Kan blockchain impuls geven aan schone energie?

CC IPS

Een blockchain (of blokketen) is een digitaal systeem om transacties veilig, versleuteld (via cryptografie) vast te leggen. Er hoeft geen centrale autoriteit aan te pas te komen, de gegevens worden over talloze computers verspreid, in de vorm van een keten.

De technologie kreeg tien jaar geleden bekendheid door de bitcoin, een cryptomunt die van blockchains gebruik maakt. Nu krijgt de technologie stilaan andere toepassingen. Energiedistributie, waterconsumptie, de strijd tegen corruptie, het volgen van diamanten of van handel in bedreigde soorten: het zijn maar enkele voorbeelden.

SolarCoin

De SolarCoin, die in 2014 werd gelanceerd door een groep vrijwilligers van de gelijknamige stichting, wil zonne-energie promoten en heeft wereldwijd al 4500 gebruikers.

‘We dachten dat het een interessant project zou zijn om zonne-energie te monitoren’, vertelt Nick Gogerty, een van de oprichters, vanuit de Amerikaanse stad Greenwich. ‘Het opstarten zou niet veel kosten en de voordelen zouden enorm zijn.’

Gogerty, auteur van het boek The nature of value (2014), geeft toe dat het traag vooruitgaat, ‘het kostte meer tijd dan we dachten, maar het heeft tot nog toe goed gewerkt.’

Wie zonne-energie produceert, krijgt een SolarCoin per geproduceerd megawattuur. Die kan ingewisseld worden voor dollars of euro’s.

Wie zonne-energie produceert, registreert zijn productiegegevens bij de SolarCoin Foundation. De stichting keurt het verzoek goed en geeft de gebruikers een SolarCoin (SC) per geproduceerd megawattuur. Die kunnen de ontvangers gebruiken op de digitale markt of inwisselen voor valuta als dollars of euro’s.

De transacties worden verzameld, geverifieerd en samengebracht in blokken die de SolarCoin-keten vormen.

Op die manier ontstaat een gedistribueerde boekhouding, een gedecentraliseerde, niet te vervalsen en controleerbare registratie van de geproduceerde zonne-energie. De organisatie houdt een openbaar logboek bij dat elke cryptomunt registreert die de producenten hebben gekregen.

Prosumenten

Het project vertegenwoordigt ondertussen 6 procent van de geproduceerde zonne-energie in de wereld, of 2100 gigawattuur in 68 landen. Wereldwijd circuleren daardoor 47 miljoen SolarCoins.

Een SolarCoin is momenteel 0,05 dollarcent waard.

Het rapport Building Block(chain)s for a Better Planet telde meer dan zestig van die duurzame blockchain-toepassingen. Het rapport werd in september gepubliceerd door het Centrum voor de Vierde Industriële Revolutie van het World Economic Forum (WEF), het adviesbureau PwC en het Woods Institute for the Environment van de Amerikaanse Stanford-universiteit.

Verschillende toepassingen worden op kleine schaal gebruikt voor de opwekking, distributie en verkoop van hernieuwbare energie tussen gebruikers, die zowel producenten als consumenten zijn, de zogenaamde prosumenten.

‘Het kennisniveau is nog steeds laag, tot nu toe was het vooral gericht op de financiële sector’, zegt Sheila Warren, directeur Blockchain van het Centrum voor de Vierde Industriële Revolutie. ‘Maar er is veel innovatie. In de energiesector zijn er verschillende kleinschalige projecten. Over tien of vijftien jaar zullen we meer transversale toepassingen zien.’

SDG7

De groei van de blockchain-technologie kan helpen bij de uitbreiding van hernieuwbare energie. Het kan zo bijdragen aan de verwezenlijking van SDG7, ‘toegang tot betaalbare, betrouwbare, duurzame en moderne energie voor iedereen’, een van de zeventien Duurzame Ontwikkelingsdoelen (SDG’s) die de VN tegen 2030 gerealiseerd willen zien.

Blockchain kan op vier manieren bijdragen aan de ontwikkeling van schone energieën, zegt Mexicaanse expert Iván Razo. De eerste twee zijn ‘herkomstcertificaten voor energie, de monitoring van hoe, waar en wanneer wordt geproduceerd; en financiering via cryptomunten, die de collectieve ondersteuning van projecten mogelijk maken.’

Daaraan voegt hij nog twee soorten transacties toe: ‘Transacties tussen peers, consumenten en kleine producenten zonder tussenkomst van een tussenpersoon; en transacties tussen bedrijven die op elektriciteitsmarkten actief zijn’ (in het transport en de distributie van energie).

NRGcoin

Razo is zelf betrokken bij de NRGcoin uitgegeven door Scanergy, een project dat wordt gefinancierd door de Europese Unie en wordt getest in de Nederlandse stad Utrecht, onder leiding van de Vrije Universiteit Brussel en technologieprovider Enervalis.

Per verbruikt kilowattuur groene energie betalen consumenten rechtstreeks een NRGcoin aan een slim contract (smart contract) dat in de blokchain van Ethereum is geregistreerd.

In het eerste kwartaal van dit jaar trokken 412 blockchainprojecten ongeveer 3,3 miljard miljoen dollar aan.

Zo’n smart contract, een computerprogramma, valideert de energie-injectie van prosumenten door nieuwe NRGcoins uit te geven en daarmee producenten te belonen voor hun verkoop van energie. De cryptomunten kan men verkopen of gebruiken om groene energie te kopen.

Maar tot nog toe vertaalt de grote aandacht voor blockchain zich niet in geld dat de energiemachine kan smeren.

In het eerste kwartaal van dit jaar trokken 412 blockchainprojecten ongeveer 3,3 miljard miljoen dollar aan. Maar slechts 100 miljoen dollar daarvan, ongeveer 3 procent, is bedoeld om energieprojecten te financieren.

De meeste energie-initiatieven zijn te vinden in de Verenigde Staten, Duitsland, Canada, Frankrijk, China en Rusland. In Latijns-Amerika, Azië en Afrika zijn ze schaars, niet toevallig gezien de technologische achterstand van ontwikkelingslanden.

Moeilijke toegang tot kennis

Gogerty verwacht een ‘aanzienlijke groei’ in Duitsland, Australië en de Verenigde Staten, en een ‘grotere groei’ in Mexico en Brazilië.

In Latijns-Amerika spant Chili momenteel de kroon, met bijna 60.000 SolarCoins, gevolgd door Brazilië met bijna 13.000 en Mexico met iets meer dan 1000. Aan het project hebben zich ondertussen bedrijven uit Brazilië, Colombia en Costa Rica gelieerd.

‘We willen dat meer landen toetreden’, zegt Gogerty. ‘Latijns-Amerika heeft een groot potentieel. We hopen dat SolarCoin en andere soortgelijke projecten duurzame energie zullen promoten.’

SolarCoin wil volgend jaar goed zijn voor 10 procent van de wereldwijde zonne-energieproductie en er 200.000 leden bij krijgen. Het bestudeert ook de lancering van een debetkaart die onder meer met SC’s zou werken en waarmee gebruikers goederen en diensten kunnen betalen.

De moeilijke toegang tot kennis en financiële middelen en een gebrek aan prikkels beperken de ontwikkeling van deze projecten in ontwikkelingslanden, zegt Razo.