kritisch voor hun conservatieve provincie Uttar Pradesh, wat hen niet altijd in dank wordt afgenomen. Soms vrezen ze zelfs voor hun veiligheid.

Niet onterecht, zo blijkt na de moord op een kritische journaliste in Bangalore. De journaliste in kwestie is Gauri Lankesh. Zij stond bekend om haar kritische blik tegenover het hindoenationalisme. Lankesh werd doodgeschoten voor haar woning. Het voedt bij de vrouwen de angst.

Maar tegelijk leven ze voor hun job en willen ze zich niet laten afschrikken. ‘Als journalisten kunnen we voor rechtvaardigheid zorgen’, klinkt het bij Suneeta van Khabar Lahariya. Ze brengt illegale mijnbouw in de provincie Uttar Pradesh aan het licht. Haar dorp wordt volgens haar geterroriseerd door de mijnbouwmaffia. Later pikken ook de nationale media haar verhaal op.

Dutt was vooral bang dat haar achtergrond bekend zou raken. ‘Ik deed er alles aan om niet als dalit herkend te worden en was bang voor discriminatie op de werkvloer. Ik hield me voortdurend bezig met één ding: gezien worden als gelijkwaardig.’

‘Het is pijnlijk dat mensen op me neerkijken op basis van iets waar ik niets aan kan doen.’

Ze vertelt met pijn in het hart hoe ze verschillende vrienden verloor toen ze vertelde dat ze dalit is. ‘Het is pijnlijk dat mensen op me neerkijken op basis van iets waar ik niets aan kan doen.’

Digitale transformatie

In de documentaire is te zien hoe de redactie van Khabar Lahariya een digitale transformatie doormaakt. Het verloopt niet zonder slag of stoot, maar na een paar lessen gaan de vrouwen op pad met hun gsm en filmen ze alles wat belangrijk kan zijn voor hun reportages.

Die inspanning lijkt te lonen, want al snel groeit hun impact op sociale media en worden verhalen opgepikt door de nationale pers. Dat zet druk op lokale overheden. Er volgt een arrestatie in een verkrachtingszaak die aanvankelijk niet met spoed werd behandeld. Het was de verslaggeving van Khabar Lahariya die het tij keerde.

Hoop

‘Dalit-journalisten eisen hun plaats op in het Indiase medialandschap’, klinkt het bij Majumdar. ‘Hopelijk komen we ooit tot het punt dat ook wij hogere posities kunnen bekleden.’

Majumdar is duidelijk hoopvol, maar benadrukt ook dat er nog veel werk aan de winkel is. ‘De regering kan weinig doen aan het tekort aan dalit-journalisten. Die kan alleen maatregelen doorvoeren binnen staatsbedrijven, maar nieuwsmedia zijn in India vooral in private handen.’

Maar, voegt hij toe, met een andere overheid alleen los je dit niet op. Hogere posities, ook in de politiek dus, worden bekleed door mensen uit een hogere kaste. Die hebben geen interesse in dalits. ‘Veel progressieve journalisten willen deze ongelijkheid zelfs niet erkennen.’